پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : شورای امنیت سازمان ملل روز شنبه به اتفاق آرا در مورد راه حل سیاسی بحران سوریه بر اساس توافقات پیشین ژنو و قطعنامه های قبلی این شورا با طرح روسیه برای پایان دادن به نزاع 6 ساله در سوریه موافقت کرد.
به گزارش انتخاب، شورای امنیت تاکید کرد، طرح آتش بس در سوریه میان گروه های معارض و نظام سوریه را به وسیله روسیه و ترکیه ارائه شده است.
شورای امنیت در این نشست بر «اهمیت اجرای کامل و فوری» این آتش بس تاکید کرد.
روسیه و ترکیه هفته گذشته در سوریه آتش بس اعلام کردند. این سومین اقدام از این دست در سال جاری میلادی برای پایان دادن به جدالی است که حدود 6 سال است در این کشور جریان دارد.
**نمایندگان کشورهای عضو دائم شورای امنیت چه گفتند؟
«میشل سیسون» نماینده آمریکا در سازمان ملل در نشست شورای امنیت برای تصویب این قطعنامه گفت: از همه تلاش ها برای توقف درگیری ها و آتش بس جامع در سوریه استقبال و حمایت می کنیم؛ آتش بسی که تضمین کننده باز شدن راه ارسال کمک های انسان دوستانه بدون مانع به همه مناطق تحت محاصره باشد.
«فرانسوا دلاتر» نماینده فرانسه نیز در این نشست گفت: امیدواریم این آتش بس فورا و به شکل فعالی اجرا شود.
وی در عین حال از نگرانی کشورش درباره توافقات مرتبط با سوریه سخن گفت که «از فقدان آشکار اعتماد طرف های سوری حکایت دارد.»
دلاتر تصریح کرد: ضروری است که طرف های بین المللی اکنون بر تسهیل مذاکرات میان طرف های بحران سوریه متمرکز شوند و از نظر فرانسه، هیات عالی مذاکرات، نماینده قانونی معارضان سوری است.
«پیتر ویلسون» نماینده انگلیس در نشست شورای امنیت هم از همه طرف ها دعوت کرد تا «به آتش بس متعهد باشند.»
وی افزود: کسانی که بر این آتش بس تاثیرگذارند به ویژه دو کشور ضامن (روسیه و ترکیه) باید از نفوذ خود برای تحقق و پایداری آن استفاده کنند.
وی از گزارش هایی درباره نقض آتش بس در برخی مناطق اظهار نگرانی کرد.
«ویتالی چورکین» نماینده روسیه در سازمان ملل نیز از همه طرف ها و اعضای شورای امنیت قدردانی کرد.
نماینده چین با تاکید بر ضرورت التزام عملی به آتش بس، تلاش ها برای برقراری این وضعیت را ستود و از اهمیت راهکار سیاسی برای بحران سوریه سخن گفت.
**چرا نشست شورای امنیت با تاخیر برگزار شد؟
قرار بود نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره سوریه عصر شنبه (به وقت تهران) برگزار شود اما تا حدود ساعت 21 به تاخیر افتاد.
ویتالی چورکین نماینده دائم روسیه در شورای امنیت سازمان ملل در این باره گفت: رای گیری درباره طرح سوریه پس از آن به تاخیر افتاد که برخی اعضای این شورا خواستار تعدیل طرح شدند.
«جرارد بوهیمین» نماینده نیوزلند نیز پیش از برگزاری نشست گفت: گمان می کنم رای گیری طول بکشد و امیدواریم برخی تعدیل ها در طرح قطعنامه صورت گیرد.
«رائد فقیه» خبرنگار الجزیره در نیویورک گزارش داد، کشورهای غربی خواستار سه اصلاح در طرح روسیه درباره سوریه شدند. آنها درخواست کردند که «ورود کمک ها به مناطق تحت محاصره» نیز لحاظ شود، مذاکرات صلح در آستانه قزاقستان با نظارت سازمان ملل باشد و کلمه «پشتیبانی» شورای امنیت سازمان ملل از توافق های امضا شده میان روسیه و ترکیه برداشته و به جای آن اصطلاحی گذاشته شود که حاکی از اطلاع این شورا و نیز استقبال آن از طرح باشد (نه حمایت از آن).
روسیه با دو تغییر اول موافقت کرد، اما گزارش رسانه ها حاکی است که روس ها زیر بار مورد سوم یعنی تغییر اصطلاح «پشتیبانی» نرفته اند.
پوتین پیشتر در نشست مشترک با وزیران دفاع و امورخارجه خود از کلیات طرح سه مرحله ای روسیه پرده برداشته بود که این طرح عبارت بود از: اول آتش بس میان دولت و معارضان مسلح. دوم، بسته ای از تدابیر برای نظارت بر آتش بس و سوم بیانیه ای با این مضمون که طرف های درگیر آمادگی دارند مذاکرات صلح سوریه را آغاز کنند.
پوتین تاکید کرد، روسیه، ایران و ترکیه ملزم به نظارت بر اجرای آتش بس و بازیگران ضامن روند صلح سوریه هستند.
وزارت دفاع روسیه ماهیت معارضان طرف صلح را نیز مشخص کرده و در بیانیه آورده است که تشکیلات معارضان سوریه شامل گروه های «فیلق الشام»، «احرار الشام»، «جیش الاسلام»، «ثوار الشام»، «جیش المجاهدین»، «جیش ادلب» و «جبهه الشامیه» هستند. هفت گروه یاد شده مشتمل بر 60 هزار جنگجو وارد روند آتش بس شده اند.
ویتالی چورکین نماینده روسیه در سازمان ملل گفته است: جبهه فتح الشام (النصره) و داعش شامل این آتش بس نیستند.
وزارت دفاع روسیه افزوده است: این وزارت در مدت 2 ماه با دستور پوتین رئیس جمهوری روسیه و با وساطت ترکیه با سران این هفت تشکل معارض مذاکراتی داشته است؛ گروه هایی که بر بخش هایی از مرکز و شمال سوریه تسلط دارند.
**مفاد قطعنامه 2336شورای امنیت درباره سوریه
این قطعنامه به توافق ژنو و قطعنامه های پیشین شورای امنیت سازمان ملل از جمله قطعنامه 2254 استناد کرده که بر چارچوب فرآیند گفت وگوی سیاسی تاکید می کند.
قطعنامه جدید تصریح می کند که آتش بس در همه مناطق سوریه به استثنای مناطق تحت سیطره گروه های تروریستی داعش و جبهه فتح الشام (النصره) برقرار می شود.
با استناد به بیانیه توافق ژنو1 پیشنهاد می شود که مذاکرات آستانه قزاقستان در 23 ژانویه پیش رو (4 بهمن ماه 1395) آغاز شود و گروه های معارض مشمول توافق باید تا روز 16 ژانویه (27 دیماه 1395) هیات مذاکره کننده خود را تشکیل دهند.
قطعنامه جدید بر راه حل سیاسی بحران سوریه تاکید دارد و نیز نشست آینده در قزاقستان که تحت بندهای توافق ژنو انجام خواهد شد.
همچنین کمیته مشترک روسیه ای - ترکیه ای تشکیل می شود تا به طرف های آتش بس درباره مسئولیت نقض آن پیشنهادهای لازم را بدهند و نیز درباره مجازات خاطیان از آتش بس هماهنگ شوند. نمایندگان این کمیته مشترک در مسکو و آنکارا مستقر می شوند و میان آنها تماس مستقیم خواهد بود.
برخی تحلیل ها درباره علت انتخاب آستانه قزاقستان برای گفت وگوهای بعدی معارضان سوری با نظام سوریه به این نکته اشاره دارد که برخی طرف های منطقه ای و نیز روسیه نمی خواهند مرجعیت حل و فصل مسائل منطقه ای همچنان در ژنو باقی بماند و قزاقستان به عنوان کشوری بی طرف و نزدیکتر به طرف های منطقه ای بحران می تواند نقش موثری در میزبانی طرف های مذاکره کننده به دور از لابی های غربی یا اعمال نفوذهای فرامنطقه ای داشته باشد.
