بلوای تازه کیفیت آب پایتخت؛ بالاخره پاک است یا سرطان زا؟

در روزهای اخیر دوباره حجم تایید و تکذیب ها در مورد آلودگی آب تهران و وجود نیترات در آن و سرطان زا بودنش بالا رفت و اظهارات ضد و نقیضی از مسئولین مختلف شنیده شد.

مسئله آلودگی آب تهران جدید نیست و پیش از این در سنوات مختلف این موضوع پیش کشیده و در رسانه ها پررنگ می شد. پیش از این رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران در این باره اظهارنظر کرده بود و کیفیت آب تهران را پایین دانسته بود. به گفته ی او در برخی مناطق تهران، نیترات موجود در آب شرب چند برابر حد مجاز و استاندارد بوده است.

این مسئله توسط وزارت بهداشت تکذیب شد و مسئولان بهداشتی کشور این اطمینان را به مردم پایتخت دادند که آبی که مصرف می کنند استاندارد و پاک است. اما چند روز پیش که محمداسماعیل اکبری، معاون اسبق وزارت بهداشت در حاشیه نشست خبری به مناسبت هفته سرطان اعلام کرد آب تهران آلوده به نیترات است، دوباره این مسئله جنجالی شد.

آب تهران میکروب ندارد؛ فلزات سنگین چرا!

اکبری، رییس مرکز تحقیقات سرطان با اشاره به تاثیر عوامل محیطی در بروز سرطان گفته بود: آب تهران امروزه هم از نظر عدم وجود میکروب آب بسیار خوبی است ولی مشکل آن در فلزات سنگین و نیترات آن است و به هیچ عنوان نمی‌توان این مشکل را در خانه‌ها برطرف کرد و این وظیفه وزارت نیرو است کما اینکه این وزارتخانه در مبحث رفع آلودگی میکروبی آب تلاش‌های بسیاری کرده است.»

او درباره سرطان زا بودن آب گفت که مردم جایگاه خاصی برای پیشگیری سرطان ندارند و بیشتر این کارها برعهده حاکمیت است و اگر مسئولان کاری نکنند کاری نیز در این بخش پیش نخواهد رفت. سرطان ارثی نیست و فقط 10 درصد ابتلای آن به دلیل عوامل ژنتیکی است و 90 درصد ابتلا به این بیماری محیطی است ولی تغییر عوامل ژنتیکی در بروز سرطان بسیار اهمیت دارد.

اکبری ادامه داد: یک زمانی آب تهران پاکترین آب دنیا بود. کما اینکه امروزه هم از نظر عدم وجود میکروب آب بسیار خوبی است. ولی مشکل آب تهران در فلزات سنگین و نیترات آن است و به هیچ عنوان نمی‌توان این مشکل را در خانه‌ها برطرف کرد و این وظیفه وزارت نیرو است کما اینکه این وزارتخانه در مبحث رفع آلودگی میکروبی آب تلاش‌های بسیاری کرده است.

وزارت نیرو تکذیب کرد

بلافاصله بعد از رسانه ای شدن این خبر، وزارت نیرو جوابیه ای صادر کرد و در آن نوشت که آب موجود در شبکه آب رسانی تهران تحت نظارت دقیق چند مرکز از جمله وزارت بهداشت، دانشگاه تهران و مجموعه آزمایشگاه های کیفیت سنجی تهران است و مردم در این باره نگرانی نداشته باشند.

در این جوابیه آمده است: گفته‌های دکتر محمداسماعیل اکبری، معاون اسبق وزارت بهداشت درباره خطر نیترات در آب تهران و تهدید سرطان، بازتولید چندباره یک واهمه عمومی، آن هم در پایتخت 12 میلیون نفری ایران است، هر بار وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب به عنوان متولی تامین آب شرب مردم، در مواجهه با این اخبار با اطمینان کامل، مردم را به آرامش می‌خواند، اما این بار یک مسئول سابق، این چنین بی‌مهابا آب شربی را که مردم در لحظه لحظه زندگی خود با آن در تماس هستند، به عنوان یکی از منابع سرطان معرفی می‌کند.

به شهادت وزارت نیرو، در چند سال گذشته در نقاط معدودی از جنوب شرق و جنوب غرب تهران افزایش غیرعادی نیترات در آب گزارش شده بود که بر این اساس طرح‌های مختلفی همچون طرح فاضلاب تهران و عملیات انتقال آب از سد ماملو به جنوب تهران در برنامه اجرایی قرار گرفت و هم‌اکنون طرح فاضلاب تهران بیش از 58 درصد مردم پایتخت به ویژه در جنوب تهران را تحت پوشش قرار داده و انتقال آب از سد ماملو و تصفیه‌خانه هفتم تهران به این مناطق نیز باعث افزایش چشمگیر کیفیت آب در این مناطق و رفع کامل نگرانی از وجود نیترات در مناطق مورد بحث شده است. لذا مطرح کردن دوباره آلودگی و وجود "نیترات سرطان‌زا" در تهران به نوعی پاشیدن بذر بی اعتمادی و احساس تهدید در ذهن مردم است.

مرکز تحقیقات سرطان: جای مسرت است که عوامل آلوده کننده آب از بین رفته

در حالی که وزارت نیرو به مردم اطمینان داد که نگران آلودگی آب نباشند و این مسئله را خط قرمز خود خواند، مرکز تحقیقات سرطان به این جوابیه واکنش نشان داد و آن را شتابزده دانست. این مرکز در جواب ادعاهای وزارت نیرو نوشت: جای مسرت است که مسوولین تامین کننده آب سالم از ابعاد میکروبی و انگلی توانسته‌اند دیگر عوامل آلوده کننده آب را هم کنترل و آنچه قبلا توسط مسوولانی از همین ساختار بیان شده بود را ملغی اعلام کنند.

در جوابیه مرکز تحقیقات سرطان آمده است: «با عنایت به انتشار بیانیه روابط عمومی وزارت محترم نیرو (که متاسفانه کمی شتابزده و غیر دقیق به نظر می‌آید) مبنی بر سلامت آب تهران از حیث فلزات سنگین و نیتراتها، ضمن ابراز خوشحالی از این خبر جدید، اعلام می‌دارد که جای مسرت است که مسوولین محترم تامین کننده آب سالم از ابعاد میکروبی و انگلی که سالها برای مردم گرفتاری‌هایی ایجاد می‌کرد و مبدا اغلب بیماری‌های واگیر بود، امروز توانسته‌اند دیگر عوامل آلوده کننده آب که ماحصل رفتارهای غیر بهداشتی ساختارهای مختلف اجتماعی - همچون ساخت و سازهای غیر مسوولانه ساختمان‌ها در کنار منابع آب و ورود فاضلاب‌های صنعتی به منابع آبی - است را کنترل کنند و آنچه قبلا توسط مسوولینی از همین ساختار بیان شده بود، ملغی اعلام نمایند.

مرکز تحقیقات سرطان و همه عوامل علمی و فنی آن در خدمت همه نهادهای مسوول برای تامین و ارتقاء سلامت مردم عزیزمان و مشاوره جهت برنامه‌های علمی و عملیاتی متناسب با این امور می‌باشد.

فرصت را غنیمت شمرده از تلاش مسوولین محترم مربوطه جهت ایجاد فاضلاب شهر تهران که یکی از موثرترین طرح‌های سلامت محور کشور است تشکر کرده و ابراز می‌گردد که ان شا‌ء‌الله این طرح با قوت و سرعت ادامه پیدا کند چرا که یقینا در ارتقای سلامت مردم شریف ایران اسلامی تاثیر معنی‌داری خواهد داشت.»