arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۳۱۱۲۰
تعداد نظرات: ۸ نظر
تاریخ انتشار: ۲۱ : ۱۴ - ۱۹ تير ۱۳۹۰

دو راهی جریان آیت‌الله مصباح‌

* فرید مدرسی
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی؛ چه آن روز كه كه در مدرسه حقانی «علی شریعتی» را محور التقاط پنداشته بود، چه دهه پیشین كه محمد خاتمی و همفكرانش را در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه به اباهه‌گرایی متهم كرد و چه در گرماگرم رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری 84، اكبر هاشمی‌رفسنجانی را منحرف از اصول انقلاب قلمداد كرد و چه امروز كه یاران احمدی‌نژاد را فراماسون نامید، معترض بود و بر مبنای اصول اعتقادی خود به جنگ آنان رفت. اما در این چرخش از شریعتی تا احمدی‌نژاد، ظرف انتقادی آیت‌الله تغییر كرده است.

چرخش اول: او پیش از انقلاب در اقلیت بود و همراه شاگردانش مجبور به كوچ از حقانی به موسسه «در راه حق» شد؛ آن زمان نظام اسلامی نبود، اسلام‌گراها هم هودار فردی بودند كه او التقاطی می‌نامیدش. یعنی آیت‌الله در اقلیت مطلق بود و حاكم نبود. در دهه 70، به رویارویی با دولتی پرداخت كه تربیون مقابله، از آن حكومت بود. این دوره، نظام اسلامی بود و بخشی از آنان او را پذیرفته بودند اما تیر گلایه‌های اعتقادی‌اش را به سوی دولت این نظام اسلامی هدف گرفته بود. در گام بعد نه‌تنها بخشی از نظام اسلامی را هدف گرفت بلكه از جریان دیگری جهت حضور در رقابت‌های انتخاباتی حمایت كرد (انتقاد از هاشمی و هواداری از احمدی‌نژاد). اما امروز به دنبال حذف جریان حاكم در دولت و رونمایی از جریانی آلترناتیو به نام «قرارگاه فرهنگی عمار» است. یعنی دیروز از جریان حاضر در انتخابات حمایت كرد اما امروز خود به دنبال جریان‌سازی سیاسی است.

چرخش دوم: آیت‌الله در مقابله با شریعتی فقط در میدانی به نام اعتقادات حاضر شد. اگرچه شریعتی پدر معنوی برخی جریان‌های انقلابی بود، اما او فقط در حوزه اسلام‌شناسی و مباحث تئوریك شریعتی منتقد بود و به جایگاه سیاسی‌اش اهمیت نمی‌داد. در برخورد با خاتمی او وارد حوزه‌ای فكری-‌سیاسی شد. از یك سو با باورهای روشنفكری دینی به مجادله پرداخت و از دیگر سو، نیروهای سیاسی این خط فكری در دولت را هم هدف گرفت. پس از آن، در انتقاد از هاشمی بیشتر انتقادات در حوزه سیاست كلان سیاسی تعریف شد و اما در زمان كنونی انتقادات در حوزه سیاست خرد علیه بخشی از دولتمردان اختصاص یافت.

برآیند كنونی: امروز هم میدان انتقادات در درون قدرت است و هم محتوای انتقادات سیاسی ناب است؛ اگرچه ریشه‌های اعتقادی را در لایه‌های آن می‌توان دید. امروز جریان آیت‌الله دیگر فقط در زمین فكری تعریف نمی‌شود، دیگر بیرون از قدرت نیست، دیگر از جریانی غیر وابسته به خود، حمایت نمی‌كند، بلكه خود وارد عرصه سیاست شده؛ آن هم در بطن قدرت و در نقش نیروساز رخ‌نمایی كرده است. انتقادات كنونی آیت‌الله و هوادارنش از دولت احمدی‌نژاد از این روست كه دیگر این جریان خود می‌خواهد هم مولد تئوری باشد، هم نیروی سیاسی بسازد و قدرت را در اختیار گیرد.

آسیب‌شناسی: آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی آن هنگام در اوج  قرار گرفت كه بار محتوای كلام او در نقد روشنفكری دینی، سكولاریسم، پلورالیسم، آزادی و ... دیده شد و او را در مقام پدر معنوی منتقدان اصلاحات قرار داد. اما امروز نقد آیت‌الله در هاله‌ واژگانی همچون فراماسون، مكتب ایرانی، هواداران رمالی و مرتاض‌گرایی و ابلیس‌گرایی قرار گرفته است و چون جریان حاكم در دولت جزئی از اصولگرایان است و مرزبندی‌ها در هم آمیخته، جایگاه ایدئولوگی‌اش متزلزل شده است. پاشنه آشیل جریان آیت‌الله مصباح‌یزدی آن زمان بود كه از جریان سیاسی در انتخابات حمایت كرد و خود را در جایگاه پدر معنوی دولت قرار داد. امروز این جریان نه‌تنها از این روش تعدی نكرده و پشیمان نشده، بلكه گامی به جلو گذاشته است و خود به تربیت نیروهای سیاسی تاثیرگذار در بطن سیاست پرداخته است. (می‌توان به برگزاری اولین نشست قرارگاه فرهنگی عمار در موسسه آیت‌الله مصباح و سخنرانی او در این نشست اشاره كرد.)

این جریان فكری، زمانی می‌تواند جریانی زنده باشد كه خارج قدرت قرار گیرد اما با حضور در قدرت باید در نقش توجیه‌گر عرض‌اندام كند كه با رفتار تشكیلاتی این جریان سنخیت ندارد و آن را میرا می‌كند. شاید انتقادات آتشین آیت‌الله در روزهای گذشته به این دلیل او را در عرصه عمومی بار دیگر مطرح كرد كه این اعتراض با رفتار همیشگی این جریان هماهنگ است. البته اگر قرارگاه عمار یا هر مجموعه برآمده از این جریان در عرصه انتخاباتی یا سیاسی حضور یابد، می‌توان از سال‌های پایانی این جریان خبر داد یا انشعاب‌های متعدی آن را بشكند. البته یك راه برای زنده ماندن این جریان فكری – سیاسی است و آن حضور مطلق آنان در قدرت است.

نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۸
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۳
باقر
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۱۶:۴۵ - ۱۳۹۰/۰۴/۱۹
0
10
این جریان فكری، زمانی می‌تواند جریانی زنده باشد كه خارج قدرت قرار گیرد
ناشناس
|
-
|
۰۸:۴۳ - ۱۳۹۰/۰۵/۰۴
3
9
ایشان قبل از انقلاب حتی امام را متهم به تند روی می کرد
ابراهیم شفقت پور
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۱۳:۱۶ - ۱۳۹۰/۰۵/۰۴
13
3
باسلام
شما سن وسالتان به اواخرجنگ می خورد نه قبل از انقلاب شما لطفا درحدخودتان نظربدهید .
اميد
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۱۰:۵۵ - ۱۳۹۰/۰۵/۰۵
2
2
در اين متن نويسنده چندين بار حرفهاي خودش را نقض ميكند و از خود تحليل او اين طور برداشت مي شود كه آيت الله مصباح يزدي هيچ وقت برايش اشخاص و جريانات مهم نبوده و هميشه موضعش تبيين و دفاع از اسلام ناب محمدي بوده است و در اين راه از هيچ كس نترسيده و مدح و ذم و حمايت و مخالفت ديگران برايش مهم نبوده است.
همچنين اگر قرار باشد كه هر گروهي كه به موسسه امام خميني (ره) و يا ديدار ايشان ميرود؛ منتسب به جريان ايشان شود؛ ميشود هزاران جريان كه باز هم به حرفهاي نويسنده در تناقض است.
محمد رضا
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۲۱:۲۶ - ۱۳۹۰/۰۵/۰۷
0
1
به نام خدا
یکی از مشکلات انقلابها که بعضا باعث ریزش بسیاری از نیروهای ارزشی و شناسنامه دار انقلاب میشود استراتزی قائدین نسبت به مجاهدین است . اصلی که در عرف سیاسی جهان از انها به عنوان اپورتونیست یاد میکند . اما اسلام صراحتا راه را بر فرصت طلبان بسته و این است برتری بینش الهی نسبت بر بینش مادی
به نام خداوند بخشنده مهربان
مؤمنان خانه‏نشين كه زيان‏ديده نيستند با آن مجاهدانى كه با مال و جان خود در راه خدا جهاد مى‏كنند يكسان نمى‏باشند خداوند كسانى را كه با مال و جان خود جهاد مى‏كنند به درجه‏اى بر خانه‏نشينان مزيت بخشيده و همه را خدا وعده [پاداش] نيكو داده و[لى] مجاهدان را بر خانه‏نشينان به پاداشى بزرگ برترى بخشيده است (۹۵) النسا

در هر صورت خانه نشیننان اسیب ندیده که امروز مدعی انقلاب و نظامند در این امر هیچگونه وجاهت شرعی و الهی ندارند
دورد بر سه یاور خمینی هاشمی و دو سید حسینی (ایت الله خامنه ای و ایت الله بهشتی )
والسلام
مهدی
|
SWITZERLAND
|
۲۰:۴۲ - ۱۳۹۰/۰۵/۱۱
0
2
همه با هم مشغول باشید خوب است
ناشناس
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۰۸:۵۶ - ۱۳۹۰/۰۵/۲۰
0
2
چه چاره وچه فایده باز با فرا افکنی این موضع گیریهای غلط خواهند گفت ما به وظیفه عمل کرده ومی کنیم .وظیفه گرای مطلق. آنگاه به لقب مطهری زمان داده شود چه ظلمی به شهید مطهری خواهد بود!!!!
ناشناس
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۱۲:۰۷ - ۱۳۹۰/۰۵/۲۴
0
1
خدایا کی این حرف و حدیثها و جریانهای سیاسی و ... تمام میشود و مردم یه نفس راحتی میکشند هر هفته یک مسئله از جریانهای مختلف درست میشود
نظرات بینندگان