تأثیر ایران بر کاهش هرچه بیشترِ بهای نفت در کوتاه‌مدت

تصمیم ایران، که زمانی دومین تولید کننده اوپک بود، برای حضور قاطع در بازار جهانی نفت، تحلیلگران را وادار به گمانه زنی هایی کرده است.

به گزارش «انتخاب»؛ روزنامه «وال استریت ژورنال» با انتشار مقاله ای تحلیلی در وبسایت خود نوشت: بازگشت ایران به بازار نفت در پایان هفته، بهای طلای سیاه را به هم ریخت. ولی پرسش این است که آیا بازار می تواند به موقع واکنش نشان دهد تا جلوی آسیب بیشتر گرفته شود.

بهای نفت پس از فروش روز جمعه به کمتر از آستانه روانی بشکه ای 30 دلار رسید. با صدور بیانیه آژانس انرژی اتمی درباره تایید فعالیت های اتمی ایران، درها به روی این کشور گشوده شد تا با نفت خام بیشتری وارد بازار شود. از تابستان گذشته همه منتظر بودند ایران دوباره پس از برداشته شدن تحریم ها به بازار انرژی جهانی وارد شود. افزون بر آن، تولید نفت را نمی توان به سادگی قطع و وصل کرد؛ به ویژه پس از سالها کمبود سرمایه گذاری در این زمینه. ولی ایران در تلاش بوده تا دوباره سهم بازار از دست رفته خود را از رقیبان پس بگیرد. به همین دلیل است که بازگشت این کشور به بازار شاید سریعتر از چیزی بود که سرمایه گذاران انتظار داشتند.

 بر پایه گزارشها، ایران بزرگترین ناوگان سوپرتانکر های جهان را فراهم آورده که بسیاری از آنها همانند تانکرهای شناور ذخیره ساز پهلو گرفته اند. معنای این سخن آن است که بر اساس تخمین تحلیلگران، این کشور نزدیک 30 تا 50 میلیون بشکه نفت و میعانات دارد تا بی درنگ به بازار جهانی بفرستد.

شرکت ملی نفت ایران روز سه شنبه بهای فروش رسمی خود را برای شمال غرب اروپا کاهش داد. رقیب منطقه ای آن، عربستان سعودی نیز، در حرکتی پیشگیرانه، برای آن کشورها قیمت های جذابی پیشنهاد کرده است.

در ادامه این گزارش آمده است: هرچند بازارهای آسیا مدتی بود که نفت خام ایران را می خریدند، اروپا به خاطر تحریم ها مشتری دردسرآفرینی شده بود. بازگشت ایران به بازار و تمرکز آن بر سهم بازار در زمانه ای حساس رخ داده است. آژانس بین المللی انرژی روز سه شنبه اعلام کرد که تولید در خارج از اوپک باید در سال 2016 روزی 600 هزار بشکه کاهش پیدا کند.

برخی از تحلیلگران باور دارند که ایران می تواند سالانه به طور میانگین همین میزان به تولید اوپک بیافزاید. ولی تحلیلگران «جی بی سی انرژی» پیش بینی می کنند که صادرات این کشور تنها 450 هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. ایران زمانی تولید کننده شماره دوی اوپک پس از عربستان بود و در سال 2011 نزدیک به 1.2 میلیون بشکه در روز بیش از سهم امروز خود صادر می کرد.

همه این بشکه ها و بیشتر از آن، می تواند بدون کاهش بها به بازار بازگردد؛ اگر جایگزین تولید گران قیمت تر کشورهایی مانند نفت شیل آمریکا و قیرماسه های کانادا یا میدان های کشف نشده قطب شمال گردد. نکته مهم این است که ایران با چه شتابی فروش خود را افزایش خواهد داد و چه وقت کاهش گسترده هزینه سرمایه در شرکتهای خصوصی، بر بازده و عطش اقتصاد جهانی برای نفت خام، به ویژه در بازارهایی که به تندی رشد می کنند (همچون چین)، تاثیر خواهد گذاشت.

در پایان این گزارش، ادعای زیر مطرح شده است: ایران که تشنه پول نقد است و شاید دنبال انتقام گرفتن باشد، گویا دوست دارد موجی از نفت خام را در بدترین زمان به بازار بفرستد.