سفر به ظاهر گازی پوتین و کبریتی که ترکیه کشید

"ارتباط گیری" ایران با دیگر کشورها، کابوسی بود که ایالات متحده به صورت دورنما در کنار توافق وین به آن نظاره می کرد.

درگیری های روسیه و اکراین و حمایت های غرب از اکراین باعث شد تا بار دیگر سخن از جنگ سرد میان روسیه و امریکا به میان اورده شود، در کنار این موضوع تحولات منطقه به گونه ای رقم خورد تا روسیه بتواند و برخلاف امریکا و متحدانش واقعیات منطقه را ببیند از جمله این معادلات مهم به سرانجام رسیدن مذاکرات هسته ای ایران بود چراکه قرار گرفتن ایران در مقابل 5 قدرت جهانی جلوه ای دیگر از قدرت ایران را به نمایش گذاشت.

به همین دلیل بود که در اجلاس وین نیز شاهد حضور ایران برای اولین بار بودیم که خود اذعان مهمی پیرامون مطرح شدن کشورمان به عنوان بازیگر مهم منطقه ای بود، از سوی دیگر گرفتن فرمان خاورمیانه از طرف آمریکا به هر ترتیب، موضوعی است که هرگز به مذاق پوتین و یارانش خوش نخواهد آمد.

امروزه تهدید حضور تروریست ها در منطقه غرب آسیا فقط مختص به این ناحیه نیست بلکه همه جهان را تحت الشعاع قرار می دهد و اگر از این منظر به موضوع نگاه کنیم که مسافت مقر تروریست ها تا انجام یک فعالیت تروریستی در نظر بگیریم، طبیعی است که ایالات متحده آمریکا و روسیه در تقابل با تروریت روش های گوناگونی را اتخاذ کنند..

با توجه به همه این موارد کابوس در حال حرکت آمریکا، در فردگاه به زمین نشست، حوالی ساعت 12:26 دقیقه (2 آذر ماه) بود که "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه به منظور شرکت در سومین اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز به تهران آمد، اگر در ایران تعداد زیادی به روی این ورود متمرکز بودند بدون شک در دنیای غرب این تمرکز از غلظت بیشتری برخوردار بود.

هواپیما به زمین نشست اما استقبال از پوتین آنطور که انتظار می رفت نبود! البته وی از این استقبال غیر رسمی اگاه بود و همین امر باعث حیرت و نگرانی محافل آمریکایی می شود که چا پوتین با علم به این موضوع سفر خود را ادامه داد اما پتک آخر زده شده، طی اقدامی بی سابقه و هوشمندانه از سوی پوتین وی پس از ورود به تهران بلافاصله به دیدار مقام معظم رهبری رفت و نکته جالبتر در اینکه این دیدار دو ساعت به طول انجامید.

پوتین به خوبی توانست پیام خود را به غرب برساند که البته هدیه نفیس وی به رهبر  معظم انقلاب در تسریع القای این پیام بی تاثیر نبود.

در بازتاب این سفر از سوی رسانه های خارجه به نکته جالبی بر می خوریم مبنی بر بازگشت و مرور روابط تاریخی ایران و روسیه که روابط آنچنان روشنی نبود به همین جهت این رسانه ها از اتفاق امروز تعجب کرده اند.

روزنامه "فایننشال تایمز" انگلیس برای بررسی تاریخچه روابط ایران و روسیه به قرن نوزدهم رفته و با اشاره به روابط دو "امپراتوری فارسی و روسی" در یک قرن قبل، از همکاری کنونی دو کشور در سوریه ابراز تعجب کرده است.

روزنامه آمریکایی "وال استریت ژورنال" به نقل از منابع ارشد دیپلماتیک تأکید کرد که آمریکا از سیاستهای هماهنگ ایران و روسیه در سوریه بسیار نگران است، به همین دلیل تلاش می کند در ائتلاف مسکو و تهران شکاف ایجاد کند. به همین دلیل است که باراک اوباما در نشست اخیر در فیلیپین، از ایران و روسیه می خواهد بین حمایت از بشار اسد و وحدت کشور سوریه یکی را انتخاب کنند.

یک منبع نزدیک به مذاکرات به روزنامه روسی "نیزاویسمایا گازتا" در 20 /11/2015 گفت که واشنگتن تلاش می کند بین مسکو و تهران و همچنین بین شیعیان و اهل سنت اختلاف ایجاد کند، درست مانند روش قدیم امپریالیسم یا همان "تفرقه بینداز و حکومت کن"! تا از این راه همه طرفها را تحت کنترل درآورد.

رسانه‌های انگلیسی‌زبان نیز در گزارش‌هایی مشابه، این خبر را پوشش دادند. خبرگزاری "بلوم برگ" آمریکا، "رویترز»، نشریه "نیوز ویک"، شبکه "ABC News"، روزنامه "دیلی صبح" ترکیه به زبان انگلیسی، روزنامه "وال استریت ژورنال" و "USA Today" آمریکا از جمله رسانه‌های انگلیسی‌زبان هستند که به این خبر پرداختند.

جت‌های "اف- ۱۶" ترکیه یک جنگنده روسی را پس از نقض حریم هوایی ترکیه و بی‌توجهی به هشدار‌ها، نزدیک مرز سوریه هدف قرار دادند. این اتفاق درست فردای سفر رییس جمهور روسیه به ایران رقم خورد.

پوتین در دیدار با پادشاه اردن در واکنش به سقوط جنگنده روسی در حریم هوایی سوریه توسط جنگنده‌های ترکیه تاکید کرد که این اقدام عواقب سنگینی به همراه خواهد داشت و پیامدهای وخیمی بر روابط روسیه و ترکیه خواهد داشت و ما هرگز تحمل نخواهیم کرد جنایاتی مثل جنایات امروز علیه ما صورت گیرد.

همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه ‌ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه سه شنبه سرنگون شدن هواپیمای روس به دست ترکیه را ضربه ‌خنجری از پشت به روس ها توصیف کرد.

پوتین با اشاره به اینکه که هواپیماهای ما به هیچ وجه تهدیدی برای ترکیه نبودند گفت: جنگنده سوخو ۲۴ این کشور در حریم هوایی سوریه بوده و توسط موشک هوا به هوای جنگنده اف ۱۶ ترکیه ساقط شده است،  جنگنده ما ۴ کیلومتر با مرز ترکیه فاصله داشته و در خاک سوریه سقوط کرده است.

وزیر دفاع روسیه از اتخاذ تدابیر خبر داده ولی به ماهیت این اقدامات اشاره نکرده است. همچنین وی تاکید کرد پیام محکومیت روسیه به اطلاع مقامات ترکیه رسیده است. پس از اظهارات ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه درباره این حادثه شمار زیادی از مقامات این کشور موضع گیری کرده اند و همه این مقامات خواهان اتخاذ اقدامات قاطع علیه ترکیه هستند.

ترکیه با این اقدام در جایگاه آلت دست قدرت های جهانی و منطقه ای رقیب روسیه قرار گرفت. رقبایی که نمی توانند به هنگام پرداخت هزینه در کنار آنکارا باشند، همانگونه که گرجستان و اوکراین در رویارویی با روسیه نتوانستند حمایتی تاثیرگذار، ملموس و سرنوشت ساز از بزرگترین رقیب مسکو دریافت کنند.

این اقدام را می توان اولین واکنش غرب و متحدانش به فصل تازه روابط ایران و روسیه دانست که ترکیه اولین کبریت را پیرامون این موضوع کشید ، البته در موضوع سوریه نیز شاهد کاسه داغ تر از آش شدن این کشور بودیم.