از سال گذشته تاکنون با راه‌اندازی دو طرح توسعه پالایشگاههای نفت امام‌خمینی شازند و لاوان مراحل نخست خودکفایی کشور از واردات بنزین به خوبی پشت سر گذاشته شده و قرار بود با راه‌اندازی پروژه کت کراکر پالایشگاه آبادان با حضور رئیس‌جمهور، به طور رسمی جشن خودکفایی از واردات بنزین برگزار شود.

اما هم‌اکنون وقوع انفجار و آتش‌سوزی در واحد گاز مایع طرح توسعه فاز سوم پالایشگاه نفت آبادان، علاوه بر تعلیق در برگزاری جشن خودکفایی بنزین، منجر به کشته و زخمی شدن بیش از 25 نفر از کارکنان صنعت نفت در این حادثه شد.

با گذشت 24 ساعت از وقوع این حادثه، کارشناسان و برخی از مسئولان تعجیل و شتاب در راه‌اندازی این پروژه نفتی، عدم رعایت استانداردها و ضوابط ایمنی و حضور برخی از افراد غیرمتخصص در زمان پیش‌راه و راه اندازی را عامل اصلی این حادثه در آستانه سالگرد یکصد و چهارمین سالگرد کشف طلای سیاه در ایران عنوان می‌کنند.
جزئیات فنی وقوع حادثه نفتی آبادان
پیگیری‌های خبرنگار مهر از وقوع حادثه نفتی در پالایشگاه نفتی آبادان نشان می‌دهد که انفجار در کمپرسور گازکوب شماره ۶۶ این پالایشگاه که یکی از دو کمپرسور اصلی پالایشگاه آبادان به شمار می‌رود، عامل این حادثه بزرگ بوده است.
بر این اساس، کمپرسور گازکوب فاز سوم پالایشگاه آبادان که یکی از دو کمپرسور اصلی پالایشگاه است، قرار بوده گازی که در فلرها سوزانده می‌شد را به گاز مایع تبدیل کند که به علت اینکه این کمپرسور آماده راه‌اندازی نبود، پس از راه‌اندازی کمپرسور مخزن با گاز مایع پر می‌شود.
پس از پر شدن مخزن با گاز مایع، یکی از مسئولان پالایشگاه دستور تخلیه آن را صادر می‌کند و با تخلیه گاز مایع موجود در این مخزن، گاز در جوی‌های اطراف مخزن و پالایشگاه و زمین‌های مجاور مخزن جاری شده و همین امر موجب بروز انفجار و سپس آتش سوزی در فاز سوم پالایشگاه آبادان می‌شود.
در حال حاضر کمیته کارشناسی برای بررسی میزان خسارت‌های وارد شده به واحدهای فاز سوم پالایشگاه نفت آبادان تشکیل شده است.
بی توجهی مسئولان به هشدار کارشناسان پالایشگاه
یکی از مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی با اعلام اینکه کمپرسورهای این طرح از شرکت زیمنس آلمان خریداری شده بود، گفت: این شرکت آلمانی، تحت تاثیر فشار برخی از سلطه‌گران غربی حاضر به اعزام کارشناس و راه‌اندازی کمپرسورهای فاز سوم پالایشگاه نفتی آبادان نشد.
وی با تاکید بر اینکه با عدم حضور شرکت آلمانی، متخصصان داخلی مسئولیت راه‌اندازی کمپرسورها را بر عهده گرفتند، تصریح کرد: کارشناسان قبل از مراسم افتتاحیه، نسبت به نشت گاز از واحد گاز مایع هشدار داده بودند؛ اما مسئولان توجهی به هشدار کارشناسان نکردند.
این مقام مسئول با اعلام اینکه امکان راه‌اندازی فاز سوم پالایشگاه آبادان در مدت 15 روز وجود ندارد، اظهار داشت: هم اکنون میزان خسارت وارده به کمپرسورها در حال بررسی است و اگر این تجهیزات آسیب جدید دیده باشند، تا اطلاع ثانوی امکان راه‌اندازی و بهره‌برداری از آنها وجود ندارد.
عبدالله کعبی نماینده مردم آبادان در مجلس هم با بیان اینکه تاکنون سه زمان مختلف برای راه‌اندازی این طرح نفتی اعلام شده بود به مهر، گفت: اما در هر یک از زمان‌های تعیین شده، به دلیل آماده نبودن تجهیزات، افتتاح این طرح نفتی به تاخیر افتاد.
به گفته نایب رئیس‌ کمیسیون انرژی مجلس، ابتدا قرار بود ۲۲ بهمن سال گذشته افتتاح شود که به علت آماده نبودن افتتاح نشدن و بعد هم زمزمه‌هایی برای افتتاح آن در ۱۲ فروردین امسال مطرح شد و باز هم به علت آماده نبودن، افتتاح نشد، اما چیزی که جای سئوال دارد این است که چه لزومی داشت، این واحد پالایشگاه آبادان امروز (سوم خرداد) و با وجود اخطارهای متعدد کارشناسان مبنی بر آماده نبودن آن، افتتاح شود؟
وی با اعلام اینکه سوء تدبیر مدیریتی در وقوع این حادثه نفتی محرز است، یادآور شد: متاسفانه این سوء تدبیر، جشن خودکفایی واردات بنزین را به یک مراسم عزاداری تبدیل کرد.
کعبی با بیان اینکه این پالایشگاه هفته گذشته برای افتتاح در روز سوم خرداد آزمایش شده بود، یادآور شد: آزمایش هفته گذشته این پالایشگاه هشداری به مسئولان بوده و به خوبی به آنها ثابت کرده بود که این پالایشگاه ظرفیت افتتاح شدن را ندارد و نیازمند تکمیل شدن بخش‌های فنی آن است، اما مسئولان وزارت نفت در غیاب کسی که مسئولیت اداره وزارت نفت را بر عهده داشته باشد، افتتاح این فاز از پالایشگاه آبادان را در برنامه بازدید رئیس‌جمهوری قرار دادند.
چه کسی پاسخگوی خانواده های عزادار صنعت نفت است؟
وقوع حادثه نفتی در پالایشگاه نفت آبادان، جدا از خسارتهای مالی، کم‌اعتبار شدن جایگاه صنعت 103 ساله نفت ایران و تعویق در خودکفایی کامل از واردات بنزین، دست کم چهار کشته و بیش از 20 زخمی به همراه داشته است.
در حال حاضر مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی کشته شدن یک نفر را به طور رسمی تائید کرده‌اند؛ اما شواهد حکایت از کشته شدن سه نفر دیگر بر اثر سوختگی در این حادثه دارد.
هم اکنون تعدادی از کارکنان که با سوختگی‌های بالا و شدید روبرو هستند، به بیمارستان نفت تهران منتقل شده‌اند و حتی اگر این افراد از خطر مرگ نجات یابند، تا پایان زمان حیات خود با درد و رنج‌های ناشی از سوختگی شدید دست، پا و صورت مواجه خواهند شد.
حال باید دید مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی چه توجیه علمی برای راه‌اندازی شتاب‌زده طرح توسعه فاز سوم پالایشگاه نفتی آبادان به ویژه برای خانواده‌های کارکنان این مجموعه خواهند داشت؟