پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : طی سال های اخیر تقریباً هیچ برنامه ای به اندازه مناظره های انتخاباتی طیف وسیعی از مردم را جلوی تلویزیون ننشانده است. اثرات این برنامه از حیث آگاهی سیاسی، تربیتی، اجتماعی و فرهنگی نیز قابل مقایسه با دیگر برنامه ها نیست. در واقع مناظره ها تمرین گفتگو در یک دموکراسی محسوب می شود و شاخصی مهم برای رشد سیاسی و کیفیت مناسبات سیاسی و اجتماعی است. مناظره های انتخاباتی به لحاظ تاثیرگذاری فوری و عمیق در جامعه در عین حال «مسئولیت» سنگینی را متوجه طرف های مناظره می کند و به همین دلیل از اخلاق انتخاباتی تبعیت می کند یعنی بیش از آن که تاثیرات سیاسی داشته باشد بار اخلاقی دارد.
به لحاظ اهمیت موضوع چند پیشنهاد در این زمینه طرح می شود:
1- انتظار بر این است که مناظره کنندگان از تمامی ابعاد و تبعات گسترده شکل و محتوای مناظرات آگاهی داشته و با اشراف به گفتگو خواهند پرداخت. هر چند این مناظرات برای رقابت سیاسی ترتیب داده شده اما نکته کلیدی این است که آنان فراتر از وجه سیاسی قضیه رفته و اثرات فرهنگی و تربیتی را نیز ببینند. افراد زیادی شاهد این مناظرات خواهند بود منش، وقار، استدلال و نوع برخورد طرف های مناظره در حد گسترده به بینندگان درس های زیادی خواهد داد.
2- برنامه ها مبتنی بر علم و دانش و منطق عقلانی طرح شود. در بیان طرح ها اشاره به آمارهای دقیق و دیدگاه متخصصین و نخبگان نه تنها چیزی از شان کاندیداها کم نمی کند بلکه به طیف وسیعی از علم محوران دلگرمی می دهد. صرف شعارهای مردم پسند و نخبه آزار که مبتنی بر هیچ دانش و اظهارنظر کارشناسی نیست کمکی به پیشرفت امور نمی کند.
3- رئیس جمهور نماد عالی کشور و نمونه یک شهروند ایرانی است. او باید نماد قدرت ملی باشد. کاندیدایی هم که می خواهد در این جایگاه قرار گیرد باید به حساس بودن آن آگاه باشد. ادعاها و گفتار و کردار او باید نشانگر اقتدار و افتخار ملت باشد. مردم عادی و به اصطلاح کوچه بازار دوست ندارند گردانندگان کشور هم مثل خودشان کوچه بازاری باشند. آنها دوست دارند کاندیداهای ریاست جمهوری یه سر و گردن از بقیه افراد جامعه بالاتر دیده شوند. ادعای جنس مردم بودن به معنی درک مسایل و مشکلات جامعه است به معنی تقلیل رجل سیاسی در حد افراد عادی نیست اگر اینگونه بود در قانون مفهوم « رجل» قید نمی شد تا افراد عادی از نظر قانون صلاحیت پیدا نکنند.
4- ترویج و پاسداری از اصل گفتگو به عنوان یکی از کلیدهای مشکلات اجتماعی کشور موضوع مهم دیگر است. سال هاست که نخبگان و فعالان از فقدان گفتگو در بین گروه ها و جریانات حرف می زنند. گفتگو نیاز فوری جامعه ماست. عقده ها و کینه ها در بین گروه های سیاسی و حجم بالای استفاده ایرانی ها از شبکه های مجازی به خاطر این است که در مناسبات ما گفتگو جایگاه محکمی ندارد. گفتگو می تواند چرخ دنده های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ما را روغن کاری کند. روابط انسان ها در جامعه ای که گفتگو می کنند به مراتب از کیفیت بالاتری نسبت به جامعه ای برخوردار است که گفتگو نمی کنند. گفتگو به معنای مکالمات روزمره نیست بلکه در گفتگو افراد دیدگاه های خود را نسبت به « همه چیز» بیان می کنند بدون آن که ترسی به خود راه دهند و مطمئن باشند که دیدگاه های آنها شنیده شده و چنانچه اشتباه هم باشد مورد تخطئه و تحقیر و انگ قرار نخواهند گرفت. در چنین فضایی تضارب آراء همدیگر رو تصحیح و تغذیه می کنند.
انتظار بر این است که کاندیداهای ریاست جمهوری گامی مهم در استقرار منش تفاهم و گفتگو بردارند. و با آگاهی از رسالت خود سعی کنند اخلاق گفتگو را مراعات کرده و امتیاز سیاسی خود را به بهای از دست رفتن امتیازات بالایی از جامعه کسب نکنند.
