پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در سال تحصیلی جدید دانشگاه تهران 12 هزار دانشجوی نو ورود خود را مجبور کرد تا به منظور صدور کارت دانشجویی، مبلغ 360 میلیون تومان به حساب این دانشگاه واریز کنند. دریافت این مبلغ گزاف در حالی صورت گرفت که ارزش واقعی این کارت تحت هیچ شرایطی از 5 هزارتومان بالاتر نیست که آن هم می شد به صورت هدیه از دانشجویان گرفته نشود.
اگرچه در سال های اخیر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو برای مسئولان دانشگاه های کشور محدودیت هایی را در ارائه تسهیلات مناسب به دانشجویان ایجاد کرده، اما بررسی ها نشان می دهد همین موضوع فرصت مناسبی را در اختیار آنها قرار داده تا به درآمدزایی از جمعیت زیاد دانشجویان پذیرفته شده فکر کنند.
مدیران ارشد دانشگاه تهران در سال های اخیر تنها به بهانه صدور کارت هوشمند دانشجویی، از هر کدام از دانشجویان ورودی خود مبلغ 30 هزار تومان دریافت می کنند. مبلغی که البته در دانشگاه های دیگر به مراتب پایین تر است و در مقایسه با سایر کارت های هوشمند که در دست شهروندان است نیز از نظر قیمت اختلاف فاحشی دارد.
صدور کارت های هوشمند دانشجویی با قیمت 30 هزار تومان در دانشگاه تهران همه ساله برای دانشجویانی نو ورودی انجام می شود که «احمد خضری» مدیر کل روابط عمومی این دانشگاه جمعیت آنها را 12 هزار نفر اعلام کرد. جمعیتی که مجبورند برای رسیدن به صندلی خود در این دانشگاه در چندین گام هزینه هایی را متقبل شوند که اگرچه به ظاهر ناچیز است اما در مجموع برای مدیران این دانشگاه مبلغ قابل ملاحظه ای را جدا از ردیف بودجه های تعریف شده از منابع بیت المال، فراهم می کند.
در رابطه با هزینه 30 هزارتومانی که دانشگاه تهران از دانشجویان نوورود خود برای صدور کارت دانشجویی می گیرد، اولین نکته ای که به ذهن می رسد این است که بررسی هزینه صدور کارت های هوشمند مشابه نظیر عابربانک های صادر توسط بانک ها، کارت بلیط سیستم های حمل و نقل شهری، کارت هوشمند ملی، کارت هوشمند پایان خدمت و نیز کارت های هوشمند سایر دانشگاه ها از هزینه نهایی صدور کارت دانشجویی دانشگاه تهران کمتر است.
برای مثال هزینه صدور کارت هوشمند سیستم حمل و نقل شهرداری تهران تنها 5 هزار تومان، هزینه صدور کارت هوشمند ملی و صدور کارت پایان خدمت نیز 20 هزار تومان و نیز صدور کارت های بانکی هوشمند با پرداخت تنها 2 هزار تومان ممکن است.
اینجا سئوالی که مطرح می شود این است که مرجع نهایی تصمیم گیرنده در مورد هزینه صدور کارت های دانشجویی کیست و علت وجود تفاوت فاحش در بین تعرفه نهایی این کارت های دانشجویی در دانشگاه های مختلف چیست؟ آیا دانشگاه تهران در این زمینه در کنار صدور کارت دانشجویی نوعی برند فروشی نمی کند و از شوق پذیرفته شدگانی که منتظر دریافت کارت منتسب به دانشگاه تهران هستند سوء استفاده نمی کند؟
جدا از موارد اشاره شده موضوع قابل توجه دیگر اینکه اگرچه شهروندان در انتخاب کارت های هوشمند دیگر تا حدود زیادی مختار هستند ولی دانشجویان برای دریافت کارت دانشجویی مجبور هستند و این موضوع شرایطی را ایجاد می کند تا به عبارتی یک مجموعه از مشتریان دائمی برای دانشگاه به صورت سالانه فراهم شوند.
موارد بالا نشان می دهد دریافت هزینه های گزاف از دانشجویانی که بعضاً شرایط مالی مناسبی نیز ندارند، در دانشگاه تهران به یک رویه تبدیل شده است و مسئولان این دانشگاه در موارد مختلف همانند برگزاری آزمون زبان عمومی عملکرد مشابهی دارند. آنها در این آزمون که شرکت کنندگانش از همه دانشگاه های کشور هستند، در حالی از هر دانشجو مبلغ 150 هزارتومان پول دریافت می کنند که وزارت علوم آزمون زبان عمومی مشابه خود را (msrt) با مبلغ 60 هزار تومان برگزار می کند.
بنابر آنچه آمد ورود دستگاه های نظارتی و نهادهای هماهنگ کننده مالی وزارت علوم به جزئیات تصمیم گیری های مالی در دانشگاه ها بیش از پیش احساس می شود. اقدامی که اگرچه حقوق از دست رفته گذشتگان را احیا نمی کند اما می تواند یک نظام مالی شفاف، هماهنگ و مبتنی بر رفاه دانشجویی را برای آیندگان به همراه داشته باشد.