پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : بسياري از كارخانه‌هاي فولاد كشور به دليل افزايش هزينه توليد و نداشتن توانايي رقابت در فضاي بين‌المللي اين روزها در آستانه تعطيلي قرار گرفته‌اند. اواسط تيرماه امسال وزير صنعت، معدن و تجارت در جمع مديران طرح‌هاي فولادي هفت استان قرار گرفت و تاكيد كرد: متاسفانه نزديك به ۱۲ سال است كه اين طرح‌ها بر روي زمين مانده است. در اين بين رضا شهرستاني يك عضو انجمن فولاد نيز اخيرا از تعطيلي كارخانه‌هاي فولاد ابراز نگراني كرده است.
اين درحالي است كه بسياري از كارشناسان تاكيد دارند دليل اين امر را بايد در نبود تكنولوژِي روز صنعت فولاد كشور جست‌وجو كرد كه باعث شده هزينه توليد در اين صنعت افزايش يابد.
در حالي كه محصولات فولادي چيني، اوكرايني و روسي در بازار داخلي با قيمتي ارزان به وفور يافت مي‌شوند. امسال يكي از بزرگ‌ترين مجتمع‌هاي فولاد كشور در دامغان به بهره‌برداري خواهد رسيد و اين كارخانه توانسته از برترين تكنولوژي‌هاي روز در توليد خود بهره ببرد، چراكه با احداث اين نوع كارخانه‌ها ديگر لازم نيست كارخانه كنستانتره و گندله با حجم وسيعي از سرمايه‌گذاري احداث شود يا لازم باشد با واردات اين بخش را جبران كرد.
در كارخانه‌هاي جديد با تكنولوژي‌هاي روز، قرار است سنگ معدن مستقيما به آهن اسفنجي و شمش فولادي تبديل شود، از اين رو توسعه ساخت چنين مجتمع‌هايي در كشور مي‌تواند جلوي خام فروشي سنگ آهن را بگيرد كه اين خود نمايي جدي از تحقق اقتصاد مقاومتي خواهد بود. اما به نظر مي‌رسد با توجه به برنامه‌ريزي‌هاي كشور در جهت توسعه اين صنعت و ايجاد جايگاه ويژه در منطقه تا سال ۱۴۰۴ وزارت صنعت، معدن و تجارت بايد نگاه ويژه‌اي به اين بخش داشته باشد، در غيراينصورت بايد به زودي شاهد تعطيلي يك به يك كارخانه‌هاي فولاد كشوربود.
افق ۱۴۰۴ فولاد ايران برابر ۵۵ ميليون تن فولاد در سال است كه پيش‌بيني مي‌شود ۴۱ ميليون تن آن در داخل كشور به مصرف برسد و ۱۴ تن از به خارج از كشور صادر شود. حال اگر قرار باشد در افق ۱۴۰۴ حدود ۵۵ ميليون تن فولاد توليد شود بايد در حدود ۱۳۵ ميليون تن سنگ‌آهن برداشت كرده و از آن ۱۴/۸ ميليون تن سنگ‌آهن دانه‌بندي، ۷۷/۲ ميليون تن كنسانتره و ۷۲ ميليون تن گندله توليد شود.
براساس آمارهاي منتشرشده، هم‌اكنون ظرفيت استخراج سنگ‌آهن در كشور ۴۰ ميليون تن، كنسانتره ۲۴ ميليون تن، گندله ۲۲ ميليون تن و آهن اسفنجي ۱۸ ميليون تن است. براي رسيدن به افق ۱۴۰۴ و افزايش ميزان توليد فولاد كشور از ۱۶/۵ به ۵۵ ميليون تن نياز به نوآوري و استفاده از تكنولوژي‌هاي نو است كه قطعا افتتاح يك واحد توليدي آن هم تنها توسط بخش خصوصي در يك جاي كشور نمي‌تواند اميدي براي تحقق اين برنامه باشد. اواسط خردادماه سال جاري جهانگيري معاون اول رييس‌جمهور بر حمايت از واحدهاي توليدي با بخشودگي‌هاي مالياتي و بانكي تاكيد كرد اما از آن زمان تاكنون خبري از تحقق اين وعده نيست.
پيش از اين نيز يكي از اعضاي انجمن فولاد نيز با اشاره شرايط بد فولادسازان با بيان اينكه ظرفيت پيش‌بيني شده واحد فولادي تحت مديريتش دو ميليون تن است و اكنون با توجه به وضعيت اقتصادي كشور و افت فعاليت‌هاي عمراني با ظرفيت توليد ١٠ تا ١٥ درصدي به فعاليت خود ادامه مي‌دهد، يادآور شد: «اوضاع اقتصادي كشور موجب همراهي سازمان امور مالياتي با توليدكنندگان شده و احتمال مي‌رود مشكل اين واحد توليدي با سازمان ياد شده برطرف شود.
شرايط كنوني در بعد داخلي و خارجي براي فعاليت فولادسازي موجب شد تا در انديشه ادغام يا مشاركت اين واحد باشيم، اما با وجود استقبال از واگذاري ٥١ درصدي سهام اين واحد توليدي، تاكنون استقبال لازم نشده است. مشكل جدي نقدينگي مانع از تداوم فعاليت اين واحد مي‌شود، در عين حال اكنون بدهي سررسيد گذشته نيز نداريم. قاسمي گفت: بانك مركزي اعلام كرده در سال گذشته چهار تريليون و ١٧٠ بيليارد ريال (٤١٧ هزار ميليارد تومان) تسهيلات در اختيار توليد قرار داده و امسال اين رقم به پنج تريليون و ٥٠٠ بيليارد ريال خواهد رسيد (٥٥٠ هزار ميليارد تومان)، اما گزارش مشروحي در اين زمينه براي اطلاع عموم تاكنون منتشر نشده است. » به گفته بهمن قاسمي، «مزيت صادرات توليدات فولادي موجب شده است رويكرد واحدهاي فولاد ساز كشورمان به سمت بازارهاي برون مرزي باشد، اين امر يك امتياز براي كارخانه‌هاي توليد‌كننده داخلي است، اما نبايد صنعت داخل را قرباني تامين نياز شركت‌هاي خارجي كرد.»
وي در عين حال در خصوص وضعيت فولاد كشور هم با بيان اينكه فولاد وارداتي از چين ۳۰ درصد ارزانتر از فولاد توليد داخلي براي واردكنندگان تمام مي‌شود، گفت: « متاسفانه توليد داخلي حمايت نمي‌شود.
متاسفانه طي سال‌هاي اخير، توليد داخلي برنامه مشخصي براي حمايت نداشته و هم‌اكنون بسياري از توليدكنندگان، با مشكلات عديده در توليد دست و پنجه نرم مي‌كنند، ضمن اينكه به دليل قيمت تمام شده بالاي توليدات داخلي، واردكنندگان هم نسبت به واردات از ساير كشورها مشتاق‌تر هستند. تمامي اين موارد در شرايطي است كه توليدكنندگان چيني، مواد اوليه مورد نياز توليد فولاد از جمله سنگ آهن مورد نياز خود را از ايران خريداري مي‌كنند و در عين حال، فولاد توليد چين پس از واردات به كشور، ۳۰ درصد ارزانتر از محصولات داخلي توليدكنندگان ايراني تمام مي‌شود.»
*اعتماد
