آفت تحلیل های فست فودی در ماجرای فوت رکن آبادی

سعید جعفری در خبرآنلاین نوشت: در ابتدای ماجرای مفقود شدن رکن آبادی برخی از رسانه ها، کل فاجعه منا را بهانه ای دانستند که عربستان و اسرائیل به واسطه آن بتوانند رکن آبادی را بدزدند.

دکتر محمد کاظم سجادپور در تابستان سال جاری مهمان ما در کافه خبر بود و پیرامون مسائل مختلف بین المللی صحبت کرد، اما شاید نقطه عطف صحبت های مشاور ارشد جواد ظریف در امور راهبردی تاکید او بر آفت تحلیل های فست فودی بود. سجاد پور در این رابطه می گوید:

«ما ابتدا باید بفهمیم که تحلیل چیست، مذاکره چیست، اهداف بازیگران و کنش گران چه هستند. برای رسیدن به تحلیل روش های مختلفی وجود دارد. یک روش کارشناسانه است.یک روش دیگر هم این است تحلیل را سریع و فوری ارائه دهیم. می توان این نیاز تحلیلی را با نیاز غذایی مقایسه کرد. همه باید غذا بخوریم، منتهی در دسته بندی ها دو نوع غذا داریم. یک دسته غذاهایی که به آنها فوری و فست فودی می گوییم و دسته دیگر غذاهای سالم. فست فود می تواند خیلی خوشمزه باشد و یک بارش لذیذ باشد ولی اگر مدام از آن استفاده کنیم باعث بیماری می شود. ما همین عبارت را برای تحلیل داریم. به دسته ای از تحلیل ها می گوییم Fastfood Analysis یعنی تحلیل های فست فودی. آنالیز فوری و سرپایی، می خواهد در یک ثانیه به شما همه چیز را بدون آن اطلاعات بدهد. شیوه دوم غذا خوردن این است که با حوصله مواد مورد نظر غذا را پیدا کنیم و با تحقیقات آنها را در کنار هم قرار دهیم. اینجا کلیدواژه مهم حوصله است. این در صورتی است که دانش و حرفه لازم موجود باشد.»

 

اتفاقی که در ماجرای دردناک فاجعه منا هم فراوان دیده شد. به ویژه در خصوص دیپلمات کارکشته وزارت خارحه، مرحوم غضنفر رکن آبادی. آن مرحوم از دیپلمات های قدیمی وزارت خارجه بود که تحصیلات آکادمیک را در دانشگاه امام صادق پی گرفته بود. مدتی مدیر کل خاورمیانه وزارت خارجه بود و در سال ۸۸ هم به عنوان سفیر ایران در لبنان معرفی شد.

مفقود شدن یک دیپلمات

رکن آبادی در ماجرای فاجعه امسال منا در فهرست مفقودین قرار داشت و از همان روز نخست گمانه های فراوانی در تایید و رد اینکه او فوت کرده، یا در قید حیات است، دزدیده شده یا به گروگان گرفته شده منتشر شد. در چنین شرایطی که بازار شایعات و گمانه زنی های رنگارنگ داغ بود، برخی در تحلیل های عجیب یا به بیان دکتر سجادپور، فست فودی استدلال کردند نه تنها عربستان با همراهی اسرائيل رکن آبادی را دزدیده که حتی کل ماجرای منا برای این عملیات ربایش طراحی شده است.

تحلیل های فست فودی و جیمز باندی

ادعایی عجیب که اصل ماجرای پیگیری سرنوشت رکن آبادی را هم زیر سوال می برد. برخی از روزنامه نگاران در این ادعای عجیب و غریب خود استدلال می کردند رکن آبادی آنقدر برای عربستان و اسرائيل حائز اهمیت است که سران سعودی حاضر شدند چنین هزینه فراوانی را برای دزدیدن سفیر پیشین ایران در لبنان انجام دهد.

شاید شنیدن چنین ادعایی از همان ابتدا هم خنده دار بود اما برخی دوستان با کنار هم گذاشتن نصایح کیسینجر و تئوری های مکس وبر چنین اشعار داشتند که برای عادی نشان دادن ربایش رکن آبادی لازم بوده این همه هزینه انجام شود تا شک کمتری برای این عملیات پیچیده مافیایی و جیمز باندی برانگیخته شود.

تایید خبر فوت رکن آبادی

با گذشت حدود دو ماه از فاجعه دردناک منا، بالاخره مشخص شد، دیپلمات فقید کشورمان در همان ابتدا در جریان آن حادثه فوت کرده و در رسته نخستین گروه هایی بوده که در عربستان به خاک سپرده شده اند. با آزمایش های DNA و همچنین با حضور اعضای خانواده آن مرحوم، رکن آبادی شناسایی و قرار شد به ایران منتقل شود.

تحلیل های فست فودی را کنار بگذاریم

مرحوم رکن آبادی بی شک یکی از دیپلمات های کارکشته، با تجربه، متواضع و البته مسلط به مسائل منطقه بوده که حدود ۱۴ سال از عمر کاری خود را در کشورهای سوریه و لبنان و در ارتباط مستقیم با نیروهای محور مقاومت سپری کرده و  از دست رفتن او فقدان عظیمی برای دستگاه دیپلماسی کشورمان خواهد بود. اما صرف نظر از این داغ، شاید بهتر باشد جامعه مطبوعاتی ما بیش از اینکه با دیدن فیلم های جنایی و جیمز باندی، تحلیل های فست فودی به جامعه ارائه دهند، با در نظر گرفتن واقعیات روی زمین، فاصله گرفتن از تعجیل در تحلیل و البته ترجیح حقیقت به جذابیت، گزارش ها و تحلیل هایی منطبق بر واقعیت و غیر فضایی به مخاطبان ارائه دهند.

همانطور که دکتر سجادپور می گوید کلیدواژه کلیدی اینجا حوصله است، نه ارائه تحلیل فوری و سریع.

کلید واژه ای که در صورت عدم رعایت می تواند عواقب خطرناکی برای منافع ملی کشور به ویژه در روابط منطقه ای با دیگر کشورها و مناسبات دوجانبه به همراه داشته باشد.