دلایل «فرونشست» های پی در پی پایتخت چیست؟

روزنامه ایران نوشت: طی یک هفته اخیر 3 فرو نشست در شهر تهران اتفاق افتاد. حفره «ستاری»، گودال 5 متری خیابان «صفی علیشاه» خیابان انقلاب و «خیابان رجب نیا» در منطقه 15! این حوادث موجب شده تا تردد در پایتخت با نگرانی همراه باشد...علت اصلی البته هنوزبررسی نشده، اما مسئولان شهری معتقدند که نشت تدریجی شماری از میلیون‌ها انشعاب آب هریک از حوادث را رقم زده است، آنها همچنین مدعی‌اند که هیچ شبکه زیر سطحی ایجاد نشده است، از آن طرف البته مدیران سازمان آب و فاضلاب هم می‌گویند، هر حادثه‌ای را نمی‌توان به نشتی آب و ترکیدگی لوله ارتباط داد!

محمد پرورش، مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب تهران با بیان اینکه ترکیدگی لوله و نشت آب در تهران موضوعی است که معمولاً هر هفته یکی،دوبار اتفاق می‌افتد و مسأله جدیدی نیست، می‌گوید: متأسفانه بعد از ایجاد حفره‌های عمیق «شهران» و «پیامبر» که هیچ ارتباطی با شبکه‌های لوله آب نداشت، جریان سازی‌های سیاسی آغاز شد و هر نشستی ولو در حد 2 متر هم که اتفاق می‌افتد، سریع رسانه‌ای می‌شود. اتفاقی که در خیابان رجب نیا، در منطقه 15 در دو روز گذشته اتفاق افتاد، شکستگی لوله یک دوم بود که حتی عکسی که از حادثه نیز در برخی رسانه‌ها کار شد، مربوط به اصل حادثه نبود و در واقع یک بزرگنمایی محسوب می‌شد. در خیابان صفی علیشاه نیز مسأله‌ای که رخ داد به اجرای فاضلاب ربط داشت که ما توانستیم پس از 2 سال سرانجام مجوز اجرای فاضلاب را بگیریم.

او با بیان اینکه در تهران 17 هزار کیلومتر شبکه آب وجود دارد و ارتفاع خطوط آب حداکثر 2 تا 3 متری است و نمی‌تواند دریاچه آب ایجاد کند، می‌گوید: از طرفی همه خطوط بیمه هستند و اگر خدای ناکرده حادثه‌ای رخ بدهد، خسارت مالی آن جبران می‌شود.اما سؤال اینجاست چرا در چند ماه اخیر چاله‌های آب تا این اندازه برای همه جذاب شده است؟! به هرحال 5 میلیون مشترک در این شهر زندگی می‌کنند و هر اتفاقی قابل پیش‌بینی است، اما باید بدانید که کار ما از جنس اجراست نه سیاست و اگر سیاسی شود برای شهر بسیار خطرناک است.

او با اشاره به شکایت این سازمان از رسانه‌هایی که در این باره اخبار کذب اعلام می‌کنند، می‌گوید: ما پیش از این در 7 مورد از جمله حادثه خیابان «منیریه»، «مولوی» و «امیراکرم» از مترو شکایت کرده‌ایم که درهمه این 7 مورد، مترو محکوم و مجبور به پرداخت خسارت شد.

پرورش البته اشاره‌ای هم به حادثه «شهران» و «پیامبر» کرده و در این باره می‌گوید: این دو حادثه هیچ ارتباطی با ما نداشت، هم‌اکنون نیز منتظر گزارش نهایی هستیم تا مقصر اصلی مشخص شود. لوله 150 تا 500 اینچی که در زیر کار شده بود نیز همه سالم بودند و حتی آب قطع نشده بود، اما مترو زیرآن منطقه درحال فعالیت بود. در حادثه «پیامبر» هم هیچ آبی سرازیر نشده بود و نشان می‌داد موضوع ارتباطی با «آب» ندارد.حتی آقای حسینی، معاون ترافیک شهردار هم در جایی خواندم که منکر عبور «مترو» شده بود! و در جایی دیگر اعلام کرده بود که به ما پول بدهند، من به ایشان می‌گویم به جای اینکه بخواهید به ما پول بدهید تا شبکه‌های آب را بازسازی کنیم، بهتر است پولتان را برای «خرید دستگاه تی بی‌.ام» بگذارید تا تونل‌های مترو را دستی حفاری نکنید

اقبال شاکری، عضو شورای شهر تهران، با اشاره به هر دو حادثه خیابان «رجب نیا» و «صفی علیشاه» با بیان اینکه هنوز جواب بررسی فنی حادثه آماده نشده است، می‌گوید: امروز در صحن شورا بررسی این دو حادثه را در دستور کار قرار می‌دهیم، بنابراین نمی‌توان قاطعانه در این زمینه اظهار نظر کرد.

او با اشاره به وجود 3 پارامتر در بروز حوادث مشابه می‌گوید: نفوذ آب، شکستگی شبکه آب شرب، حفاری‌های نامطمئن و نشت آب های سطحی، 3 پارامتر عمده محسوب می‌شوند که ممکن است هر 3 در بروز این دو حادثه دخیل بوده باشند.شاکری عمده مشکل شهر تهران را به نبود نقشه جی. آی. اس(مختصات دقیق جغرافیایی) شبکه‌های زیر سطحی مرتبط دانسته و می‌گوید: نبود این نقشه بررسی هر حادثه‌ای را زمان بر کرده است. پیشنهاد ما این است که قبل از انجام هر نوع اقدام های زیر سطحی و بویژه مترو در تهران، باید مطالعات ژئوفیزیک (ساختار زمین) و عملیات لرزه نگاری انجام شود.وی ادامه داد: شورا همچنین طرح ایجاد تونل «مشترک تأسیسات شهری» را که 10 سال است روی زمین مانده را دنبال خواهد کرد، هم‌اکنون هر سازمان به صورت جداگانه و مستقل در حال فعالیت است که امکان دسترسی و تعمیررا از بین برده است.

ابراهیم نوروزی شهردار ناحیه یک منطقه 15 درباره فرونشست زمین در منطقه 15 به«ایران» می‌گوید: وقتی بعد از فرونشست زمین به محل مراجعه کردیم آب از زمین فواره می‌زد که به نظر می‌رسید از چند روز گذشته انشعابات آب زیر زمینی در این منطقه دچار نشتی شده و موجب شده تا به یکباره زمین فرونشست کند.

او می‌افزاید: خاک این منطقه رسی بوده و خاک پیوسته ومحکمی نیست و این امر موجب شده تا نشت آب خاک را شسته و به سمت پایین براند.

او در پاسخ به اینکه آیا احتمال فرو نشست مجدد زمین در منطقه وجود دارد، تأکید می‌کند: پیش‌بینی در این باره در تخصص ما نیست ولی به هر حال در این منطقه چند میلیون مشترک آب وجود دارد که ممکن است شماری دچار نشتی آب در زیر زمین شده باشد که چون قابل مشاهده نیست بنابراین زمانی دیده می‌شود که فرو نشست کند.به گفته نوروزی، تنها مصرف‌کنندگان آب در منطقه می‌توانند با کاهش افت فشار آب متوجه نشتی آب شوند.

نوروزی درباره علت فرو نشست های متعدد چند روز گذشته تهران تأکید می‌کند: قطعاً علت‌ها متفاوت است اما ما در این حادثه هیچ فعالیت عمرانی نداشتیم حتی تأسیسات زیر زمینی انجام ندادیم و همه فعالیت ها مربوط به روی زمین بوده است.وی خاطرنشان می‌کند: بلافاصله بعد از فرو نشست زمین، تخلیه منطقه حادثه و مهار و تخلیه کردن آب انجام و زیرسازی منطقه آغاز شد.وی می‌گوید: هنوز برآورد خسارت انجام نشده است و میزان خسارت در حال بررسی است.