حكايت آوردن احمدشاه از سفارت روس

به گزارش انتخاب به نقل از دنیای اقتصاد، اما احمدشاه همراه پدر و خانواده در سفارت روس بود؛ به همين دليل روز يكم مردادماه همان سال عضدالملك كه به دليل پايين بودن سن احمدشاه نايب السلطنه شده بود؛ همراه با دويست قزاق به سفارت روس فرستاده شد كه شاه جديد را از سفارتخانه به سلطنت آباد ببرد.

ناظم الاسلام كرماني در جلد دوم كتاب «تاريخ بيداري ايرانيان» اين گونه نقل كرده است. امروز جناب عضدالملك و شاهزاده موثق الدوله، شاهزاده ناظر و رييس دربار از طرف ملت رفتند به زرگنده در سفارتخانه روس كه وليعهد، احمد ميرزا را از پدرش محمدعلي ميرزا گرفته و ببرند به سلطنت آباد. محمدعلي ميرزا از دادن پسر امتناع كرد، گفت: من به اين فرزندم انسي فوق العاده دارم. او را به من واگذار كنيد و پسر كوچك تر مرا به سلطنت منصوب كنيد.

حضرات مي گويند: اگر احمد ميرزاي وليعهد را ندهيد، سلطنت از خانواده قاجاريه خارج مي شود. بالاخره او را راضي كرده احمد ميرزا را حركت داده آوردند به سلطنت آباد و او را به تخت سلطنت نشاندند. لايحه اي قرائت مي كنند به اين مضمون كه «چون پدر اعليحضرت حمل اين بار گران سلطنت را نتوانست و خسارت فوق العاده به ملت وارد، بنابراين ملت استعفاي او را پذيرفته و سلطنت را به اعليحضرت همايوني واگذار و اعليحضرت را به سمت سلطنت و شاهنشاهي ايران منصوب نمودند.»

سلطان احمد شاه در جواب گفت: «اميدوارم كه خداوند مرا توفيق عنايت فرمايند تا جبران خسارات وارده پدرم بنمايم و به مملكت و ملت خود خدمت نمايم.»

متن فرماني كه مجلس عالي براي احمدشاه صادر و همراه هيات ارسال كرد به اين شرح است: 27 جمادي الثاني 1327.به عرض پيشگاه اقدس اعليحضرت همايون شاهنشاهي سلطان احمدشاه خلدالله ملكه و سلطانه. چون اعليحضرت محمدعلي ميرزا پدر والامقام حضرت اقدس شاهنشاهي برحسب مقتضيات وقت از تقلد امر خطير سلطنت معاف شدند و به موجب ماده «سي» و «سي و شش» «سي و هفت» قانون اساسي در مجلس فوق العاده كه در تاريخ 27 جمادي الثاني در عمارت بهارستان منعقد گرديد، سلطنت به اعليحضرت اقدس شاهنشاهي مقرر و اعلان شد و نيابت سلطنت موقتا به عهده حضرت مستطاب اشرف عالي، عضدالملك دامت شوكه واگذار گرديد تا بعد از انعقاد پارلمان به موجب ماده 38 قانون اساسي قرار قطعي در باب نيابت سلطنت داده شود.

مراتب معروضه فوق از طرف مجلس عالي فوق العاده رسما به توسط مبعوثين آن مجلس عالي به پيشگاه سرير اعلي ابلاغ و اعضاي اين مجلس از طرف عموم ملت تبريكات صميمانه خود را تقديم حضور باهر النور همايوني داشته، از خداوند متعال مسالت مي كنند كه سلطنت مشروطه آن اعليحضرت براي عموم اولاد ايران به انواع ميامن و تبريكات مشحون و ترقي و سعادت اين مملكت در سايه توجهات خسروانه حاصل و كامل گردد.