سریع القلم: آینده ایران به لحاظ توسعه صنعتی در گرو ارتباط با دنیاست/مبنای قدرت ملی اقتصاد است

محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی می گوید: بنگاههای ما باید از فرصت برداشته شدن تحریم ها نهایت استفاده را ببرند حتی یک ارتباط خارجی برای آنها می تواند کلیدی باشد.

 محمود سریع القلم در سومین سمینار پیش بینی اقتصاد ایران در سال 95 که توسط موسسه بامداد برگزار شد، گفت : نوع نگاه کشورهای غربی به ایران با نگاهی که ما به انها داریم ،متفاوت است.غرب و امریکا در چارچوب های خود ایران را دشمن خطاب می کنند ، اماسعی می کنند با ما اراتباط برقرار کنند. این درحالی است که ما هم در چارچوب های حکومتی و سیاسی انها را دشمن خطاب می کنیم با این تفاوت که نمی خواهیم با انها ارتباط برقرار کنیم.

وی افزود: امریکا و اروپا جمهوری اسلامی ایران را متفاوت از ایران می دانند، به همین دلیل است که 10 هزار دانشجوی ایران فقط در امریکا درس می خواند.اما غرب وقتی می خواهد درباره ایران سیاست گذاری کند،حساب کشور را از نظام سیاسی آن جدا می کند.در دوران بیل کلینتون یک تلقی از جمهوری اسلامی ایران وجود داشت و در دوران اوباما به یک تلقی دیگر رسیدند.در دوره کلینتون تلقی انها این بود که رژیم ایران باید تغییر کند،  این تلقی حاکمیت امریکا بود اما بعد از بهار عربی این تلقی تغییر کرد.البته تجربه اوباما در جنگ عراق و افغانستان هم مزید بر علت شد.همین الان این کشور ۲ تریلیون و 600 میلیارد دلار ردیف بودجه برای همین دو جنگ  در بودجه سالانه خود دارد. آنها به این نتیجه رسیدند که این تقلی که به ایران حمله نظامی شود ،بی نتیجه است در نتیجه وارد مرحله تحریم ها شدند که از اواسط دوره اوباما به اوج خود رسید.

سیاست بی نتیجه تغییر  

سریع القلم خاطرنشان کرد: در سیستم انگلوساکسن وقتی ببینند که نمی توانند از یک راهی به نتیجه برسند وارد فازجنگ یا تحریم می شوند. اتفاقی که نمونه ان در جنگ امریکا و متحدانش علیه صدام اتفاق افتاد. آنها 36 روز با صدام مذاکره کردند که اشغال کویت را پایان بدهد در نهایت وقتی به نتیجه نرسیدند به این کشور حمله نظامی کنند.در مورد ایران هم وقتی سیاست تغییر به نتیجه نرسید که انها دیدند در ایران ممکن است دولتهایی سرکار بیاید که بگوید با جهان تعامل می کنیم .اول صبر کردند اما وقتی دیدند همین دولت ها هم نتوانستند تغییری در سیاست ها بدهند،  فاز آنها هم تغییر کرد.

سریع القلم با اشاره به 5 حوزه فکری امریکا و کشورهای اروپایی را که سبب شد نظر آنها درباره ایران تغییر کند و وارد مرحله تحریم ها شود ، گفت:اوباما در طول دوران ریاست جمهوری خود 5 نامه به ایران نوشت که فقط یک نامه پاسخ دریافت کرد.مبنای حرف اوباما این بود که ما دنبال تغیییر رزیم در ایران نیستیم بلکه ایران 300 سال گاز دارد ونیازی به انرزی هسته ای ندارد.ایران می تواند از گاز برق تولید کند که این برایش به صرفه تر است. ضمن اینکه موضوع برنامه هسته ای ایران کشورهای عربی را حساس کرده است.

او افزود:  اولین حوزه فکری اینکه نظام جمهوری اسلامی ایران تدافعی است و نه تهاجمی ؛ یعنی در ذات خود به دنبال حفظ خویش است.انها وقتی دیدند حضور ایران در عراق مثبت است ،  با ایران وارد مذاکره درباره عراق شدند.

او با بیان اینکه هیچ رییس جمهوری به اندازه اوباما به تقویت سیستم های دفاعی اسراییل کمک نکرده است ، عنوان کرد : البته این کشور برای حفظ سیاست های خوداین اقدام را کرده چرا که ایران در حوزه های نفوذ امریکا در منطقه مثل افغانستان ،  پاکستان  ، سوریه و عراق نفوذ دارد.

استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه 80 درصد از تحریم ها درباره مسایل هسته ای ایران بوده  ، گفت : به دنبال تحریم ها سیستم بانکی ،  کشتیرانی و نفت ایران تقریبا متوقف شد و در نتیجه وضعیت ایران در منطقه سبب شد که انها خود پیگیر مذاکره شوند به این دلیل که انها می گفتند ایران نباید بیش از این در منطقه تضعیف شود چون برای منافع ملی امریکا خوب نیست.وقتی ایران به دلیل شرایط اقتصادی ضعیف شود سلفی گری و القاعده در منطقه فعال تر می شود مرزهای ایران نا امن تر و در نتیجه میزان مهاجرت بیشتر می شود.امریکا ایران را در یک ماتریس بزرگتر نگاه می کند.انها استدلال می کنند که جمهوری اسلامی ایران باید تحت فشار باشد ،  اما نباید تضعیف شود.

او پیش بینی کرد: مسایل بسیار جدی بین ایران و غرب وجود دارد غربی ها در عین حال سعی می کنند ایران قدرتمند نشود  و احتمالا فشارها به دلیل مسایل حقوق بشری و عملکرد داخلی ادامه خواهد داشت اما نگاه انها به ایران دقیقا مثل شوروی سابق قدم به قدم و ارام برای حل مسایل است. در شرایطی که اسراییل با عربستان هماهنگ شده این موضوع برای امریکا هم  نامناسب است انها می گویند ایران باید با کشورهای بزرگ در منطقه بازی کند و نه با گروههای کوچک منطقه ای.

نوع بازی ایران با عربستان در منطقه متفاوت است ، گفت:  استراتزی ایران در شرایط کنونی حفظ وضع موجود است ما تغییر نمی کنیم مگر اینکه مجبور باشیم.

اقتصاد  در اولویت

سریع القلم با بیان اینکه موضوع اقتصاد برای ما امروز در اولویت قراردارد ،عنوان کرد:  بدون ارتباط خارجی وسرمایه خارجی اقتصاد رشد نمی کند.

او با بیان اینکه بخش مهمی از جامعه ما به رانت عادت کرده، خاطرنشان کرد:اگر به دنبال راه حل های بنیادی برای اصلاح اقتصاد هستیم کوتاه ترین راه ارتباط بین المللی است.حتما وقتی یک هتل خوب خارجی در ایران ساخته شود یا در کنار استاتید ما در دانشگاه چند استاد خارجی هم تدریس کند بر روی اقتصاد ما تاثیر می گذارد.

او گفت: اقتصاددانان می گویند نرخ رشد اقتصادی مهمتر از تورم است این را استیگلیز برنده جایزه نوبل هم تاکید کرده است.تحول اقتصادی به صورت پارادایمی باید اتفاق بیفتد.اما هنوز بخشی از جامعه ما آمادگی بین المللی شدن را ندارند. به نظر من این عدم امادگی ناشی  از ضعف است. حتی چینی ها که تاریخ درون گرا دارند هم متوجه شده اند که باید برای توسعه اقتصادی خود از روش هایی که دانشگاههایی مثل هاروارد ،ییل ،پرینتسون، شیکاگو و غیره ارایه می دهند، استفاده کنند.

او اضافه کرد: در اجلاس اخیر داووس سرمایه گذاران خارجی می گفتند که ما منتظر نتیجه انتخابات دوره بعدی ریاست جمهوری ایران هستیم و بعد جدی وارد مذاکره برای سرمایه گذاری می شویم. این نشان می دهد که اگر انها سرمایه گذاری هم می کنند نگران اینده هستند، چون تجربه تغیییر سیاست ها را در دوران اقای احمدی نزاد دیده اند.

سریع القلم با بیان اینکه راه رشد و توسعه به لحاظ صنعتی و فناوری در ارتباط با غرب اروپا و شمال امریکاست، خاطرنشان کرد: اینده ایران به لحاظ توسعه صنعتی درگرو این ارتباط است. هرچه این رابطه بیشتر باشد، نرخ رشد اقتصادی هم بیشتر خواهد شد.این تغییر پارادایمی باید سریعتر صورت بگیرد.باید بدانیم که رشد اقتصادی ما در بخش اسیایی یا حتی خاورمیانه نیست. باید تصمیم بگیریم که بین عملکرد اقتصادی و منطقه ای اولویت اقتصاد است.هرچند که از اسیا و فرصت های ان هم نباید غافل بود.

سریع القلم گفت : چینی ها یک تجربه خیلی زنده هستند آنها گفتند مبنای قدرت ملی اقتصاد است برهمین مبنا امروز 600 میلیارد دلار با امریکا تجارت دارند. بنگاههای ما باید از فرصت برداشته شدن تحریم ها نهایت استفاده را ببرند حتی یک ارتباط خارجی برای آنها می تواند کلیدی باشد.

او در پاسخ به این سئوال که ایا اصلاحات سیاسی مبنای اصلاحات اقتصادی است گفت: پاسخ خیر است به این دلیل که ساختار سیاسی کشورهایی که ثروت تولید کرده اند هم دمکراتیک نیست. انچه مهم است افکار حکمرانان است. از این به بعد مساله ایران باید فقط اقتصاد باشد.امروز باید دانش بنگاههای ما نسبت به اقتصاد بین الملل گسترش یابد.