ظریف به کجا سفر کرده است؟ نکاتی که باید درباره نیوزیلند بدانید

وزیر خارجه کشورمان در ادامه سفر آسیایی - پاسفیک خود به نیوزیلند رفته است. اما درباره نیوزیلند چه می دانید؟

به گزارش انتخاب، معمولا با طبیعت بکر و دست نخورده اش شناخته می شود. کشوری در نیمکره جنوبی و یکی از جنوبی ترین کشورها بر روی کره زمین. مردمی خونگرم، هوایی معتدل واقع شده در اقیانوس آرام؛ نام بومی اش آ، او، ته، آ، روآ (Aotearoa) به معنای ابرهای سفید بوده است. آبل تاسمان دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال ۱۶۴۲ وارد این سرزمین می شود، شباهت این جزیره با منطقه زیلاندیای آلمان باعث می شود، او نام این جزیره را Nova Zealandia بگذارد. این نام بعدها توسط جیمز کوک دریانورد انگلیسی به نیوزیلند تغییر یافته و مصطلح شده است. 

نیوزیلند از دو جزیره شمالی و جنوبی تشکیل شده است. همچنین در این جزایر به جز ۷۸ درصدی که نژاد سفید اروپایی دارند، ۱۵ درصد هم مائوری ها و مابقی از نژادهای گوناگون آسیایی و آفریقایی و غیره هستند. 

مائوری ها بومیان قدیمی این جزایر به شمار می روند که پیش از ورود اروپایی ها به این سرزمین به تنهایی مشغول زندگی بودند. تقریبا تمام مائوری ها در حال حاضر در جزیره جنوبی نیوزیلند حضور دارند. 

نظام سیاسی نیوزیلند

نظام پارلمانی همچون بریتانیا در نیوزیلند هم برقرار است. رئیس حکومت هم رهبر حزب پیروز انتخابات پارلمانی است که مسئولیت تشکیل کابینه را بر عهده دارد. اما در این نظام سیاسی یک فرماندار کل هم تعریف شده. جایگاهی تشریفاتی همچون دیگر نظام های پارلمانی که هر جا یک نام دارد. در کشوری مانند ایتالیا و آلمان رئیس جمهور اطلاق می شود و در نیوزیلند فرماندار کل. 

فرماندار کل به پیشنهاد نخست وزیر، تصویب مجلس و در نهایت تایید ملکه انگلستان معرفی می شود. 

با اینکه در سال ۱۹۰۷ نیوزیلند به عنوان کشوری مسقل اعلام موجودیت کرد و از مستعمره بودن انگلستان خارج شد اما هنوز هم فرماندار کل این کشور با تایید نهایی ملکه انگلستان رسمیت می یابد. ضمن اینکه همچون بریتانیا، مردم در نیوزیلند هم در سمت راست خود رانندگی می کنند.

سیاست خارجی نیوزیلند

هرچند این کشور از متحدین غرب محسوب می شود اما در سالهای اخیر تلاش داشته در برخی موضوعات خاص نگاهی مستقل از خود بروز دهد و به صورت مطلق دنباله روی راه غرب نباشد. به عنوان مثال در موضوع فلسطین، نیوزیلند به عنوان یکی از اعضای غیردائم شورای امنیت در صدد وارد نمودن طرح صلح فلسطین و اسرائیل به دستور کار این شورا است. اتفاقی که اصلا خوشایند اسرائیل نبوده و نیست. 

سیاست خارجی نیوزیلند را بیشتر باید اقتصادی ارزیابی کرد. این کشور معتقد است با توجه به انزوای جغرافیایی و کوچک بودن کشور باید در سیاست خارجی، عملکرد پویا و فعالی داشته باشد و تلاش می کند انزوای جغرافیایی خود را با توانمندی اقتصادی جبران سازد. 

تاریخ روابط ایران و نیوزیلند

روابط دو کشور در سال ۱۳۵۳ آغاز شد و نیوزیلند نخستین سفارت خود در خاورمیانه را در سال ۱۹۷۵ در تهران افتتاح نمود. روابط ایران و نیوزیلند در طول این بیش از ۴۰ سال دوستانه بوده، اما طی سالهای اخیر همسایگان عربی ایران جای تهران را در مبادلات اقتصادی گرفته اند و آنها شرکای اقتصادی مهمتری برای این کشور به شمار می روند. 

در حال حاضر حدود ۱۰ هزار ایرانی در نیوزیلند زندگی می کنند که از این تعداد حدود ۵۰۰ نفر دانشجویان ایرانی هستند که در این کشور مشغول تحصیل هستند.

سیاست خارجی و اقتصادی ایران و نیوزیلند

عمده صادرات نیوزیلند به ایران شامل مواد لبنی، شیر خشک، فرآورده های دریایی، و پشم است. از سوی دیگر بیشترین صادرات ایران به نیوزیلند شامل خرما، انجیز، فرش و پلیمر است. البته لازم به ذکر است تا پیش از تحریم های بین المللی ولینگتون یکی از مشتریان نفتی ایران هم بوده و احتمالا در آینده نزدیک این کشور مجددا به بازار ایران وارد خواهد شد.

طبق اعلام مرکز آمار نیوزیلند، کل روابط تجاری دو کشور در سال ۲۰۱۵ حدود ۷۸ میلیون دلار بوده است که از این میزان ۷۴ میلیون صادرات نیوزیلند به ایران بوده و تنها ۴ میلیون  سهم ایران برای صادرات به ولینگتون بوده است. این در حالیست که در سال ۲۰۰۶ و در سال پایانی دولت اصلاحات این عدد ۱۸۲ میلیون دلار بوده است اما با تحریم های سازمان ملل و دوجانبه مضاعف و قطع خرید نفت ولینگتون از تهران این رقم به شدت سقوط کرده است. 

روابط دو کشور پس از روی کار آمدن دولت روحانی جنبه مثبت به خود گرفته و این روند به ویژه پس از به نتیجه رسیدن برجام شدت هم یافته است. وزیر خارجه نیوزیلند در سال ۹۳ به ایران سفر کرد و قرار است در تابستان ۹۵ یکبار دیگر به کشورمان بیاید. نخست وزیر این کشور هم در دیدار با آقای ظریف ابراز تمایل کرده به کشورمان سفری داشته باشد. 

وضعیت اقتصادی نیوزیلند

تولید ناخالص داخلی این کشور در سالهای ۲۰۱۳ و ۱۴ به ترتیب ۱۷۱ و ۱۸۲ میلیارد دلار بوده است. رشد اقتصادی ۱.۴ و ۱ درصدی هم در همین سالها مشاهده شده است. نرخ بیکاری در نیوزیلند هم حدود ۵ درصد است. واردات این کشور در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ هم حدود ۵۱ میلیارد دلار تخمین زده می شود. ضمن اینکه درآمد سرانه در این کشور هم روند صعودی داشته و از ۳۷ هزار و هفتصد در سال ۲۰۱۳ به ۳۹ هزار دلار آمریکا در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته است.