ماجرای ساخت سرود «خمینی ای امام»

برنامه «چشم شب روشن» با حضور رضا مهدوی کارشناس بخش موسیقی سه‌شنبه ۱۳ بهمن میزبان سید حمید شاهنگیان آهنگساز و خالق قطعه موسیقایی «خمینی ای امام» بود.

به گزارش انتخاب، رضا مهدوی، کارشناس برنامه «چشم شب روشن» در این برنامه از ثبت ملی شدن سرود «خمینی ای امام» خبر داد.

او همچنین درباره این سرود انقلابی گفت: «سرودی که مردم با آن خاطره دارند و حس نوستالژی را برمی‌انگیزد نشان از آن دارد که از سویدای وجود سراینده و سازنده برخواسته است. این عزتی از جانب خداست. طبق آیات قرآن، اگر کسی کاری کند که دشمن خشمگین شود عمل صالحی انجام داده است. خواست خدا بود که این اثر جاودانه شد.»

شاهنگیان نیز ضمن تأیید صحبت‌های مهدوی، بیان کرد: «قبلاً گفته‌ام که «ما رمیت إذ رمیت ولکن الله رمی». این سرود از کارهای خدایی بود. نمی‌خواهم با این حرف امتیازی برای خودم کسب کنم، هرکسی می‌توانست این کار را انجام بدهد، اینکه کار به دست ما انجام شد کار خدا بود. »

سبزواری تیرک خیمه شعر به ویژه سرود در ادبیات بود

او ادامه داد: «هر ملتی، میراث ویژه‌ای دارد که ارزش ماندگاری پیدا می‌کند. این سرود، همه صفات امام خمینی (ره) را برمی‌شمارد و به نام زیبای ایشان مزین است. مهم‌تر اینکه در لحظه ورود امام خمینی به ایران خوانده شده است. همچنین، همه اعتبار این سرود به مرحوم حمید سبز‌واری است. ایشان تیرک خیمه شعر به‌ویژه سرود در ادبیات بود.»

این نوازنده یادآور شد: «ایشان شعر «خمینی ای امام» را بر اساس اعتقاداتش سرود و ما هم سعی کردیم کار از سلامت کامل برخوردار باشد. همان‌طور که انقلاب اسلامی بدون نام امام خمینی (ره) در دنیا شناخته شده نیست، سرود انقلاب هم با نام آقای سبزواری شناخته می‌شود. روزهای جشن انقلاب امسال را در غیاب حجت‌الاسلام رفسنجانی و آقای سبزواری سپری می‌کنیم که جایشان خالی است.»

خاطرات شاهنگیان از 16 و 17 شهریور

شاهنگیان که فوق‌لیسانس مدیریت از دانشگاه شیکاگو دارد و زمان پیروزی انقلاب به میهن برمی‌گردد، از خاطره خود در 16 و 17 شهریور 1357 اینگونه تعریف کرد: «روز 16 شهریور، دوست آمریکایی‌ام را که می‌خواست مسلمان بشود پیش آقای نوری می‌بردم، در خیابان دیدم فردی که به عنوان مترجم خبرنگار خارجی بود اطلاعات را اشتباه ترجمه می‌کند. مثلاً مردم می‌گفتند ما استقلال و آزادی می‌خواهیم مترجم چیز دیگری می‌گفت. به خبرنگار گفتم که مترجم اطلاعات غلط می‌دهد و برای اینکه باور کند دوست آمریکایی و دیگر دوستانم را به آنجا آوردم. آن روز به قدری رفت‌وآمد کردم که فردایش از شدت پا درد به تظاهرات و ماجراهای بعد از آن وقتی رسیدم که همه‌چیز تمام شده بود و شاید این اتفاق افتاد تا من این حوادث را ببینم و در ساخت سرودهای انقلابی شرکت کنم.»

او درباره سرود «برخیزید» توضیح داد: «این سرود هم به آقای سبزواری و دیگر دوستان برمی‌گردد. 5 بهمن قرار بود امام (ره) به ایران بیایند، بنا بر پیش‌بینی دوستان که امام (ره) بعد از ورود به ایران به بهشت‌زهرا می‌روند، شعر سرود «برخیزید» حدود سه چهار شب قبلش سروده شد. فرصت کمی داشتیم و نمی‌دانستیم اصلاً کار آماده می‌شود یا خیر و وقتی آماده شد بچه‌ها چگونه آمادگی خواندن پیدا می‌کنند. بختیار جلوی ورود امام را گرفت و ما حدود یک هفته وقت بیشتری پیدا کردیم و با تمام سختی‌هایش کار انجام شد.»

اولین مدیر بخش موسیقی صدا وسیما بعد از انقلاب اسلامی گفت: «در آن زمان شورای شعر و شورای موسیقی را تشکیل دادیم که کارها را بررسی می‌کردند. شورای موسیقی که تخصصی‌تر بود و ارتباطات داخلی نداشتیم از نیروهای قبل از انقلاب استفاده کردیم. این دو شورا نزدیک به هم کار می‌کردند که گاهی جلساتشان با هم برگزار می‌شد و یکی از وجه اشتراکشان من به عنوان مسئولشان بودم. در آن سال‌ها ما هیچ کار اشتباهی نداشتیم. اگر کسی اشتباهی را سراغ دارد بگوید.»

شاهنگیان تصریح کرد: «اینکه فکر کنیم شرایط تاریخی عوض شده است و نمی‌شود همان شرایط را برای سرود ایجاد کنیم اشتباه است. سرود را می‌شود کار کرد ولی همتی پشتش نیست. اگر آن دل و نیت پاک باشد جواب می‌دهد ولی خیلی جاها که کار را شروع می‌کنند بی‌طرف نیستند. به سمتی گرایش دارند که باعث می‌شود قسمتی از آن متورم شود. اگر کار برای اعقتادات باشد به نتیجه می‌رسد. البته اگر بخواهیم کار در حد «خمینی ای امام» در آن شرایط باشد، انتظار زیادی است.»

در هر محله و مسجد با سرود، آموزش بدهیم

شاهنگیان به پایگاه سرود در مساجد و مدرسه‌ها اشاره کرد و گفت: «کاش بتوانیم در هر محله و مسجدی که مستعد هستند با سرود زندگی، احترام به بزرگتر و شنیدن عقاید مخالف را یاد بدهیم.»

این آهنگساز پیشکسوت در پایان موسیقی سال‌های اخیر را قابل دفاع ندانست و ترانه‌هایی را که شاعر، خواننده، آهنگساز و تنظیم‌کننده آن یک نفر است و مجوز پخش هم می‌گیرد قابل نقد دانست.

«چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح‌علا  شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود.