گلایه‌های ملکی و درسی که از پلاسکو باید بگیریم

سخنگوی سازمان آتش نشانی با تشریح حادثه تلخ پلاسکو ودرخواست از مردم و مسئولان برای درس گرفتن این حادثه غم انگیز گفت: پیشگیری بهتر از درمان است.

سید جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش نشانی در یک برنامه تلویزیونی، گفت: بیشترین درسی که از این حادثه می توان گرفت علاج واقعه قبل از وقوع است. حتما باید ساختمان خراب شود، تعداد زیادی از بین بروند، میلیاردها دلار خسارت وارد شود و بعد به فکر بیافتیم درحالیکه دراینگونه حوادث، پیش ازاینکه نسبت به ایمنی اقدام کنیم باید از قبل به فکر باشیم.

وی در تشریح حادثه آتش سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو گفت: گروه های عملیاتی از زمان مطلع شدن، ظرف 2 دقیقه در محل حاضر شدند و خود من بعد از 15 دقیقه به محل آمدم و از دود حاصل فهمیدم که حادثه بدی قرار است به وقوع بپیوندد.

او افزود: زمانی که به محل رسیدم، دیدم که تاکتیک عملیاتی خوب چیده شده بود چرا که آتش نشانان بطور همزمان در سه جهت در حال آب پاشیدن به آتش بودند. از همان ابتدا 10 ایستگاه آتش نشانی به همراه 15 تانکر آب و چهار دستگاه بالابر به محل اعزام شدند، ما حدود 250 آتش نشان در محل داشتیم و گروه دیگری نیز آماده ی کار بودند تا در صورت لزوم به گروه 250 نفری ملحق شوند، ما در محل کمبود نیرو نداشتیم.

او افزود: ما در کار خود ریسک نمی کنیم، نیروهای مورد نیاز را اعزام می کنیم که در صورت عدم نیاز نیروهای مازاد باز می گردند.

سخنگوی سازمان آتش نشانی گفت: پلاسکو به لحاظ ایمنی در سطح خوبی نبود، این ساختمان در اوج کاری، بیش از 1000 نفر مراجعه کننده داشت، این ساختمان هم به لحاظ ایمنی در ساختمان و هم به لحاظ کار اصلا ایمن نبود، یکی از کسبه می گفت: من برای تردد از راه پله با مشکل روبرو بودم زیرا راه پله با اجناس پر شده بود و عملا فضایی برای تردد باقی نمانده بود. ملکی گفت: سیم برق این ساختمان فرسوده بود و عملا با چشم غیر مسلح ناایمن بودن ساختمان قابل رویت بود.

او افزود: اصطلاحی است تحت عنوان «تحت کنترل»؛ تحت کنترل به معنای خاموش شدن آتش نیست بلکه به این معناست که آتش تحت کنترل درآمده و ادامه عملیات به آسانی قابل مدیریت است، در موضوع پلاسکو، حریق کاملا تحت کنترل بود و عملا 80 درصد کار در همان ساعات ابتدایی مدیریت شده بود اما به یکباره انفجاری رخ داد که بخشی از ضلع شمالی ساختمان تخریب شد، در همان زمان دستور رسید که نیروهای آتش نشان به سرعت از ساختمان خارج شوند، اولین درس در آتش نشانی این است که ابتدا آتش نشانان جان خود را نجات دهند و بعد به فکر نجات بقیه باشند، در این عملیات آتش نشانان می دیدند که در سایر طبقات هنوز کسانی هستند و عملا تخلیه مجددی صورت گرفت، مردم خارج شدند اما آتش نشانان در آتش گرفتار شدند.

ملکی گفت: زمانی که ساختمان تخریب شد، درست بعد از انفجار اول، انفجار دومی رخ داد که همه شوکه شدند زیرا بچه های ما در ساختمان بودند، در آن لحظه نیروها در حال گریه بودند اما توانستند به سرعت برخود مسلط شوند، از این زمان به بعد عملیات عوض شد، ما تلاش کردیم آوار برداری را سریع شروع کنیم اما دقت  را فدای سرعت نمی کنیم. کوچکترین لوازم حتی چراغ قوه هایی که اندازه یک کف دست است را پیدا کردیم حتی اتیکت لباس نیز پیدا شد.

وی گفت: ما در لحظه اول با آمار فنی مواجه شدیم که حتی بنده که 21 سال است در سازمان آتش نشانی هستم چنین آواری را ندیده بودم. وقتی آوار را دیدم یک ساختمان 15 طبقه به ساختمان سه طبقه تبدیل شده بود. وی افزود: باید اول آوار برداری به دقت انجام می شد، با توجه به نوع آوار و فشردگی آوار و حرارت زیاد که آهن را ذوب می کرد باید حقیقت را می پذیرفتیم که نباید منتظر زنده ماندن افراد زیر آوار باشیم.

سخنگوی سازمان آتش نشانی در ادامه افزود: به طور همزمان از دو ضلع آواربرداری را آغاز  کردیم. جرثقیل ها در محل حاصر شدند و با افراد خبره اسکلت ها بریده شد، وقتی به بدنه آوار دسترسی پیداکردیم از ضلع جنوبی و شرقی آواربرداری آغاز شد. از این دوطرف و همزمان با آوار برداری به جستجوی افراد پرداختیم.

وی درباره دلایل انتخاب خودش به عنوان سخنگوی سازمان آتش نشانی گفت: فکر می کنم چون بنده با عملیات آشنا هستم و می توانستم نوع عملیات را برای مردم تشریح کنم دلیل انتخاب بنده بود. همه همکاران ما زحمت زیادی کشیدند و دست تک تک افرادم را می بوسم مردم نیز کمک کردند. بنده شاید کم کارترین فرد بودم. هلال احمر، اورژانس، آب و فاضلاب با ما هماهنگی های لازم را داشتند. ستاد بحران به موقع تشکیل شد. ستاد ها در یک حادثه واقعی مشق عملیاتی خوبی را انجام دادند.

ملکی گفت: درباره تولد فرزندم اصلا خبر نداشتم ولی در اینجا از خانواده شهدا و همکاران شهیدم از لبخندی که به  خاطر خبر تولد فرزندم زدم عذرخواهی می  کنم و شرمنده شهدا هستم.

ملکی درباره ستاد بحران گفت: تقریبا در این مدت روزی یک تا دو مرتبه جلسات ستاد بحران تشکیل شد. بنده نیز در برخی جلسات حضور داشتم.

وی در ادامه گفت: در این عملیات بسیاری از همکارانم و دوستان خوبی را از دست دادم که وقتی از زیر آوار بیرون آمدند تجلی و یادآوری خاطرات بود. اما وقتی پیکری پیدا می شد موجب آرامش ما نیز می شد چراکه شرمنده خانواده ها نشدیم و توانستیم پیکرهای عزیزان را خارج کنیم.

سخنگوی سازمان آتش نشانی گفت: این گونه موارد از کنترل خارج است چون ساختمان تخریب شده است پس باید اول علت حادثه را بفهمیم چون مستندات از بین رفته است. باید گذشته را ببینیم، از صحبت های کسبه نیز کمک بگیریم اما در مجموع باید بگوییم که کار سختی است و زمان بر است.

وی درباره تلخ ترین لحظه در این حادثه گفت: تلخ ترین لحظه ای که در ذهن ما نقش بست لحظه خراب شدن ساختمان پلاسکو بود.

ملکی با اشاره به اینکه هموطنان به فرمان آتش نشانان اعتماد کنند، گفت: اگر تلاش آتش نشانان و مسئولیت پذیری آنها نبود امکان داشت تلفات و خسارات بیشتری به بار بیاید اما با حداقل تلفات به پایان رسید و باید از این حادثه درس بگیریم.

او افزود: بعد از هر حادثه مهم و شبهه بحران یک کمیته ای در آتش نشانی تشکیل می شود و کارشناسان به دفعات روی تاکتیک های استفاده شده تمرکز و عملیات را آسیب شناسی می کنند تا در موارد مشابه از این تجارب را بکار گیرند.

سخنگوی آتش نشانی با اشاره به برخی اخبار ضد و نقیض در فضای مجازی افزود: برخی اخبار منتشر شده در فضای مجازی از روند عملیات در ساختمان پلاسکو باعث  ایجاد تنش و نگرانی می شدند. به عنوان مثال در برخی موارد مانکن هایی که در زیر آوار پیدا می شد برخی افراد آنها را در فضای مجازی منتشر می کردند که بنده با توجه به وظیفه خود این اخبار کذب را تکذیب می کردم.

ملکی در مورد حمایت های لازم از آتش نشانان گفت: برای آتش  نشانان هر کاری بشود باز هم کم است در صورتی که آتش نشانان فقط کار می کنند و حرفی نمی زنند و در بحث تجهیزات شرایط خوبی داریم  اما امیدواریم در وضعیت معیشتی آتش نشانان شهرداری، شورای شهر، مجلس شورای اسلامی و دولت نگاهی محبت آمیز داشته باشند.

براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، ملکی با اشاره به تغییر زمان تشییع پیکر آتش نشانان گفت: با توجه به اینکه تعدادی از پیکرهای آتش نشانان و هموطنان از زیر آوارها پیدا شد همکاران مایل نبودند آوار برداری را رها کنند به این صورت از خانواده شهدای آتش نشان درخواست کردند زمان تشییع پیکر شهدا با چند روز  تاخیر انجام شود که آنها هم این موضوع را پذیرفتند.