پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : شرق نوشت: درياچه مازندران بزرگ ترين درياچه دنيا و 30متر از سطح درياهاي آزاد پايين
تر است و همچنين با توجه به گرم شدن سطح كره زمين، آب شدن سريع برف و يخ
در نواحي شمالي اين درياچه و بارندگي بسيار يكي از رودخانه هاي مهم كه
حدودا 60 تا 70درصد آب اين درياچه را تامين مي كند، رود ولگاست.
اين
درياچه با قرار گرفتن در نيمكره شمالي و به دليل وضعيت گردشي كره زمين به
دور خود از جمله درياچه هايي است كه در اين موقعيت در قسمت راست رسوب گذاري
مي كنند. عميق ترين قسمت درياچه مازندران 980متر در نوسان بوده و بيشترين
آن در خاك ايران قرار دارد.
بنابراين با توجه به جريان هاي آب ورودي از
طريق رودخانه ولگا و حركت آن به سوي جنوب و همچنين حركت گردشي با برداشت از
آن پس از مدتي به علت عدم سكون و تبخير، شوري آن كمتر خواهد شد. از طرف
ديگر به علت پايين بودن سطح درياچه از درياهاي آزاد، به طور دايم براي
تامين آب درياچه مناسب است.
درياچه مازندران با توجه به محسنات فراواني كه
دارد (و از حوصله اين مقاله به دور است) يكي از نعمت هاي خدادادي است كه
خداوند به كشور ما عطا كرده است. درياچه اروميه در ارتفاع 1270 متري از سطح
دريا قرار گرفته و ميزان بارندگي آن در سال، 379 ميلي متر و سرعت تبخير آن
1500 ميلي متر است. در گذشته ميزان تبخير توسط رودخانه هاي بسياري كه از
70 رودخانه بيشتر بوده، كسري فوق را تامين مي كرده و بنابراين پس از سال ها
استفاده مكرر از رودخانه هاي فوق مدار ورودي آن بسيار ناچيز و جبران تبخير
1500 ميلي متري را نمي كند.
در سال هاي گذشته، اينجانب مقاله طرح نجات
درياچه اروميه را از طريق درياي مازندران به وسيله لوله هاي پلي اتيلن در
مطبوعات نوشته و چون نياز به اطلاعات ورودي آب رودخانه ولگا در آستاراخان
را داشتم با بخش بازرگاني سفارت روسيه در تهران در آن زمان به نام آقاي
آلكساندروف تماس گرفتم و ايشان از من خواستند تا مقاله هاي مربوطه را
برايشان بفرستم.
بعد از چهار سال، دو ماه گذشته از طريق برنامه تلويزيون
مشاهده كردم كه كشور روسيه براي نجات درياچه آرال، طبق محاسبات اينجانب و
توسط لوله هاي پلي اتيلن از طريق درياچه مازندران اقدام به نجات درياچه فوق
كرده (لازم به تذكر است كه موقعيت درياچه آرال همانند درياچه اروميه است).
پيشنهاد چه بود؟
جهت
اطلاع و نقطه آغاز اين طرح در حال حاضر از شهر آستارا جاده اي احداث شده
كه فرآورده هاي نفتي توسط لوله هاي فلزي به قطر 25 اينچ به نمين، بستان
آباد، تبريز و ديگر شهرهاي استان آذربايجان در قبل از انقلاب احداث شده است
كه مي توانيم بدون انجام هيچ هزينه و خراب كردن محيط زيست از همين جاده
استفاده كرده و آب درياچه مازندران را به وسيله لوله هاي پلي اتيلن - كه با
توجه به وزن آن و توليد و قالب ريزي در محل و سرعت نصب و اتصالات آن بدون
داشتن هزينه حمل و نقل و غيره به وسيله يك توربين پمپ مي توان از نقطه صفر
به مسافت 175كيلومتر و به ارتفاع 1750متر رساند و با استفاده از نيروي
جاذبه و شيب موجود كه گزينه بسيار مناسبي است به طول 100 كيلومتر و به
ارتفاع 1250 متر درياچه رسانيد كه نهايت طول اين خط از آستارا تا اروميه
275كيلومتر است.
پس از قرار گرفتن خط لوله و اتصال آن، با نصب يك ميله شاخص
تراز كه به طور عمودي و محاسبه متريك- كه در عمق درياچه قرار مي گيرد- و
با نصب يك سوئيچ كنترل شناور (Flotingcot.swich) و ارسال پالس هاي مختلف-
كه توسط خطوط تلفن به پمپ ورودي اتصال مي شود- مي توان سيستم را هوشمند كرد
و زماني كه سطح آب درياچه به علت مصرف يا تبخير پايين رود به طور اتوماتيك
دستور قطع صادر مي شود. به طور مثال كولر آبي را در نظر بگيريم، وقتي آب
آن پايين بيايد شناور كولر پايين آمده و آب وارد كولر شده و وقتي به حد
مناسب برسد قطع مي شود.
سوئيچ هاي كنترل شناور فوق در ايران موجود بوده و
نصب آن بسيار ساده است.حال با توجه به اينكه فصل بارندگي در حال اتمام است،
فرصت بسيار مناسبي است كه به وسيله چند دستگاه لودر و بلدوزر شروع به پاك
سازي مناطقي كنيم كه خشك شده و نمك آنها قابل رويت است كه مي توان پس از
جمع آوري و انتقال به مناطق خارج از درياچه، بستر را براي انتقال آب درياچه
مازندران به وسيله لوله هاي پلي اتيلن مهيا كرد.
پس از آن، ضمن تغيير غلظت
هاي اسيدي و بازي اين درياچه و همچنين با توجه به غلظت نمك درياچه اروميه
كه در حال حاضر بالاتر از 300pp است، بعد از مخلوط كردن آب مازندران و به
دست آوردن محيط مناسب و پايين آوردن غلظت نمك به كمتر از 250pp مي توان با
كمك متخصصان شيلات، بزرگ ترين مركز پرورش ماهي را راه اندازي كرد و در
آينده هزاران شغل مناسب از جهت گردشگري و غيره براي ساكنين حوزه درياچه
ايجاد كرد.
همچنين براي مازاد فشار در طول خط لوله احداثي به وسيله پروانه و
شفت كه در داخل لوله در مسير آب قرار دارد و به وسيله يك مولد برق مي توان
در فواصل كوتاه، هزاران كيلووات برق، بدون هيچ هزينه اي به دست آورد.
درست
به مانند يك آسياب آبي با اين تفاوت كه پروانه هاي آسياب، داخل لوله و
موارد ديگر است (كه توضيح آن از حوصله اين مقاله به دور است) البته به نظر
اينجانب كمبود آب درياچه اروميه به طور تخميني بالاتر از چهارميليارد
مترمكعب است تا بتواند جريان سير طبيعي خود را سير كند و به نظر اينجانب
هيچ گزينه اي بهتر از درياچه مازندران براي نجات اروميه مناسب نيست و
هرگونه برداشتي از ساير حوضه ها خسارت جبران ناپذيري را براي كشورمان به
وجود مي آورد كه در ناحيه خشك و نيمه خشک قرار دارد.
بنابراين با توجه به
پايين آمدن آب درياچه اروميه و پديدار شدن نمك و ساير املاح موجود بهترين
فرصت وجود دارد تا با كمك بخش خصوصي و استانداري ، به وسيله دستگاه ها و
ماشين آلات راهسازي از قبيل لودر و بلدوزر و غيره برداشت نمك و انتقال آن
به خارج از درياچه انجام گيرد.
پس پيشنهاد مي شود در حال حاضر كه تبخير به
حدي زياد است كه قبل از آبگيري و نجات درياچه اروميه مي توان به پاك سازي
نمك هاي موجود اقدام كرد تا بعد از آبگيري مشكل اختلاط آب و املاح نمكي به
وجود نيايد و با پايين آمدن مقدار معلق نمك در آب موجود بعد از آبگيري، مي
توان بزرگ ترين درياچه پرورش ماهي را احداث كرد. يكي از برنامه هايي كه مي
توان در زمينه استحصال نمك و انتقال آن به كارخانه تصفيه، مورد نظر قرار
گيرد احداث اين كارخانه ها در نزديكي ايستگاه هاي راه آهن است.
محصولات اين
كارخانه در حال حاضر از نظر اقتصادي قابل صدور به بازارهاي جهاني است.
لازم به توضيح است كه قيمت نمك در بازار جهاني از 90 تا 300 دلار در هر تن
در نوسان است. از ديگر مصارف اين محصول تا 14000 مورد مصرف شناخته شده مي
توان اشاره كرد. كافي است فقط به آمار مصرف نمك در آمريكا در سال هاي 2008 و
2009 اشاره كنيم كه 240 و 250 تن بوده و پس از آن بيشترين مصرف در كشورهاي
صنعتي اروپا و آسياي جنوب شرقي در زمينه هاي صنايع نفت و پتروشيمي، ايمني
جاده ها در فصول يخبندان، صنايع چرم سازي، آب شيرين كن و صنايع رنگ سازي،
غذايي و غيره است. نكته ديگري كه بايد در نظر داشت، وسعت درياچه اروميه است
كه با توجه به حجم زياد آب رودخانه هايي كه به اين درياچه متصل مي شوند و
به خاطر عدم استفاده از آب اين رودخانه ها طي هزاران سال و ورود آب آنها به
اين درياچه، حجم آن به اين وسعت رسيده؛ حال بايد در نظر داشت كه با توجه
به نياز مردم در استفاده از آب هاي جاري در زمينه كشاورزي طي سال هاي گذشته
تاكنون، طبيعي است كه مقدار آب هاي جاري كفاف درياچه را ندهد؛ پس مي توان
در بعضي از نواحي ضمن برداشت نمك و احياي محيط اطراف درياچه و با روش هاي
جديد از قبيل اضافه كردن خاك هاي شيرين يا تزريق سيستم هاي اسيدي به خاك،
آن مناطق را براي استفاده كشاورزي، صنعتي، شهري و ايجاد اماكن تفريحي و
ويلايي و صنايع مربوطه آماده كرد و نيازي نيست كه درياچه را به وسعت هزاران
سال پيش رسانيد.
همچنين كارشناسان محترم و خوانندگان مي توانند ضمن مراجعه
به اينترنت در سايت هايي مانند شركت هاي A.B.B و ساير شركت هاي بزرگ از
پروژه هايي كه در كشورهاي تايلند، ابوظبي، عربستان سعودي و ... در حال
اجراست، ديدن كرده و ضمن مطالعه درمي يابند كه پروژه هاي فوق به طول 600 و
1000 و 2000 كيلومتر بوده كه طي سال هاي گذشته انجام شده اند و در حال حاضر
نيز مورد استفاده هستند تا خوانندگان متوجه شوند كه پروژه انتقال درياچه
مازندران به اروميه به طول 300 كيلومتر نه تنها مشكل نيست بلكه نياز به اين
همه سر و صدا و سال ها تحقيق را نداشته و با توجه به هوش ما ايرانيان بعد
از مطالعه و همچنين هزينه بسيار پايين آن به خاطر توليد لوله هاي پلي اتيلن
و مواداوليه آن- كه در كشور قابل ساخت است- اين طرح طي شش ماه قابل
اجراست.
از طرف ديگر جهت اطلاع آن گروه از كارشناسان كه طرح هايي از قبيل
انتقال آب رودخانه ارس، مهاباد و غيره را مطرح كرده اند، بايد عرض كنم كه
براي انتقال آب از حوضه اي به حوضه ديگر به وسيله پمپ هاي طبقه اي، اولين
مساله اين است كه بايد مخزني وجود داشته باشد تا مقدار آب موجود در مخزن
جهت انتقال، چندين برابر ظرفيت پمپ باشد، به اين دليل زماني كه پمپ شروع به
كار مي كند لوله و پروانه پمپ مذكور در داخل مخزن، بايد شناور باشد تا
انتقال صورت گيرد و گرنه پمپ هوا گرفته يا سنگ و شن خاك را با خود آورده و
به پروانه و غيره خسارت وارد مي كند و نمي توان چنين حجم پمپ- كه حداقل آن
450 هزار مترمكعب در روز است- را از رودخانه جاري برداشت كرد.
از نظر فني
اين امكان وجود ندارد مگر اينكه در ابتدا درياچه يا سد ايجاد شود و بعد
انتقال انجام صورت گيرد كه با توجه به هزينه بسيار بالاي آن صرفه اقتصادي
ندارد و اصولاتا زماني كه درياچه اي به بزرگي مازندران داريم ايجاد خط لوله
آب از اين درياچه تا اروميه، اقتصادي تر از طرح هاي ديگر است و طرح هاي
ديگر در برابر آن رنگ مي بازد.
که بعدا می فرمایید که از اختلاف 1750 متری و ارتفاع 1250 متری دریاچه ( که آب باید 100 کیلومتر ب صورت ثقلی حرکت کند و بیشتر اختلاف ارتفاعش صرف حرکت این مسیر می شود) می توان برق رایگان تولید کرد ؟ حتما بحث شما کارشناسی شده آنی است!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!