اظهارات خواندنی داریوش مهرجویی درباره امام خمینی(ره)

داریوش مهرجویی از مهمترین كار گردانان سینمای ایران است كه امام خمینی (ره )علاقه بسیاری به فیلم گاو ساخته این كار گردان سینما داشت .

به گزارش پارس توریسم، در اواخر دهه هفتاد یعنی درسالهای 79و80 داریوش مهرجویی دو گفت و گوی نه چندان بلند با محمد تاجیك در خبرگزاری ایسنا  انجام داد كه در همان زمان در این خبر گزاری منتشر شد. این گفت وگو ها اگر چه ده سالی از زمان آن می گذردولی همچنان خواندنی به نظر می رسد.

امام خمینی دلیل وجودی سینما را مشخص كرد
نه تنها نظر من، بلكه نظر تمامی مورخین این است كه حضرت امام خمینی(ره)، خطی مشی سینمای ایران را مشخص كرد كه چه‌گونه باشد، ایشان دلیل وجودی سینما را مشخص كرد كه عامل تعیین‌كننده مهمی بود. در آن زمان، همه مانده بودند كه چه كار كنند.

داریوش مهرجویی، كارگردان فیلم گاو در گفت و گو با ایسنا با عنوان كردن مطالب فوق افزود: ما در نوفل‌لوشاتو با حضرت امام(ره) آشنا بودیم و در آن جا با ایشان و تمام خانواده‌اش مصاحبه كرده بودیم و ایشان با نام من آشنا بود.

كارگردان میكس در پاسخ به سؤال خبرنگار ایسنا كه چرا فیلم‌های شما همیشه سانسور می‌شدند گفت: وقتی یك فیلم، از سطح آگاهی موجود یك مقدار فراتر رود، سانسورچی‌ ترجیح می‌دهد آن را توقیف كند.

كارگردان هامون و اجاره‌نشین‌ها در پاسخ به سؤالی كه چرا در هامون و اجاره‌نشین‌ها پایان فیلم به گونه‌ای بود كه نگاه به گیشه داشت گفت: سانسور در آن موقع باعث شد كه پایان فیلم‌ها این گونه بشود و چنین چیزی در پایان فیلم، واقعا اضافه بود.

كارگردانی "پری" همچنین گفت: اگر می‌بینید كه یك عده‌ای زیاد می‌روند طرف فیلم عامه‌پسند یا طرف فیلم خاص، به خاطر این است كه این كوران و این وضعیت موجود راه را برای این گونه كارها باز می‌كند. مهرجویی اضافه كرد: از نظر محتوا و از نظر غنای فكری، ما آثار انگشت‌شماری در بعد از انقلاب در زمینه‌ی تئاتر، رمان و شعر و حتی سینما داریم كه از نظر محتوا نمی‌تواند به برابری با گذشته و قبل از انقلاب برسد. این كه ما از نظر آثار بامحتوا عقب هستیم به روح كلی مملكت و جو غالب و ناآگاه جمعی برمی‌گردد.

داریوش مهرجویی در پاسخ به سؤالی كه شما همان قدر كه به عرفان و طریقت اعتقاد دارید به شریعت هم اعتقاد دارید گفت: تمام اساس و بنیان فرهنگ ما بر محور یك دوگانگی است كه از دوران مانی و زرتشت به ما رسیده است و این دوگانگی در اسلام به صورت مذهب شیعه در ما ظهور می‌كند كه خود این یك شكاف اصلی با سنت می‌شود. دوم، جدای از این دوگانگی كه ما می‌بینیم در مكاتب عرفانی و مذهبی‌مان بروز می‌كند، مسأله‌ی ظاهر و باطن هم مطرح می‌شود؛ ما یك ظاهر قرآن را داریم و یك باطن قرآن، و این جزئی از فرهنگ ماست، ما نمی‌توانیم این دو را از هم بشكافیم و بگوییم این خوب است و آن بد، یكی از همین دوگانگی‌ها همین مسأله‌ی شریعت و طریقت است؛ به نظر من این دو تا به هم جفت شده‌اند.

كارگردان "سارا" اضافه كرد: همه هنرها، نوعی اتوبیوگرافی است. خود انسان، در آن است و نوعی حدیث نفس به شمار می‌آید كه در بعضی‌ها بیشتر و در بعضی‌ها كمتر است. مهرجویی گفت: بهترین روشنفكران ما كسانی هستند كه تأویل مجدد از اندیشه‌ی اسلامی می‌كنند.

 
حرف امام برای سینما تعیین كننده بود
داریوش مهر‌جویی در گفت وگوی دیگری گفت: هنگامی كه فیلم «گاو» به جشنواره‌های خارجی رفت، «دست‌راستی‌ها» می‌گفتند شما آبروی ایران را با ساخت این فیلم برده‌اید و حكومت درخشان پهلوی را در حالی كه در آستانه ورود به دروازه تمدن جهانی است، فقیر و بدبخت نشان داده‌اید. كارگردان فیلم گاو افزود: از آن طرف، چپی‌ها به ماحمله می‌كردند و می‌گفتند شما كه این فیلم را ساختید، چرا نیامدید مثل ماركسیست‌ها طبقه استعمار گرو بورژوا را بكوبید؟ چرا از طبقه كارگر دفاع نكردید؟

داریوش مهرجویی در پاسخ به این سوال كه عده‌ای معتقدند موفقیت سینمای ایران در جشنواره‌ها نه به دلیل مسائل تكنیكی، بلكه صرفا به دلیل مسائل سیاسی است، گفت: این موضوع اصلا صحیح نیست و به دست كم گرفتن عقل و شعور گردانندگان جشنواره‌های خارجی باز می‌گردد. در حالی كه اغلب دست اندركاران این جشنواره‌ها، روشنفكران برجسته‌ای هستند كه آثار ممتاز سینمایی را انتخاب می‌كنند.

وی ادامه داد: دلیل آنها برای انتخاب یك فیلم، نمایش فقر و فلاكت نیست. چرا كه درصورت انتخاب فیلمی ضعیف حیثیت جشنواره خود را برده‌اند. كارگردان «دایره مینا» گفت: این پندار غلط را باید از ذهن دور كرد كه همه مسئولان جشنواره‌ها مخالف ما هستند و می‌خواهند حیثیت ایران را از بین ببرند. شان هنر بالاتر ازاین حرفهاست. اما متاسفانه طرح مباحث این چنینی بغض‌آلود و متعصبانه است و با دیدی جزمی به آن نگاه می‌شود.

مهرجویی اضافه كرد: علت استقبال خارجی‌ها از سینمای ایران صداقت و اصالت فیلمهای ایرانی است. چون آنها هر شب با پخش فیلمهای قلابی و سوزناكی به نام soap opera یا «كف صابون» از تلویزیون روبرو می‌شوند، دنبال فیلمهایی می‌روند كه درآن اصالت و صداقت باشد و برای گیشه وتماشاچی ساخته نشده باشد، بلكه واقعیتی را افشا كند.

مهرجویی در پاسخ به سوالی درباره دلیل توجه « امام خمینی» به فیلم« گاو» گفت: درشرایط اوایل انقلاب سینما موضوع ملعونی بود و مردم تمام سینماها را آتش می‌زدند. چون می‌گفتند سینما محل ترویج فساد است. به همین دلیل تولید فیلم به صفر رسید و سینماها تعطیل شد.

وی ادامه داد: دراین وضعیت تلویزیون به طوراتفاقی « گاو» را نشان داد و مرحوم امام(ره) این فیلم را مشاهده كردند و در نطقی گفتند: "ما نمی‌گوییم سینما اساسا بد است. نظیر فیلم « گاو» می‌تواند فیلم فرهنگی و آموزنده‌ای باشد و فكر و روح بیننده را تعالی دهد.” این حرف امام برای سینمای ایران بسیار تعیین كننده بود.