دو راهی ترامپ درباره ایران

کارشناسان معتقدند، انعقاد قرارداد مقدماتی ۶ میلیارد دلاری برای فروش ۶۰ فروند بوئینگ ۷۳۷ به شرکت هواپیمایی آسمان محکی جدی است که می تواند نشان دهد اولویت اصلی دولت ترامپ چیست: دشمنی با ایران یا ایجاد فرصت های شغلی بیشتر برای مردم آمریکا؟

به گزارش انتخاب به نقل از تسنیم، شرکت بوئینگ دیروز از انعقاد یک قرارداد مقدماتی 6 میلیارد دلاری برای فروش 60 فروند هواپیمای 737 به یک ایرلاین ایرانی خبر داد که موجب خشم منتقدان حکومت ایران در آمریکا شده و می تواند آزمونی جدی برای محک دشمنی وعده داده شده دولت ترامپ نسبت به ایران باشد.

بوئینگ در این بیانیه گفته که توافق امضا شده که مستلزم کسب نظر موافق دولت آمریکاست، موجب ایجاد 18 هزار فرصت شغلی در آمریکا خواهد شد. توافق امضا شده با شرکت آسمان، اولین توافق اعلام شده توسط یک شرکت بزرگ آمریکایی با ایران از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ در ماه ژانویه است.

بوئینگ در دسامبر گذشته و در ماه های پایانی دولت اوباما اعلام کرده بود که قراردادی 16.6 میلیارد دلاری برای فروش 80 فروند هواپیما با ایران ایر امضا کرده است.

ترامپ بارها از توافق هسته ای سال 2015 بین ایران و قدرت های جهانی که منجر به لغو تحریم ها شد انتقاد کرده و آن را بدترین توافق تاریخ خوانده است. ترامپ همچنین وعده داده که از صنایع و کارگران آمریکایی در قبال شرکت های رقیب خارجی حمایت می کند.

تحلیلگران صنعت هوانوردی معتقدند، قراردادهای شرکت بوئینگ با ایرلاین های ایرانی محکی جدی برای مشخص شدن اولویت های اصلی دولت ترامپ خواهد بود. اگر بوئینگ از فروش هواپیما به ایران منع شود، شرکت های هواپیماسازی در کشورهای دیگر ممکن است این شکاف را پر کنند.

ریچارد ابولافیا، معاون بخش آنالیز گروه مشورتی تیل در ویرجینیا در این باره گفت: «همواره بر سر این موضوع جدل وجود خواهد داشت... ترامپ در دوران رقابت های انتخاباتی گفته بود که موضع سختگیرانه ای در قبال ایران اتخاذ خواهد کرد.» اما «در نهایت این ها فرصت های شغلی در بخش تولید هستند. سخت می توان گفت، اما بله ما داریم این فرصت های شغلی را تقدیم اروپایی ها می کنیم.»

بیانیه دیروز شرکت بوئینگ در تضاد با دیگر مواضع خصمانه رد و بدل شده بین مقامات دولت ترامپ و مقامات ایرانی است. ماه گذشته، دولت آمریکا 25 شخص حقیقی و حقوقی را به اتهام ارتباط با برنامه موشکی ایران تحریم کرد. ترامپ همچنین ایران را در فهرست سیاه منع مهاجرت به آمریکا قرار داده است.

در بیانیه شرکت بوئینگ چندان مشخص نیست که آیا این توافق اولیه با شرکت آسمان در دوره ریاست جمهوری ترامپ مورد مذاکره قرار گرفته یا در دوره اوباما. مقامات شرکت بوئینگ به درخواست ها برای اظهارنظر در این باره پاسخ نداده اند.

قرارداد اخیر مستلزم کسب مجوز از اداره کنترل دارایی های خارجی خزانه داری آمریکاست که مسئول نظارت بر معاملات با ایران است.

هرچند در بیانیه بوئینگ اشاره ای به این موضوع نشده، اما نحوه پرداخت پول هواپیماهای خریداری شده، یک مانع عمده برای هر دو طرف قرارداد است. بر اساس تحریم های همچنان پابرجای دولت آمریکا، ایران نمی تواند از سیستم بانکی آمریکا استفاده کند، بنابراین تراکنش های مربوط به این معامله باید از طریق کشورهای دیگر و به ارزهای غیردلاری انجام گیرد.

منتقدان حکومت ایران در کنگره آمریکا و سایر نهادهای آمریکایی بارها با برنامه های شرکت بوئینگ برای فروش هواپیما به ایران ابراز مخالفت کرده و مدعی شده اند برخی از این هواپیماها ممکن است از سوی ایران برای اهداف نظامی مورد استفاده قرار گیرد. پیتر روسکام، نماینده ایلینویز در مجلس نمایندگان آمریکا توافق روز سه شنبه را «عصبانی کننده» خواند.