آنچه هنرمندان درباره‌ی بهمن زرین‌پور گفتند

 
 
در مراسمی که برای زنده‌یاد بهمن زرین‌پور برگزار شد، علی دهکردی،رضا مقصودی،اکیر زنجانپور، رخشان بنی‌اعتماد،کمال تبریزی و فرهاد توحیدی سخن گفتند.
 
به گزارش انتخاب، در این مراسم که در تالار سیف‌الله داد خانه سینما توسط انجمن بازیگران سینمای ایران، کانون فیلمنامه‌نویسان سینمای ایران و خانه سینما برگزار شد، علی دهکردی ـ نایب رییس انجمن بازیگران سینمای ایران ـ با گرامیداشت هنرمندانی که اخیرا درگذشته‌اند، گفت: اگر خودخواهانه نباشد و اگر نگوییم سینما در دنیا سرآمد هنرهای معاصر است، اما بی‌تردید کارآمدترین هنر جهان معاصر است و به لطف همین هنر است که هنرمندان سینما جاودانگی حسرت برانگیزی دارند که در هیچ شغل و منصب دیگری تکرار نمی‌شود.
 
وی اضافه کرد: آیا واقعا به کار بردن کلمه مرگ با تمام معانی نفرت انگیز، موحش و تلخی که این روزها از آن استفاده می‌شود، درباره هنرمندانی مانند خسرو شکیبایی، کیارستمی بزرگ، بهمن زرین پور و... درست است یا نه. هرچند جسم فانی آنان کنار نیست اما آنچه ماندگاری یک هنرمند را جاودانه می‌کند، نوع عجیبی از معنویت ماندگار و حسرت برانگیزی است که در ذات هنر نهفته است.
 
دهکردی با بیان اینکه نوع بازیگری ویژه زرین پور انکار ناپذیر است، افزود: شهرت بازیگری در خیلی از مواقع مدیون تبلیغات و  بیلبوردهای مقطعی است ولی کسانی مثل آقایان انتظامی، مشایخی، رشیدی، کشاورز، نصیریان و... واقعا ستاره مانده‌اند و جایگاه ویژه‌ای دارند. اما تعداد دیگری بازیگر هم داریم که به دلیل لطافت روح ،حجب و حیا و نوع خاص تربیتشان، همیشه در حاشیه امن بازیگری به سر می‌بردند که بهمن زرین پور هم یکی از اینهاست در حالیکه بازیگری شگفت بود.
 
بازیگر فیلم «از کرخه تا راین» با اشاره به یکی از ویژگی‌های جدی و خاص در بازیگری بهمن زرین‌پور، ادامه داد: او پیوند بسیار عالی و درونی از احساس، پتانسیل عاطفی و انتقال و انطباقش روی چهره نگاه و موسیقی کلام داشت. خیلی از ما  تلاش می‌کنیم به زور این انطباق را به وجود آوریم اما گاهی از بین می‌رود یا توی ذوق می‌زند، اما آقای زرین‌پور کاملا درست آن را انجام می‌داد.
 
سپس رضا مقصودی ـ رییس کانون فیلمنامه نویسان سینمای ایران ـ از زرین‌پور به عنوان مرد ادب، فروتنی و سکوت نام برد و یادآور شد: ایشان همواره در امور صنفی کانون فیلمنامه‌نویسان فعال بود.
 
این فیلمنامه‌نویس با اشاره به مصاحبه‌ای که چند سال پیش از زرین‌پور خوانده بود، ادامه داد: بهمن کارشناس و صاحب نظر سینما بود. او یک فیلمساز ساده نبود بلکه کسی بود که می‌توانست زوایای مختلف فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی را بخوبی تحلیل کند و تجربیاتش را به صورت کلاس‌هایی در اختیار دیگران قرار دهد.
 
مقصودی با بیان چند خاطره از زرین‌پور اضافه کرد: او از تماس همکاران که حالش را می‌پرسیدند، بسیار خوشحال و حتی امیدوار می‌شد. همچنانکه این روزها تعدادی از همکاران ما حال خوبی ندارند بعضی دچار کهولت هستند و اگربتوانیم با یک تلفن یا عیادت حالشان را بپرسیم و خوشحالشان کنیم، بعید نیست چند صباحی به سلامتی آنها اضافه کنیم و حالشان بهتر شود.
 
در ادامه این برنامه اکبر زنجانپور دیگر هنرمند باسابقه که در دو مجموعه «عطر گل یاس» و «آوای فاخته» با زرین‌پور همکاری داشته است، گفت: طایفه ما بازیگران قبل از اینکه بخواهیم از دنیا برویم و قبل از موعد مقرر چندین بار در نقش‌های مختلف می‌میریم. مُردن‌مان را تمرین می‌کنیم و زندگی می‌کنیم و موقعی که سعی می‌کنیم خوب بمیریم، مورد تشویق قرار می‌گیریم. خودمان هم دوباره فیلم را می‌بینیم و از مُردن‌مان لذت می‌بریم! این شانس را فقط طایفه بازیگری دارد که می‌تواند مرگش را ببیند و آگاهانه لذت ببرد و اگر خدای نکرده بعضی وقت‌ها خوب بازی نکند، یک عمر پشیمانی دارد. یعنی حتما باید خوب مُرد، نباید بد یا بی‌سلیقه مرد!
 
این بازیگر ادامه داد: از آن طرف موقعی که واقعیت مرگ برایمان فرا می‌رسد، زندگی و آثارمان مورد بررسی قرار می‌گیرد بنابراین باید انتخاب کنیم تا موقع مُردن زندگی‌مان بررسی خوبی داشته باشد و این چنین است که مرگ زرین پور باعث شد به زندگیش نگاه دقیق‌تری داشته باشیم.
 
این هنرمند تئاتر با اشاره به آشنایی‌اش با زرین‌پور در نمایش «تئاتر فرنگی» در سال 49، یادآور شد: سیروس ابراهیم زاده کارگردان و نویسنده آن کار بود و خودش هم بازی می‌کرد. از همبازی بودن با بهمن خیلی لذت بردم و سال‌ها بعد در دو سریال با هم کار کردیم که واقعا بازیگران را خوب رهبری می‌کرد. بازی خوب، درام و لحظه را خوب می‌شناخت و همه اینها را بخوبی به کار می‌گرفت.
 
زنجان‌پور که در این دو مجموعه با داود رشیدی همبازی بوده است، در پایان صحبتش از حاضران خواست از صمیم قلب انرژی مثبتی برای رشیدی بفرستند تا محکم از جایش بلند شود و به زندگیش مثل همیشه سرافرازانه ادامه دهد.
 
رخشان بنی‌اعتماد دیگر فیلمساز حاضر در برنامه نیز با ابراز تاسف فراوان از درگذشت پیاپی هنرمندان در تیر ماه، توصیف «تابستان خزان زده» را به کار برد و گفت: وقتی پشت هم عزیزان‌مان از دست می‌روند و چاره‌ای هم نیست، تاسف‌مان که طبیعی است، سخت است، همینطور نگاه کردن و رفتن‌ها را و نبودن‌ها.
 
این هنرمند که فیلم «زرد قناری» را با فیلمنامه زرین‌پور ساخته است، از این همکاری به عنوان تجربه‌ای دلنشین یاد کرد و یادآور شد: وقتی قرار شد من و فرید مصطفوی تغییراتی در فیلمنامه انجام دهیم،  بهمن زرین پور با همان شخصیت فوق العاده‌اش و بدون گرفت‌وگیر استقبال کرد و همانگونه که جناب زنجانپور گفتند بهمن در نهایت آرام بودن و بدون های و هوی، بازیگر و کارگردان بسیار خوبی بود.
 
بنی‌اعتماد با بیان خاطراتی از همکاری با زرین‌‍‌پور افزود: ویژگی خاصش بودن، مستمر بودن و تداومی بود که در کارش با جدیت داشت.
 
کارگردان «قصه‌ها» با اشاره به مطالبی که بعد از درگذشت هنرمندان در فضای مجازی منتشر می‌شود، اضافه کرد: در فضای مجازی مدام خطاب به هنرمندان گفته می‌شود وقتی همکارتان رفت، از او نوشتید، قبلا چه می‌کردید، چرا قبلا به فکر نبودید و ... گرچه فضای مجازی آنقدر بی‌حیا و بی‌وقار است که نباید هیچ چیزش را به دل گرفت ولی واقعا فکر می‌کردم وقتی هر یک از ما در این وانفسا در حال تقلاییم، برای همدیگر چه کار می توانیم بکنیم؟! مهمترین موضوع امنیت است اما ما نیستیم که آن را به وجود می‌آوریم.
 
بنی‌اعتماد با اشاره اینکه زرین‌پور را در جشنواره فجر دیده است، افزود: این دیدار بسیار دلنشین بود. واقعا به یاد هم هستیم و ارزش کار هم را می‌شناسیم و این طور نیست که این موقع فوت یکدیگر به یاد هم بیفتیم. ولی چه کنیم؟! واقعا چه نمی دانم چه کنیم! به قول آقای مقصودی عزیز، حال همدیگر را می‌پرسیم ولی دردمان بالاتر از این حرف‌هاست، درد مستحیل شدن‌مان بیشتر از این حرف‌هاست.
 
کارگردان «خون بازی» با اشاره به اینکه پیری و مرگ برای همه هست و اینها مساله‌ای نیست، افزود: مساله فشارهایی است که بسیارش را نمی‌توانیم به زبان بیاوریم. عادت کرده‌ایم صورت را با سیلی سرخ کنیم، رو دربایستی هم نداریم ولی نمی‌دانم باید چه کنیم، به هر حال آدم‌های این عرصه‌ایم، چشم و دل‌مان هم به دست کسی نیست.
 
بنی‌اعتماد با اشاره به مشکلات هنرمندان در زمینه نبود امنیت شغلی، بازنشستگی، بیمه بازنشستگی و ... افزود: بسیاری از ما از این موارد بی‌بهره‌ایم و نمی‌دانم خودمان چه می‌توانیم برای یکدیگر انجام دهیم.
 
او به تعطیلی خانه سینما و مشکلاتی که برای سینماگران به وجود آمد اشاره کرد و گفت: به هر حال این خانه سینما شاهد روزگاری است که بر همه ما رفته است، تلاش کردیم و پایش ماندیم. در این مملکت برای خیلی موضوعات و اهداف باید خیلی بدویم تا آنها را ذره ذره به دست آوریم.
 
بنی‌اعتماد با تایید سخن زنجان‌پور خاطرنشان کرد: بهمن زرین‌پور به دلیل شرافتش، آرام بودنش، احترامی که در کارش داشت و ... عزیز بود و همین رفتنش را خیلی سخت می‌کند و همانطور که آقای زنجان‌پور به زیبایی گفتند، باید امشب برویم و تا هنوز نرفته‌ایم، رزومه‌هایمان را نگاه کنیم، این منحنی چگونه بودن‌مان را نشان می‌دهد.
 
کمال تبریزی دیگر سخنران برنامه نیز با اشاره به آشنایی‌اش با زرین‌پور گفت: پیش از ورود به این عرصه که خیلی کم‌سن بودم، کارهای تلویزیونی یا تئاترهای ایشان را می‌دیدم. آنچه در برخورد اول با ایشان برایم تداعی شد، یک جور احترام بود، هرموقع آقای زرین پور می‌آمد، با خود احترامی را می‌آورد و این را به ما یاد می‌داد.
 
کارگردان «امکان مینا» افزود: هرموقع با ایشان روبرو می‌شدم، احساس می‌کردم نوعی تجسم رعایت احترام به همدیگر است، چیزی که متاسفانه، امروز در جمع ما هنرمندان کم شده است.
 
تبریزی ادامه داد: ایشان خیلی جلوتر از من وارد سینما شده بود و با قاعده و عرفی که در جامعه هنری داشت، این را به من آموزش داد. شاید کم کسانی باشند که این حس احترام را در آنها پیدا کنی.
 
وی با اشاره به دغدغه زرین‌پور برای نسل آینده اضافه کرد: فکر می‌کنم تا آخرین لحظه  دغدغه نسل آینده و وظیفه ما دربرابر آنها را داشت، اینکه بتوانیم آنها را حفظ کنیم و از سرگشتگی نجات بدهیم و به اندازه کافی برای سوال‌هایی که تقریبا بی‌جواب هستند، پاسخ پیدا کنیم. از این بابت آقای زرین پور برای من یک استثنا بود و رفتنش ضایعه‌ای است.
 
تبریزی با اشاره به اینکه زرین‌پور فیلمنامه‌های نساخته زیادی دارد، ادامه داد: امیدوارم شرایطی پیش بیاید که روزی فیلمنامه‌هایشان در این کشور کار بشود. می‌دانم فیلمنامه خیلی خوب دارند که مدت زیادی با یکدیگر روی آن کار کردیم و آخرین جمله‌ای که به ایشان گفتم، این بود که فکر نمی‌کنم اجازه بدهند این فیلمنامه کار شود اما امیدوارم روزی شرایطی به وجود بیاید که بتوانیم فیلمنامه ایشان را کار کنیم.
 
صحبت‌های فرهاد توحیدی  ـ از دیگر فیلمنامه‌نویسان حاضر در جلسه ـ پایان بخش مراسم بزرگداشت زنده‌یاد بهمن زرین‌پور بود که 30 تیر ماه برگزار شد و  اجرای آن را کامران ملکی برعهده داشت .
 
بهمن زرین‌پور که 17 تیر ماه درگذشت، به‌عنوان کارگردان، بازیگر و فیلمنامه‌نویسی در سینما، تلویزیون و همچنین تئاتر فعالیت داشت، متولد ۱۳۲۰ در کرمانشاه بود. او از سال ۱۳۴۵ با بازی در نمایش «تیارت فرنگی» فعالیت هنری‌اش را آغاز کرد.
 
از جمله فیلم‌های او به‌عنوان بازیگر، فیلمنامه‌نویس و کارگردان می‌توان به «ستارخان»، «جدال»، «کوسه جنوب»، «پرواز در قفس»، «تا آخرین نفس»، «سردار جنگل»، «مدرک جرم»، «تحفه‌ها»، «زرد قناری»، «دختری با کفش‌های کتانی»، «زشت و زیبا»، «هفت ترانه» و «از رییس‌جمهور پاداش نگیرید» اشاره کرد. «حکایت عاشقی» آخرین فعالیت بازیگری او بود که چندی پیش اکران شد و به‌خاطر آن موفق به دریافت دیپلم افتخار از جشنواره فیلم فجر شد.   
 
زرین‌پور به‌عنوان کارگردان نیز ساخت سریال‌هایی را در کنارنامه‌اش دارد که از میان آن‌ها می‌توان به «عطر گل یاس»، «آوای فاخته»، «جهان وارونه»، «زیر چتر خورشید»، «زیر گنبد کبود»، «خاله خانوم» و «هتل پیاده‌رو» اشاره کرد.