بازگشت «قیصر» به‌پرده نمايش

شامگاه سه‌شنبه سوم آذر، مسعود کیمیایی به بهانه مرور آثارش در خانه هنرمندان حضور یافت و پس از صحبت‌هایی درباره نوع نگاهش به سینما و جهان‌بینی‌اش، در کنار مردم به تماشای قیصر نشست و گفت: سینمای تاریک دست از سرم برنمی‌دارد و من وقتی برای سینمای سرگرمی ندارم.

به گزارش شرق، این کارگردان با ابراز خوشحالی و تعجب از نمایش عمومی فیلم «قیصر» گفت: «انجام این کار زور می‌خواست و من خوشحالم که بعد از این‌همه سال این اتفاق افتاد و من در کنار تماشاچیان به تماشای این فیلم نشستم».کیمیایی با اشاره به فیلم‌سازی فیلم‌سازان قبل از انقلاب گفت: «ما تعداد کمی بودیم که با سیاهی‌ها روبه‌رو می‌شدیم و آنها را به تصویر می‌کشیدیم و این سیاه‌بینی نبود؛ نگاه درست به جامعه‌ای بود که خورشیدی در آن نمی‌درخشید و اگر قرار بر روراستی با اطرافمان بود وضعیت رئالیسمی تاریک بود».

کارگردان «سرب» درباره اینکه چگونه سینما برایش جدی شد و چگونگی رسیدن به فضای دغدغه‌مندی که سعی در تصویرکردنش داشت، گفت: «ما در شرایطی رشد کردیم که هیچ‌چیز جلو ما نبود و ما باید دانسته‌هایمان را در محیطی که سیاه و سفید بود با‌ سختی و مرارت به دست می‌آوردیم». 

خالق «اعتراض» همچنین گفت: «بزرگ‌ترین قاضی برای ما مناظری بودند که در روز می‌دیدیم و در شب مرور می‌کردیم و نهایتا سینما به وجود می‌آمد». کیمیایی درباره توجه جشنواره‌های بین‌المللی به بخشی از سینمای امروز ایران گفت: «سینمایی که ما به آن فکر می‌کردیم جشنواره‌ای در آن وجود نداشت. جشنواره به‌دنبال زیبایی است. هنرمندی که پریشان حرف می‌زند را فستیوال‌ها دوست ندارند».او جشنواره‌ها را محلی برای تأییدشدن دانست و ادامه داد: «مطمئنا هرکسی از جایزه‌گرفتن و تشویق‌شدن خوشحال می‌شود و من منکر این مسئله نیستم اما من بلد نیستم به جشنواره‌ها بگویم مرا ببینید. جایزه‌گرفتن شغل است و بلدی می‌خواهد که ما بلد نیستیم به‌دنبال جایی برای تأییدشدن باشیم».

کارگردان «گوزن‌ها» در تأیید صحبت‌هایش به خاطره‌ای اشاره کرد و گفت: «روزی مهرجویی به احمدرضا احمدی گفت تو جهان‌سومی فکر می‌کنی و او جوابش را این‌گونه داد که نه؛ من کرمانی فکر می‌کنم». کیمیایی همچنین درباره چگونگی ارتباط میان سینمای عامه و روشنفکری به این جمله بسنده کرد که «ساده‌ترین راه راست‌گفتن است» و اضافه کرد: «باید چیزی را که می‌بینی و حس می‌کنی به تصویر بکشی و نباید تنها یک طبقه اجتماعی را دید. طبقه‌های مختلف نشانه‌های درست و قضاوتی صحیح از جامعه می‌دهند».کیمیایی با اعتقاد بر اینکه بخشی از جامعه روشنفکری از تئوری‌های سیاسی می‌آید و بخشی از ندانستن‌های تئوری سیاسی.

کارگردان «جرم» با بیان این مطلب که حقیقت جای معین نایستاده، قضاوت درباره آن را مشکوک دانست و ادامه داد: « اگر درست نگاه کنی بسیار کم پیش می‌آید که به زیبایی دست پیدا کنی. زمانی که میل به ندانستن هست، میل به تعهد نیست و زمانی که میل به تعهد نباشد میل به انتقاد نیست».کیمیایی، درست نگاه‌کردن و قضاوتی مشخص از محیط اطراف را دلیل کارنامه سیاهش در طول عمر هنری‌اش عنوان کرد و گفت: «جهان‌بینی زخم‌خورده و مجروح و راست‌گفتن است که فیلم‌ها را سیاه می‌کند».

کارگردان «متروپل» دلیل توجه و علاقه فیلم‌سازان هم‌نسلش به ادبیات را اهمیت روزنامه در آن زمان دانست و ادامه داد: «در دوره‌ای که ما زندگی می‌کردیم، تمام ادبیات داستانی ما از روزنامه‌ها شکل می‌گرفت؛ روزنامه‌نگارانی که بعدها وارد ادبیات داستانی ما شدند. ادبیات از ابتدا تا هدایت گزارشی از پیرامون نویسنده‌هایش بوده است. موضوعاتی هستند که روزنامه‌ها به آن نمی‌پردازند یا بسطش نمی‌دهند. اینجاست که سینما باید وارد شود».کیمیایی به گروه تروریستی داعش اشاره کرد و افزود: «زمانی که من می‌شنوم ٤٠٠ داعشی به یک دختر ١٤ ساله تجاوز کرده‌اند با خودم فکر می‌کنم دلیل زندگی من در این جهان پر از خشونت و سیاهی چیست؟»

کیمیایی درباره تجربه ساخت «قیصر» نیز گفت: «از ابتدا من و اسفندیار منفردزاده از اینکه قیصر فیلم متفاوت و جدایی است، اطمینان داشتیم اما به‌واقع تصورمان تا این اندازه نبود».او دلیل انتخاب این اسم را به یاد نیاورد و گفت: «زمانی که فیلم شکل ذهنی جامعه را پیدا می‌کند، همه اجزایش از اسم تا موسیقی همه جزئی از جامعه می‌شود».

گفتنی است، این مراسم به دلیل آماده‌نبودن سالن و عدم هماهنگی با حراست با تأخیری یک‌ساعته آغاز شد و این بی‌نظمی صدای اعتراض بسیاری از هنردوستان میان‌سال و جوانی را که پشت در بسته سالن شهناز خانه هنرمندان ایستاده و منتظر بازشدن درها بودند درآورد. پس از صحبت‌های کیمیایی، فیلم «قیصر» نمایش داده شد و او همراه با دوستدارانش به تماشای این فیلم نشست.