نگرانی از انفجار اوضاع امنیتی لبنان در سایه سیاست‌های سعودی

به گزارش ایسنا از بیروت، آنها می‌گویند "بله" چون مقدمات سیاسی و روانی کار با اقدامات اخیر سعودی علیه حزب الله و لبنان آماده شده است و کار فقط به این مرحله ختم نمی‌شود و حتما دنباله دارد. آنها از سویی دیگر می‌گویند "نه" چون هنوز مقدمات کار میدانی برای وقوع بحران امنیتی کامل نشده است. نقطه مشترک دیدگاه آنها برای بروز این بحران شمال لبنان "طرابلس" در "منطقه عکار" است، جایی که دشت "وادی خالد" در آن قرار گرفته است.

منطقه عکار و وادی خالد در شمال لبنان

مجموع ارزیابی ها و تحولاتی که گمانه زنی ها را به سوی "وقوع بحران امنیتی جدید درلبنان" پیش برده است به این گونه است:

1- عربستان به شکل سریالی مواضع تند و شدیدی علیه حزب الله لبنان اتخاذ کرده است. استعفای اشرف ریفی وزیر دادگستری که از او به عنوان حامی "فرماندهان محورهای نظامی طرابلس و عکار" یاد می شود نقطه آغازین سناریوی سعودی در لبنان است. در ماه های مارس و اوریل سال 2014 درگیری هایی در طرابلس با حمله به پایگاه های ارتش لبنان و سپس منطقه "جبل محسن علوی نشین" رخ داد که در مواضعی آشکار "اشرف ریفی" فرماندهان شبه نظامی محورهای جنگ در این مناطق را فرزندان طرابلس و شمال معرفی و از آنها حمایت کرد. ریفی با استعفاء از دولت قید و بندهای سیاسی را از خود دور کرده و در صورت بروز هرگونه جنگ جدید می تواند نقش نظامی و حامی جدید ایفاء کند.

اشرف ریفی وزیر مستعفی دادگستری لبنان

پادشاهی سعودی اکنون از واژه میلیشیای تروریستی در باره حزب الله استفاده می کند و این اگر براساس معیارهای جنگ در سوریه باشد معنایش این است که نیروهای داخلی لبنانی که در زمره معتدلین محسوب می شون حق دارند علیه حزب الله وارد جنگ شوند همان گونه که جنگ علیه داعش از سوی نیروهای معتدل سوری د سوریه مجاز شمرده شده است.سعودی در حقیقت با اتخاذ این سیاست، شرایط روانی و تبلیغاتی لازم برای وقوع هرگونه جنگ داخلی علیه حزب الله در لبنان را فراهم کرده است و به شبه نظامیان مخالف حزب الله به خصوص در شمال لبنان چراغ سبز نشان می دهد تا با حزب الله وارد جنگ شوند.

2- همه تصمیمات اخیر سعودی و شورای همکاری خلیج فارس و حتی اگر واکنش های داخلی در لبنان را روی هم جمع کنیم هیچکدام نمی تواند حزب الله را با مشکل جدی مواجه کند از همین رو این اعتقاد وجود دارد که همه این تحولات مقدمه برای نوشتن نسخه ای است که سعودی برای لبنان تجویز کرده است که هدف اصلی آن درگیر کردن حزب الله در داخل کشور است.این جا این سوال پیش می آید آیا سعودی فقط به صدورمواضع و بیانیه اکتفاء خواهد کرد؟

3- سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله و فرمانده مقاومت اسلامی لبنان قرائت بسیار دقیقی از تحولات لبنان در روزهای اخیر ارائه داده است. اظهارات وی نشان می دهد که عمیقا نگران توطئه ای است که در شرف انجام است و وی به خوبی می داند این توطئه جز با ایجاد فتنه طایفی و درگیری شیعه و سنی رخ نخواهد داد به همین دلیل وی هرگونه تظاهرات خیابانی و واکنش به اقدامات طرف مقابل به شکل خودجوش و خیابانی را ممنوع کرد. از سوی دیگر تاکید کرد براساس فتوای مراجع دینی و مقام معظم رهبری هرگونه توهین در هر شکل و رنگی به رهبران و شخصیت های اهل سنت تحریم شده است و چندین بار تاکید نمود که حفط وحدت اسلامی بین شیعه و اهل سنت تحت هیچ شرایطی نباید خدشه دار شود. دیدگاه های وی نشان می دهد بار اصلی بحران امنیتی در حال شکل گیری در لبنان بر پایه فتنه مذهبی بین شیعه و سنی استوار است.

وی وقتی تاکید می کند که به خیابان ها نریزید به خوبی می داند هر یک از این اقدامات می تواند منشاء بروز یک درگیری خیابانی و سپس شعله ور شدن جنگ داخلی شود.

4- براساس احکامی که دادگاه نظامی لبنان در تاریخ 12 فوریه گذشته صادر کرده است بسیاری از رهبران اصلی شبه نظامیان طرابلس که مسئول وقوع درگیری ها در سال 2014 بودند،آزاد خواهند شد.دادگاه نظامی برای برخی از آنها 10 سال و برخی 2 سال و برخی 2 سال و نیم حکم صادر کرده است که اگر از زمان دستگیری آنها را تا کنون محاسبه کنیم برخی از آنها طی ده روز آینده آزاد خواهند شد.این در حالی است که اخباری که از داخل زندان رومیه درز کرده حاکی است آنها هیچ گونه تغییر موضعی نداده اند و بی شک به حمایت از مجموعه های مسلح در سوریه خواهند پرداخت و برای حمایت از آنها و ایجاد خط جدید لجستیک از طرابلس تا حمص دست به هر کاری می زنند.

5- تمام سلام نخست وزیر لبنان تهدید کرده است اگر دولت درجلسه آتی نتواند مشکل جمع آوری زباله ها را حل کند آنگاه استعفاء خواهد داد.تهدید وی به استعفاء هرگز به خاطر فشار افکار عمومی در باره استمرار بحران زباله ها نیست بلکه به خاطر فشار ناشی از اقدامات اخیر سعودی علیه لبنان و حزب الله است.منابع خبری تاکید دارند رایزنی ها با تمام سلام آغاز شده تا از این اقدام احتمالی عقب نشینی کند اما در سایه مصوبات اخیر شورای همکاری خلیج فارس و وزاری کشور عضو اتحادیه عرب،بی شک فشار سنگینی اکنون علیه او وجود دارد تا دولت لبنان را مستعفی اعلام کند.پس از بحران ریاست جمهوری، ورود به این مرحله می تواند نشانه ای دیگر بر وقوع بحران امنیتی جدید در لبنان باشد.با توجه حجم سنگین چنین بحرانی،برخی منابع لبنانی از درخواست آمریکا و فرانسه از سعودی برای کاهش فشار به لبنان خبر داده اند.ش

6- در سایه برقراری آتش بس در سوریه و تحرکات مجموعه های مسلح سوری و به خصوص جبهه النصره در اطراف شهر حمص و برخی حوادث امنیتی در منطقه عکار،ارتش و موسسات لبنان آمادگی های خویش در وادی خالد و عکار را افزایش داده اند اما شواهد نشان می دهد در صورت بروز هرگونه درگیری های نظامی درمنطقه عکار و وادی خالد ارتش لبنان مجبور خواهد شد برای جلوگیری از تلفات سنگین از منطقه سنی نشین وادی خالد و روستاهای منطقه که به موازات مرز سوریه است عقب نشینی کند.اگر چنین واقعه ای رخ دهد تمامی مناطق عکار از غرب(در سواحل دریای مدیترانه) تا شرق در غرب القصیر و حمص(درداخل لبنان) تحت کنترل شبه نظامیان حامی النصره و دیگر نیروهای تکفیری قرار می گیرد اما این به آن معنا نیست که بتوانند صفوف ارتش سوریه و نیروهای مقاومت در این منطقه را بشکنند بلکه این احتمال قوت دارد که این نیروها به سوی جنوب عکار و وادی خالد و به سوی بقاع حرکت کرده و با نیروهای حزب الله وارد جنگ شوند،جنگی که پیشتر مقدمات سیاسی و تبلیغاتی آن توسط سعودی ایجاد شده است.

منطقه عکار و وادی خالد در شمال لبنان

7- چند روز پیش اعلام شد که یک کشتی(به نام ترایدر)حامل سلاح از بندر مرسین در ترکیه به سوی لبنان در حرکت کرده بود و توسط پلیس یونان در سواحل کریت توقیف و سپس آزاد شده است.با این خبر خاطره لبنانی ها به سوی کشتی "لطف الله 2 " رفت که در سال 2012 تحت عنوان کمک های بشر دوستانه،شیر خشک و پتو،در واقع حامل سلاح وعازم بندر طرابلس در شمال لبنان بود که در نهایت توسط ارتش در آب های منطقه ای لبنان توقیف شد.هنوز اخبار دقیقی در باره کشتی ترایدر درز نکرده است اما با توجه به حوادث مشابه قبلی و نقشی که ترکیه و سعودی در این موارد داشته اند شکی در افکار عمومی لبنان وجود ندارد که انتقال سلاح به شمال لبنان از طریق دریای مدیترانه کلید خورده است که به مثابه زنگ خطری جدی برای امنیت لبنان است.هم زمانی این داستان با مواضع و اقدامات سعودی نگرانی ها را بیش ازپیش افزایش داده است.

8- نهاد مشنوق وزیر کشور لبنان در نشست وزای کشور اتحادیه عرب درتونس با تروریسم خواندن حزب الله مخالفت کرد.وی با توجه به مسئولیتش در لبنان به خوبی از حجم خطرات امنیتی و احتمالات برهم خوردن امنیت و استقرار لبنان در سایه اقدامات و مواضع سعودی مطلع است و مخالفتش در نشست مذکور به خوبی گویای نگرانی های موجود در لبنان است و لو آن که وی جزیی از مجموعه حزب المستقبل و 14 مارس لبنان است.حتی احمد فتفت نماینده پارلمان لبنان وابسته به المستقبل نیز اخیرا اعلام کرده است که موضوع استعفای حکومت عملی نمی شود زیرا از حجم خطرات و ورود لبنان به افقی مجهول مطلع هستند.

آنها نه برای دفاع از حزب الله بلکه به خوبی می دانند با اقدامات سعودی ممکن است دروازه جهنمی گشوده شود که آتشش بیشتر از سوریه استمرار یابد که نه تنها سعودی بلکه هیچ طرفی دیگر نمی تواند آن را جمع کند. این مواضع بیشتر از سوی کسانی عنوان می شود که بال های سیاسی پادشاهی سعودی در لبنان محسوب می شوند و شاید سعودی در دو قالب متفاوت هم در حال فعال کردن شبه نظامیان موسوم به شبه نظامیان اهل سنت(در قالب ایجاد فتنه مذهبی بین شیعه و سنی) است و هم در ابعاد سیاسی فضای آرامی را برای توجیه واکنش های نظامی در لبنان فراهم می کند.