چرا ایران روی توافق روسیه-آمریکا حساب باز نمی کرد؟ / دیپلمات ایرانی: آتش بس جدید، امیدوارکننده بود اما آخرین حمله آمریکایی ها همه چیز را پیچیده کرد

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ المانیتور نوشت: طرف های بین المللی و منطقه ای بسیاری در جنگ سوریه درگیرند اما همچنان تنها دو تای اینها قادرند تصمیمات بزرگ بگیرند. 10 سپتامبر روسیه و آمریکا به توافقی برای آتش بس در سوریه دست پیدا کردند. با این حال آتش بس در تاریخ 19 سپتامبر به دلیل اتهامات دو طرف مبنی بر نقض آتش بس به پایان رسید. روسیه در 17 سپتامبر مدعی شد که حمله هوایی به رهبری آمریکا منجر به کشته شدن 62 تن از سربازان سوری در دیرالزور شده است و پیشنهاد ترک روند صلح را داد. در همین حال آمریکا روسیه را مسئول حمله به کاروان کمک های بشر دوستانه سازمان ملل به حلب در تاریخ 19 سپتامبر میداند.

به گزارش «انتخاب»؛ امید های بیشتری به توافق آمریکا و روسیه برای کمک به فهم بیشتر روند صلح بعد از شش سال درگیری و کشته شدن صدها هزار تن و بی خانمان شدن نیمی از جمعیت سوریه میرفت، اما این هدف بدون کمک دو بازیگر اصلی منطقه ای یعنی ایران و ترکیه قابل دستیابی نیست.

این دو بازیگر منطقه ای هردو دارای حضور نظامی قوی در سوریه و تاثیرگذاری بالا بر روی شبه نظامیان درگیر در طرف های مخالف در این درگیری اند.

یکی از مقامات نظامی ایران که خواست نامش فاش نشود به المانیتور گفته است که هیچ دلیلی برای اعتماد به آمریکا وجوذ ندارد. تنها دلیل این اعتماد فعلی هم این است که همپیمان روس ما هم اکنون آماده همکاری هستند.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از توافق آتش بس روسیه و امریکا استقبال کرده و به خبرنگاران گفته بود که ایرا همیشه از آتش بس در سوریه و تسهیل ارسال کمکهای بشر دوستانه به مردم سوریه استقبال میکند.

او گفته بود که این آتش بس باید پایدار و قابل اجرا باشد و به تروریست ها فرصت تجدید نیرو و تجهیز مجدد ندهد.

ایران همواره در مواجهه با این موقعیت ها مختاطانه برخورد کرده است. در واقع تجربه های قبلی ایران به قدر کافی خونین بوده است. نبرد خان طومان در 6 می به دنبال آتش بس 27 فوریه ده ها تن از سربازان تحت فرماندهی ایران را به کشتن داده و برخی از آنها نیز در جریان این نبرد اسیر شدند. ذر آن زمان مقامات ایران فکر میکردند که این آتش بس فرصت خوبی برای استخدام و تازه کردن نفس گروه های تروریستی بوده است.

المانیتور به نقل از یکی از منابع نظامی ایران نوشت: ایران حاضر نیست تجریه مشابهی داشته باشد.

او با اشاره به حمله هوایی 17 سپتامبر به رهبری آمریکا گفت: در بیش از نیم ساعت هواپیماهای آمریکایی ارتش سوریه را بمباران کردند در خالی که داعش در حال پیشروی بوده است. حال ما باید این را چه بنامیم؟

المانیتور بیانیه نادری از گروه جنگ رسانه ای سوریه (شاخه رسانه ای محور مقاومت) در تاریخ11 سپتامبر دریافت کرد که در آن فرمانده نیروهای متحد با سوریه آتش بس قریب الوقوع را اعلام کرده بود. در این بیانیه گفته شده بود که ارتش سوریه و هم پیمانانش به جنگشان با تروریست های تکفیری داعش و جبهه النصره ادامه دهند و از گروه های معارض مسلح خواسته بود تا در محاسبات سیاسی و شروط نظامی شان تجدید نظر کنند.

در این بیانیه گفته شدهبود که روس ها و آمریکایی ها بایداز اینکه همه طرف ها به این توافق پایبندند اطمنیان داشته باشند در غیر این صورت هیچ تخلف و نقضی قابل مسامحه نیست و ما با تمام قوا به آن پاسخ خواهیم داد.

در 17 سپتامیر یک دیپلمات ایرانی که خواست نامش فاش نشود به المانیتور گفته که آتش بس جدید به نظر امیدوارکننده میرسید اما آخرین حمله آمریکایی ها به سربازان سوری همه چیز را پیچیده کرده است.

یکی دیگر از مقامات ایرانی در گفت و گو با المانیتور گفت اگر آمریکا خواهان تعهد دیگران در این توافق باشد آنها باید خودشان این تعهد را بدهند. روس ها با ما در مورد آتش بس مشورت کردندو ما یک نگرانی عمده داشتیم: آمریکایی ها هرگز به حرفهایشان پایبند نبوده اند. این مقام ایرانی توضیح داد که تنها دلیلی همپیمانان ایران به این آتش بس تن دادند مسائل بشر دوستانه بوده ست.

این مقام ایرانی اذعان داشت: چرا ما باید آتش بس را می پذیرفتیم در حالی که ما در حال پیشروی بودیم و طرف دیگر در حال عقب نشینی؟ این تنها به دلیل تلاش برای ایجاد صلح بوده است. جنگ واقعی در حلب در حال وقوع است. در حومه دمشق توافق با شبه نظامیان صورت گرفته و آنها در حال ترک منطقه اند. در حمص وضعیت خوب است.

در واقع سطح خوشبینی در ایران در خصوص سوریه به شدت در 48 ساعت گذشته کاهش پیدا کرده است. یکی دیگر از منابع نظامی ایران به المانیتور گفته که بر اساس آخرین تحولات این روشن است که آمریکا با جدیت به دنبال پایان دادن به بحران نیست. آنها گفته اند که حمله 17 سپتامبر به نیروهای سوریه اشتباه بوده است. به عنوان کسی که سالها افسر ارتش بوده است باید بگویم این ادعا خنده دار است. این حمله برای بیش از 40 دقیقه ادامه داشته. هیچ کس در این مدت طولانی متوجه نشده که آنها راه را برای پیشروی داعش بازکرده اند؟ من میخواهم باور کنم که این کار پنتاگون بوده و اینکه جان کری از آنچه اتفاق افتاده بی خبر بوده است. این امکان هم وجود دارد که جنگ طلبان در واشنگتن درحال گسترش نفوذشان در سیاست اند. این زمان باقی مانده تا ریاست جمهوری جدید آمریکا تنها برای وقت تلف کردن است.

ایران در حال ارزیابی وضعیت مطابق با دستور کار و منافع خودش است که ممکن است لزوما به طور کامل روسیه هم راستا نباشد. اما دو کشور سعی میکنند در راستای اهداف مشترکشان در سوریه انسجامشان را تقویت کنند. اصلی ترین هدف مشترک ایران و روسیه نگه داشتن بشار اسد بر سر قدرت و حفظ ساختار حکومت در سوریه و مبارزه با تروریسم است.

یکی از اصلی ترین خواسته های ایران در خلال مذاکرات در خصوص سوریه شناسایی جبهه فتح الشام یا همان جبهه النصره سابق به عنوان یک گروه تروریستی مانند داعش است. این درخواست در توافق روسیه و آمریکا پذیرفته شد. این قدم برای تهران کافی بود تا در این مرحله با وجود نگرانی ها حمایت کند

در نهایت اینکه برای ایران فروپاشی توافق آمریکا و روسیه به عنوان یک توافق هیچ چیزی را در رابطه با برنامه هایش برای حمایت از اسد تا آخرین قطره خون عوض نکرده است. در واقع دیدار حسین جابری انصاری معاون امور آفریقایی و عربی وزارت خارحه از دمشق در 19 سپتامبر انعکاس این موضع بود. بعد از دیدار با اسد، انصاری گفت که ایران مصمم است همه تسلیحات مورد نظر را برای جنگ با تروریسم در اختیار دولت سوریه قرار دهد.