کنسرت در مشهد؛ آری یا نه؟

واکنش ها به لغو برگزاری کنسرت های موسیقی در مشهد همچنان ادامه دارد. برخی خواهان لغو این ممنوعیت در مشهد شده و چنین تصمیمی را مغایر فرآیندهای قانونی در کشور دانستند. این عده تأکید دارند که اگر امری حرام است یا منع قانونی دارد، این منع در همه جای کشور مصداق دارد، نه فقط در مشهد و اگر منع قانونی یا شرعی ندارد، معنی ندارد که تنها یک شهر استثنا شود.

روزنامه ایران در گزارشی که روز یکشنبه (امروز) انتشار یافته به بررسی نظرات برخی روحانی های سرشناس در مورد لغو برگزاری کنسرتها در مشهد پرداخته است که ادامه آن را در پی می خوانیم:

لغو کنسرت ها به سراسر خراسان رضوی تسری می یابد
رئیس کل دادگستری خراسان رضوی با بیان اینکه بر اساس ماده 27 قانون آیین دادرسی کیفری، دادستان مرکز استان بر اقدامات دادستان ها و مقامات قضایی دادسرای شهرستان های آن استان نظارت می کند، اظهار کرد: پس از دستور دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی در رابطه با لغو کنسرت ها، به همه شهرها و شهرستان ها تسری می یابد و این اقدام کاملاً مطابق با انجام وظایف قانونی است. حجت الاسلام مظفری در گفت وگو با «میزان» ضمن انتقاد از برخی اظهارنظرها و ایجاد حواشی در رابطه با لغو کنسرت ها گفت: متأسفانه برخی از مسئولان به دلیل عدم انجام دقیق وظایف ذاتی و قانونی خود وعدم پاسخگویی به افکار عمومی به فرافکنی اقدام می کنند که البته از بار مسئولیت آنها نمی کاهد. وی با بیان اینکه دستگاه قضا با اصل برگزاری کنسرت ها مخالف نیست ولی شرط و دغدغه ما همواره این بوده که کنسرت ها سالم و بدون مسائل خلاف اخلاق و عفت عمومی برگزار شود، یادآور شد: چنانچه از ابتدا تمام وجوه شرعی و قانونی این گونه مراسم رعایت شود دیگر نیازی به ورود دستگاه قضایی نیست، بنابراین متولیان امر درخصوص کوتاهی های خود به افکار عمومی باید پاسخ دهند. مظفری با بیان اینکه در مواردی از کنسرت های برگزار شده و بررسی حواشی آنها شاهد بودیم که برپایی آن با فضائل اخلاقی همخوانی ندارند، تصریح کرد: با وجود اینکه دادستان از متولیان برگزاری کنسرت ها خواسته بود تا برای برپایی کنسرتی بدون مسائل اخلاقی تعهد بدهند، ولی تاکنون هیچ تضمینی از سوی مجریان برگزاری کنسرت ها ارائه نشده است و به همین منظور دادستان بر اساس وظایف قانونی خود و در راستای پیشگیری از اقدامات خلاف قانون و شرع، دستور لغو کنسرت ها را صادر کرد.

واکنش ها به لغو برگزاری کنسرت های موسیقی در مشهد همچنان ادامه دارد. برخی خواهان لغو این ممنوعیت در مشهد شده و چنین تصمیمی را مغایر فرآیندهای قانونی در کشور دانستند. این عده تأکید دارند که اگر امری حرام است یا منع قانونی دارد، این منع در همه جای کشور مصداق دارد، نه فقط در مشهد و اگر منع قانونی یا شرعی ندارد، معنی ندارد که تنها یک شهر استثنا شود.

آیت الله اسدالله ایمانی، امام جمعه شیراز از جمله این چهره هاست که در خطبه های نماز جمعه گفت: «اگر برگزاری کنسرت حلال و بی ضرر است، چرا خدمت امام رضا(ع) برگزار نمی کنید؟ اگر حرام است و ضرر دارد، برای مسلمانان در جاهای دیگر هم حرام است و رعایت آنها را داشته باشید.»
در سوی دیگر اما، ائمه جمعه شهرهای دیگری هستند که نه تنها از این ممنوعیت استقبال کرده اند، بلکه خواهان تسری این تصمیم به شهرهای خود شده اند. ائمه جمعه شهرهای سیرجان، عنبرآباد، رامسر و خواف از این دسته اند.

اکرمی: مگر کشور چند قانون دارد
عمده مخالفت ها با لغو ممنوعیت برگزاری کنسرت در مشهد، از سوی کسانی است که علاوه بر وجهه فقهی، از تجربه سیاسی نیز برخوردار بوده و ملاحظات قانونی و عرفی مدیریت کشور را نیز در نظر می گیرند. سیدرضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران از جمله این چهره هاست که هرچند مخالف کشیده شدن این بحث های موافق و مخالف به حوزه عمومی و تریبون هاست، اما تأکید دارد: اگر چیزی ممنوع و حرام است، همه جا حرام و ممنوع است.

این نوع برخوردها، برای مردم ناراحتی ایجاد می کند، مگر در کشور چند قانون یا نرخ وجود دارد؟

وی در گفت وگو با «ایران» با بیان اینکه آقایان باید با آقای علم الهدی حضوری و خصوصی صحبت کنند تا مسأله را حل کنند، اضافه کرد: این تنها شهر مشهد نیست که باید حریمش حفظ شود، قم و شیراز هم به همین ترتیب است، اما مسأله این است که برای این مشکلات باید راه حل های خاص خود را جست وجو کرد.

اکرمی با اشاره به اینکه موسیقی اگر حرمت دارد، همه جا حرمت دارد، تصریح کرد: اما موسیقی و برگزاری کنسرت های بدون مشکل، با رعایت قانون و حتی تفریح حلال، اشکال ندارد. وی خاطرنشان کرد: درباره موسیقی، ما قانون، رساله و عرف داریم و باید مطابق این سه اصل، ملزومات آن را رعایت کنیم.

ابراهیمـــی: قوانین کشـــــور قابل تقسیم شدن نیست
عضو دیگر جامعه روحانیت مبارز نیز در واکنش به مجزا شدن مشهد از قوانین مربوط به حوزه موسیقی، با تأکید بر اینکه قوانین کشور قابل تقسیم شدن نیست که موضوعی برای برخی مکان ها مباح و برای برخی دیگر حرام باشد، به «ایران» گفت: قوانین ما براساس شرایط و اصول مشخصی تصویب شده و برای همه جا لازم الاجراست.

حجت الاسلام حسین ابراهیمی با بیان اینکه رعایت حریم ائمه(ع) لازم است، اضافه کرد: اما این رعایت کردن هم نباید بر مردم تحمیل شود، هر کس باید بتواند رعایت کند، ارجح است که شئونات یا حرمت ائمه(ع) حفظ شود، اما اینکه گفته شود فلان جا مباح و فلان جا حرام، جایگاهی ندارد.

وی در پاسخ به اینکه مگر در دوره های گذشته در مشهد کنسرت برگزار نمی شد، گفت: بنا ندارم در این مسائل ورود کنم زیرا به برخی آقایان ارتباط پیدا می کند که مصلحت نیست، اما مسأله این است که مردم مشهد با مردم جاهای دیگر تفاوت ندارند و همان مردمی هستند که در نقاط دیگر کشور هم هستند.

ابراهیمی با اشاره به درخواست علمای قم مبنی بر پخش نشدن موسیقی از رادیو معارف این شهر که از سوی رادیو رعایت شد، اضافه کرد: به همین ترتیب شاید می خواهند بگویند که مشهد پایگاه علما و دین است و این مسائل باید رعایت شود، در این حد قابل قبول است و نه بیشتر.

این مدرس حوزه با بیان اینکه کنسرت مشروع است و منع شرعی ندارد، اضافه کرد: البته معتقدیم که شئونات برخی اماکن مانند مساجد، باید رعایت شود، چنانکه کف زدن حرمت شرعی ندارد، اما به مسجد که می رسد، آقایان احتیاط می کنند و می گویند در شأن مسجد نیست که کف بزنند، فلذا صلوات می فرستند، شاید در مشهد نیز برخی نظرشان این است که این گونه عمل نشود و می خواهند شأن آن را برسانند، والا اگر چیزی حرام است همه جا حرام است و اگر مباح است، همه جا مباح است.

وی با اشاره به بحث «غنا» در اسلام و اینکه مرحوم نراقی 12 مورد از غنا را در «مستندالشیعه» ذکر کرده و 11 مورد را بلااشکال دانسته است، اضافه کرد: امام(ره) «غنا»ی مسلم را حرام می دانند، رهبری هم این غنا را حرام می دانند، اما این بزرگان حرمتی قائل نیستند. وقتی هم که موارد مشکوک شد، تشخیص آن به خود فرد مکلف بازمی گردد که اگر دید صدای غناست و او را تحریک می کند، برای او حرام است و اگر غیر این باشد، حرمت نمی دانند.

ابراهیمی با تأکید بر نظر رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه نباید مروج موسیقی غنا بود، اظهار کرد: براین اساس نباید مروج چیزهایی باشیم که خدایی نکرده مردم را به سوی گناه بکشاند که اگر این شد، مقدمه حرام، حرام خواهد بود.

غروی: مخالف کنسرت هستم
یک عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اما نظر دیگری دارد. آیت الله سیدمحمد غروی با بیان اینکه از ابتدا مخالف برگزاری کنسرت بودم، آن را برخلاف روح اسلام دانست.

وی درگفت وگو با «ایران» با اشاره به دیدگاه فقها درباره حرمت موسیقی، با اشاره به اینکه بسیاری موسیقی را حرام می دانند، خاطرنشان کرد: نباید موسیقی ترویج شود، اما وقتی کنسرتی برگزار می شود، این به معنای ترویج موسیقی است.

این استاد حوزه، اضافه کرد: تشکیلاتی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عوض اینکه در جاها و موارد دیگر کارهای حساب شده و فرهنگی صحیح انجام دهد، کنسرت راه می اندازد، در حالی که این امر وجهی ندارد. اگر کسی موافق برگزاری کنسرت باشد، من با آن مخالف بوده و هستم.

وی در پاسخ به اینکه برخی تصمیم به لغو کنسرت در مشهد را به معنای برخورد دوگانه با قانون می دانند، اظهار کرد: از اول نباید کنسرت در کشور برگزار می شد، مانند بسیاری از کارهای دیگری که در این کشور انجام می شود، چنانچه اگر از اول با ورزش خانم ها در مسابقات بین المللی مخالف بودیم، امروز شاهد نبودیم که در کشور ما برخی برای آن سر و دست بشکنند.

انتقاد «جمهـــوری اســــلامی» از امام جمعه مشهد
هرچند غروی از آیت الله علم الهدی حمایت می کند و جانب او را می گیرد، اما روزنامه «جمهوری اسلامی» که حجت الاسلام مسیح مهاجری مدیر مسئولی آن را برعهده دارد، در یادداشتی از لغو کنسرت در مشهد و اظهارات امام جمعه این شهر که طرفداران کنسرت را عیاش توصیف کرده بود، انتقاد کرد. این رسانه در یادداشتی، با بیان اینکه «کلمه، معنای خاص خود را دارد چنانکه عیاش در ادبیات گفتاری و رفتاری مردم، معنای نازیبای خویش را ظاهر می کند، هر چند از تریبون محترمی ادا شود» نوشت: «این را همه می دانند که هرکس به مشهد می آید اول از همه سراغ خانه امام رضا(ع) را می گیرد و در حرم، احرام زیارت می بندد و بعد به دیگر امور می پردازد.»

این یادداشت اضافه می کند: «مشهد، مشهد مقدس، مشهد مقدس امام رضا(ع) هرگز مقصد عیاشی نیست و این ساحت را آنقدر حرمت و معنویت و معرفت هست که بر آدم ها محاط می شود و او را در فضای خویش می کشد، همان طور که بیمار را بیمارستان و اطبایش به مسیر سلامت بازمی گردانند.»

نویسنده با بیان اینکه «چرا باید چنین دور مشهد را خط قرمز کشید و چنین مردمان را نامناسب دید و بر شأن آدمیت شان قلم گرفت و راه آنان را نه به حرم که به مشهد هم سد کرد، حال آنکه در هیچ کجای خود حرم هم حتی ننوشته اند گنهکار نیاید» ادامه داد: «اصلاً گیریم انگشت شمار آدم هایی هم پی عیش به این سرای درآیند، آیا باید بیدارشان کرد و راه شان نمود یا به تازیانه رد و طرد نواخت؟ اگر امام رضا را زنده و حاضر تصور کنیم- که چنین است و باور داریم- آیا خود امام با مردمان، حتی گنهکار ترین شان چنین با در بسته برخورد می کردند؟ اگر اندکی درباره سلوک رضوی مطالعه کنیم، جواب غیر این خواهد بود که امام تکلیف هدایت عام دارد و دست همه را می گیرد اما برخی از محترمین صاحب تریبون چنان سخن می کنند که انگار می خواهند دست پنجه شده بر پنجره فولاد را باز کنند که مبادا فلان باشد.»