تفاوت انتخابات 94با انتخابات 88، 90 و 92

عمار کلانتری؛ انا: انتخابات فردا به دلایل مختلفی با انتخابات ریاست جمهوری دهم و یازدهم در سال 88 و 92 و انتخابات دوره نهم مجلس شورای اسلامی در اسفند سال 90 متفاوت است. چند دلیل را که به ذهنم آمد، به طور خلاصه فهرست می کنم، شاید برای دیگران هم مفید باشد.

1- اگرچه هنوز مشکلات ریز و درشت کشور و مردم بسیار زیاد است، اما با وقوع رویدادی چون برجام و رفع تحریم ها، به نظر می رسد مردم نتیجه ای ملموس و واقعی از رای دادن خود در سال 92 دیده اند؛ چه آنها که با این رویداد موافقند و چه آنها که احتمالا منتقد این پدیده اند را به رای دادن در گام بعد تشویق می کند.

2- انتخابات 92 برای خیلی ها یک انتخابات ایده آل نبود؛ با این حال بسیاری آمدند و البته خیلی ها هم به همین دلیل ایده‌آل نبودن رای ندادند. اکنون اما به نظر می رسد مردم ایران که گاه در انتظار ظهور یک قهرمان بدون عیب برای دل بستن و رفع تمام مشکلات توسط اویند، تا حد زیادی واقع‌بین‌تر شده اند و می فهمند هرکس ایراداتی دارد و ایرادات برخی کمتر است و حتی 20 درصد بهتر شدن وضعشان، بهتر از 10 درصد بدتر شدن اوضاع است.

3- بعد از رخدادهای بی سابقه در حوادث انتخابات 88 که برخی تلاش کردند مطالبات خود بعد از رای دادن را با اقداماتی چون تجمعات خیابانی و انواع اقدامات اعتراضی بیان کنند و به رغم برخی نتایج، پیامدهای سنگینی را هم دیدند؛ اکنون بسیاری از مردم تنها راه امکانپذیر و کم هزینه تغییرات مثبت را در صندوق رای دیده اند و نمی خواهند آن را هم از دست بدهند.

4- برخلاف سه انتخابات 88 تا 92، برگزارکننده این انتخابات، دولت حسن روحانی است. از این رو اگر افرادی مسایل مطرح شده درباره سلامت انتخابات در دوره احمدی نژاد – صرف نظر از قضاوت درباره این ادعاها- آنان را از رای دادن منصرف کرده باشد، این بار می توانند با خیالی راحت‌تر در انتخابات شرکت کنند. منتقدان حسن روحانی هم که او را در مسایل داخلی محافظه کار می خوانند، با شناختی که از شخصیت او دارند، می دانند حتی اگر او برای اصلاح طلبان حاضر به ریسک و پرداخت هزینه نباشد، دستکم اکنون که خودش هم کاندیداست، بر سلامت انتخابات مصر است.

5- تاکید همه به لیستی رای دادن، از رهبر انقلاب گرفته تا گروه های سیاسی دو طرف هم از ویژگی های این دوره از انتخابات است. البته باید دید مردم چه میزان به این توصیه عمل می کنند. فارغ از قضاوت درباره این رویداد، به نظر می رسد حاکی از نوعی انعطاف و سیر جامعه به سوی تحزب و دموکراسی پیشرفته تر است؛ در مقایسه با نگاه ایدئولوژیکی که هر کس باید هر فرد مورد رایش را خودش بشناسد؛ و آن هم در جامعه ای که برخی نهادها برای جلوگیری از کاهش اتوریته خود، به هیچ وجه حاضر به تن دادن به تحزب نیستند.

6- شاید فضای کمتر امنیتی در این انتخابات را هم بتوان ویژگی دیگر این انتخابات دانست. اگرچه 3 ، 4 روزنامه نگار از چند ماه قبل در زندان به سر می برند، حوادثی چون بازداشت روزنامه نگاران در آستانه انتخابات و یا در میتینگ های تبلیغاتی در این دوره رخ نداد.

7- فارغ از شوری که همزمانی انتخابات مجلس و خبرگان به این دوره داده و باعث هم‌افزایی اهمیت انتخابات این دوره شده، انتخاب هشت ساله برای خبرگان و سن برخی بزرگان انقلاب، سرنوشت‌ساز بودن نوع انتخاب مردم در آن را افزایش داده است.

8- قطعا حضور تعیین کننده شبکه های موبایلی به ویژه تلگرام در انتشار کلیپ‌ها، بحث و جدل‌ها و اخبار و حتی لیست های انتخاباتی، دیگر ویژگی این انتخابات است. برخلاف برخی اخبار و شایعات، این شبکه که مورد استفاده هر دو سوی رقابت است، در روزهای منتهی به رقابت نیز قطع نشد، شاید به آن دلیل که هر دو سو را چنان وابسته به خود کرده بود که قطع آن، کار را فلج می کرد.

به هر تقدیر باید منتظر ماند و دید حضور مردم در این انتخابات متفاوت چه میزان است و چه نتایجی برای کشور در بر خواهد داشت؛ امید که زمینه ساز اعتلای کشور و بهروزی هموطنان باشد.