گزارشی از برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون/ آیا با این برنامه‌ها کامروا شدید؟

تا چند سال پیش بیشتر شبکه‌های تلویزیون ساعات اولیه صبح را به پخش برنامه‌های صبحگاهی اختصاص می‌دادند؛ برنامه‌هایی که شاید نمی‌توان عملکرد و ساختار و محتوای همه‌شان را مثبت دانست، اما در بین آنها می‌توان به چند نمونه موفق نیز اشاره کرد.

به گزارش انتخاب؛ شبکه یک سیما پرچم‌دار آغاز برنامه‌های صبحگاهی در تلویزیون است که با برنامه «صبح بخیر ایران» روند پخش این برنامه‌ها را در تلویزیون رقم زد. شبکه‌های دیگر سیما نیز به تبعیت از این برنامه تولیدات دیگری را روانه آنتن کردند. در مقاطعی هم برخی شبکه‌ها برنامه‌های صبحگاهی فصلی تولید کردند که البته اغلب هم تجربیات موفقی نشدند. همه ما می‌دانیم که یک برنامه خوب و موفق نیازمند ویژگی‌هایی کارشناسانه و هدفمند است تا با توجه به آنها بتواند میزان رضایتمندی مخاطب را نیز داشته باشد. علاوه بر پویایی و نشاط که یکی از ارکان مهم در ساخت برنامه‌های صبحگاهی است بعد اطلاع‌رسانی و به روز بودن نیز از اهمیت زیادی در این برنامه‌ها برخوردار است.

با توجه به تاریخچه پخش برنامه‌های صبحگاهی در تلویزیون به این نتیجه می‌رسیم که اغلب برنامه‌های صبحگاهی نتوانستند چندان که باید موفق شوند و به همین دلیل نیز پخش‌شان یا با وقفه روبه‌رو شد یا عطای روی آنتن ماندشان به لقایش بخشید. اما در حال حاضر دو برنامه صبحگاهی از دو شبکه تلویزیون روی آنتن می‌روند تا برهوت برنامه‌سازی در تلویزیون بیش از این به چشم نیاید. «فرمول یک» با اجرای علی ضیا و «حالا خورشید» با اجرای رضا رشیدپور که اولی نوپاتر است و کمتر از یک ماه از شروعش می‌گذرد. در این گزارش نگاهی داشتیم به برنامه‌های صبحگاهی که در این سال‌ها از شبکه‌های مختلف تلویزیون پخش شدند، چه آنهایی که موفق بودند و چه آنهایی که مخاطب چندانی هم جذب نکردند و صرفا جهت خالی نبودن آنتن پخش شدند.

صبح بخیر ایران

«صبح بخیر ایران» که عواملش معتقدند این برنامه اولین برنامه صبحگاهی تلویزیون است، حدود 20 سال به شکل ثابت روی آنتن شبکه یک رفت و بعد از چند سال در شکل و شمایل ساختاری و محتوایی‌اش تغییراتی انجام شد. اقبال واحدی و رحمان نظام‌اسلامی از جمله مجریان این برنامه بودند که سال‌ها در این برنامه اجرا کردند و خاطرات زیادی را برای مخاطبان این شبکه رقم زدند. «صبح بخیر ایران» آیتم‌های مختلفی داشت که بسیاری از آنها از جمله «سفرنامه» مورد توجه مخاطبان قرار گرفتند. اما از آنجاییکه یکی از رموز موفقیت همه برنامه‌های تلویزیونی حفظ تازگی و جذابیت و به تکرار نیفتادن است، این برنامه در فصل‌هایی که اخیرا پخش شد چندان مثال سابق موفق نبود. فضای کلیشه‌ای و تکراری آیتم‌ها و کلیت برنامه و اجرای به دور از نشاط مجری‌های «صبح بخیر ایران» این اواخر باعث شد تا این برنامه از استانداردهای یک برنامه صبحگاهی موفق فاصله بگیرد و دیگر مثل گذشته محبوب نباشد. دست‌اندرکاران برنامه «صبح بخیر ایران» بعد از چند سال که این برنامه را روانه آنتن کردند برای جلوگیری از به تکرار افتادن فصل جدید از این برنامه را با عنوان «صبح عالی بخیر» تولید کردند. اما بعد از چندی دوباره این برنامه به همان نام قبلی تغییر پیدا کرد و با همان شکل و شمایل قبلی روی آنتن رفت و البته که مخاطبان آن به دلیل فضای نه چندان تازه‌اش به شدت ریزش پیدا کرد.

فرمول یک

بعد از چند سال پخش ثابت برنامه «صبح بخیر ایران» دو هفته‌ای می‌شود که «فرمول یک» به تهیه‌کنندگی افشین حسین‌خانی و اجرای علی ضیا برنامه صبحگاهی شبکه یک شده است. برنامه‌ای که سعی دارد با ساختار و محتوای متفاوتش صبح‌های پرنشاط و جذابی را برای مخاطبان شبکه یک سیما رقم بزند. فرمول یک از آیتم‌های مختلفی تشکیل شده و عواملش تلاش می‌کنند تا واکنش سریعی نسبت به اتفاق‌هایی که در سطح جامعه می‌افتد داشته باشند. کاری که البته سازندگان «حالا خورشید» هم به ان مشغول‌اند و همین زمینه رقابت را برای دو برنامه صبحگاهی تلویزیون فراهم می‌کند. علی ضیا در این برنامه به تناسب موضوعات مطرح شده در برنامه اجرای نسبتا جدی‌تری دارد و همین برای یک برنامه که قرار است در یک بخش‌اش به معضلات و مشکلات اجتماعی بپردازد نکته مثبتی به شمار می‌آید. کمتر از یک ماه از آغاز «فرمول یک» در شبکه یک می‌گذرد و قضاوت درباره موفقیت یا موفق نبودن این برنامه کمی زود به نظر می‌رسد، اما امیدواریم این برنامه نیز بتواند خاطرات خوبی که مخاطبان از برنامه صبحگاهی شبکه یک داشتند را همچنان زنده نگه دارد.

مردم ایران سلام

موفق‌ترین برنامه صبحگاهی سال‌های اخیر تلویزیون در شبکه دو ساخته شد. محمدرضا شهیدی فرد با برنامه «مردم ایران سلام» ثابت کرد ایده‌ای خلاقانه هنوز هم می‌تواند مخاطب را به تلویزیون جذب کند و حتی در ساعات اولیه صبح نیز او را پای تلویزیون بنشاند. «مردم ایران سلام» نمونه یک برنامه استاندارد صبحگاهی بود که چند سالی از شبکه دو به روی آنتن رفت. این برنامه نیز مانند دیگر نمونه‌های موفق‌اش از چند آیتم متنوع با اجرای چند مجری با نشاط از جمله مرحوم محمدعلی اینانلو تشکیل می‌شد و نشاط و سرزندگی را برای بیننده‌هایش به ارمغان می‌آورد.

شبکه ما

«شبکه ما» یکی دیگر از برنامه صبحگاهی شبکه دو  بود که در فصل تابستان روی آنتن این شبکه رفت، اما چندان مورد توجه قرار نگرفت. این برنامه نیز در دو سری از شبکه دو پخش شد که با وجود تغییرات ساختاری در سری دوم نیز چندان به مذاق مخاطب خوش نیامد. سری اول این برنامه صبحگاهی «یک برش از زندگی» نام داشت که آن نیز نتوانست هیچ جریان جدیدی در بین برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون و حتی شبکه دو ایجاد کند و با ساختار غیر جذاب‌اش مخاطب هم جذب نکرد.

ویتامین 3

یکی از برنامه‌های صبحگاهی پر طرفدار شبکه سه که البته آن هم بی‌ایراد نبود «ویتامین 3» با اجرای علی ضیا بود. «ویتامین 3» با این مجری جوان روی آنتن رفت، اما بعد از مدتی دچار تغییر و تحولاتی شد و حواشی زیادی به سراغش آمد. «ویتامین 3» که علی زاهدی تهیه کننده‌اش بود خالی از ضعف نبود، اما بعد از مدتی توانست مخاطبان ثابت خود را پیدا کند و خیلی‌ها را در ساعات اولیه صبح پای شبکه سه بنشاند. البته شیوه اجرای ضیا از همان ابتدا باعث شد انتقادهای زیادی به این برنامه شود. بعد از مدتی اما ضیا به عنوان مجری در این برنامه حضور نداشت و خیلی‌ها رفتن او به خدمت سربازی را علت اصلی نیامدنش به «ویتامین 3» دانستند، اما بعد از مدتی مشخص شد او ظاهرا خودش تمایلی به ادامه اجرا در این برنامه نداشته و بعد از مدتی هم برنامه جدیدی با عنوان «نبش جنت آباد» را ساخت که البته عمری طولانی نداشت. چند مجری بعد از ضیا به «ویتامین 3» که دیگر برای خودش یک برند در میان برنامه‌های صبحگاهی شده بود آمدند، اما اجرای ضعیف و ناموفق آنها باعث شد نام این برنامه نیز از میان معدود برنامه‌های موفق صبحگاهی خط بخورد.

حالا خورشید

رضا رشیدپور بعد از چند سال دوری از تلویزیون با «حالا خورشید» به تلویزیون و این بار شبکه سه برگشت. برنامه صبحگاهی که جدای از حضور رشیدپور حاشیه‌های دیگری هم داشته و البته در مقایسه با دیگر نمونه‌هایش مورد استقبال مخاطبان نیز قرار گرفته است. صراحت لهجه برخی از مهمانان این برنامه و اخیرا هم پخش فیلمی از زندگی ستاره سال‌های دور سینمای ایران شهلا ریاحی در این برنامه حسابی جنجال‌آفرین شد و رشیدپور بلافاصله از مردم و مخاطبان به دلیل پخش این آیتم در برنامه‌اش عذرخواهی کرد. این برنامه که حالا دیگر رفته رفته میان مخاطبان شبکه سه جا افتاده تا حدودی به استانداردهای یک برنامه صبحگاهی نزدیک است گرچه هنوز هم با یک برنامه کاملا موفق و بدون ایراد و اشکال فاصله دارد. «حالا خورشید» به گفته مجری‌اش، نوستالژی برنامه های صبحگاهی‌اش در شبکه یک است. رشیدپور همچنین درباره محتوا و ساختار «حالا خورشید» گفته: ««حالا خورشید» یک مجله صبحگاهی با طعم پرتقالی است که فضایی جذاب، اکتیو و شاد دارد و در کنار آن به اطلاع‌رسانی و تحلیل اخبار می‌پردازد.»

طلوع

شاید انتظاری که از همه برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون می‌رود را نتوان درباره شبکه چهار نیز داشت چون اساسا طیف مخاطبانی که پای برنامه‌های این شبکه می‌نشینند متفاوت است. از همین رو سبک و سیاق برنامه صبحگاهی شبکه چهار نیز تفاوت‌هایی با نمونه‌های مشابه‌اش دارد. «طلوع» نام برنامه صبحگاهی این شبکه بود که با حال و هوایی علمی و فرهنگی از شبکه فرهیختگان به روی آنتن می‌رفت و از بخش‌های متنوعی نیز تشکیل می‌شد. این برنامه با نگاهی علمی و روانشناسانه به اتفاقات روز جامعه می‌پرداخت و با اینکه خبری از نشاط و سرزندگی دیگر برنامه‌های صبحگاهی در آن نبود اما توانست قشر به خصوصی از افراد جامعه را جذب خودش کند.

سلام تهران

شبکه پنج سیما از سال 89 به جمعه شبکه‌هایی که برنامه صبحگاهی روانه آنتن می‌کنند پیوست و برنامه صبحگاهی «سلام تهران» را هر روز ساعت 7 صبح به صورت زنده روی آنتن فرستاد. این برنامه نیز بسیاری نمونه‌های دیگرش آیتم‌های کوتاه و مختلفی داشت و در هر بخش یک کارشناس به بحث درباره یک موضوع می‌پرداخت. عبدالرضا امیر احمدی که سابقه چند برنامه صبحگاهی دیگر را نیز دارد به همراه رضا رفیع از مجریان این برنامه بودند که حدود 5 سال از  شبکه تهران پخش شد.

روزآمد

«روز آمد» را به دلیل محتوای تک بعدی‌اش که تنها به اقتصاد می‌پرداخت را شاید نتوان برنامه‌ای صبحگاهی دانست، اما ساعت پخش این برنامه آن را در زمره این برنامه‌ها قرار می‌دهد. این  مجله اقتصادی هر روز ساعت 9:45 تا 11:30 دقیقه از شبکه پنج سیما به روی آنتن می‌رفت و از آنجاییکه ساعت پخش آن مقارن با زمان تعیین نرخ ارز، طلا، بورس و سایر تحولات روزانه بازار اقتصادی کشور بود مرجع صبحگاهی مناسبی برای فعالان اقتصادی به شمار می‌آمد. این روزها خبرهایی مبنی بر صبحگاهی شدن این برنامه و اضافه شدن آیتم‌های جدید به آن شنیده می‌شود. خبرهایی که اگر به وقوع بپیودند و این برنامه با شکل و شمایلی درست روی آنتن شبکه تهران برود شاید بتواند از کمی از بی رمقی شبکه پنجم تلویزیون بکاهد.

صبحی دیگر

با توجه به تعریف و اهداف شبکه آموزش در برنامه صبحگاهی این شبکه نیز ردپای آموزش کاملا مشهود بود و همین باعث شد «صبحی دیگر» به یکی از برنامه‌های پر مخاطب این شبکه تبدیل شود. نیما کرمی اجرای «صبحی دیگر» برنامه صبحگاهی شبکه آموزش را برعهده دارد، برنامه‌ای که حالا دیگر 6 سال از عمرش می‌گذرد و خیلی از مخاطبان این شبکه را به خودش عادت داده. مباحث روانشناسی و مخصوصا بحث‌های روابط زناشویی در این برنامه به شدت پرطرفدار شدند و حضور کارشناسان حوزه‌های مختلف در این برنامه خیلی‌ها را به تماشای «صبحی دیگر» ترغیب کرد. از سوی دیگر نحوه اجرای مجری‌های این برنامه نیز نشاط و پویایی لازم را به مخاطب می‌دهد و همه این عومل دست به دست هم دادند تا «صبحی دیگر» به استانداردهای یک برنامه صبحگاهی خوب نزدیک شود.