وحدت مقطعي، انشقاق دايمي

احمد يوسفي صراف
وحدت ميان اصولگرايان، آن هم در زماني چند ماهه به موعد انتخابات مجلس شوراي اسلامي، موضوعي است که تقريباً از هنگام شکل گيري اردوگاهي با اسم و رسم اصولگرايي در گفتمان سياسي کشور، همواره مطرح بوده است. وحدتي که هميشه بايد متضمن رأي بيشتر براي اصولگرايان شود، امروز به واژه اي متضاد در برابر کثرت رقباي اصولگرايي بدل گشته است.
اينکه هيچ دوره اي از انتخابات مجلس و رياست جمهوري تا کنون نتوانسته است، وحدتي در خور و شايسته براي اصولگرايان به ارمغان آورد، ممکن است از باب احساس وظيفه همگاني و يکباره آنها- آن هم درست چند ماه مانده به انتخابات- باشد؛ اما آن گونه که از اخبار و حواشي مذاکرات 8 + 7 پيداست، اين بار وحدتي ضروري و البته تماميت خواه در جبهه اصولگرايي رخ داده است. اما سؤال اصلي اينجاست که اين وحدت در برابر چه کساني است؟ اصلاح طلبان يا احمدي نژادي ها ؟
آمدن و نيامدن جريان اصلاحات پاي انتخابات هر دوره از مجلس و رياست جمهوري، همواره گفتمان و مقدمات شبيه هم داشته است. چنانکه آنها براساس روال تعريف شده و عادت معمول، از چند ماه مانده به انتخابات با مصاحبه هاي متعددي که انجام مي دهند، زمينه هاي حضور خود را در انتخابات آن گونه که باب ميل شان است فراهم مي کنند. مصاحبه هاي تند و مصاحبه هاي متعادل در اين ميان همواره دو کارکرد براي آنها داشته است، اول از همه توانسته اند تمام انتظارات و انتقادات و شروط خويش را براي انتخابات به جامعه و افکار عمومي اطراف خود تحميل کنند، و مهمتر از آن توانسته اند با سياست پس زدن و پيش کشيدن انتظارات افکار عمومي را براي حضور خود در انتخابات بالا ببرند. آنها هميشه به طور پيش فرض، بنا به دلايل و انتقادات زيادي، نمي خواسته اند در انتخابات شرکت کنند؛ اما باز موعد انتخابات که نزديک مي شده است، بناچار حضور بهم مي رسانند !
با نگاهي به تاريخچه وحدت سياسي مردان سياست کشور در سه دهه گذشته، مي توان به اين نتيجه رسيد که اساساً، وحدت در ادبيات سياسي کشورمان داراي نظام مفهومي گسترده اي است که با هر نقطه ديگري از جهان تفاوتهاي بنيادين دارد. وحدت در ميان سياستمداران ايراني شامل مفاهيمي چون تعارف سياسي، سهم خواهي گروه ها از قدرت، گرفتن نوبت براي دوره هاي آينده و معرفي کردن مهره هاي جديد به ميدان سياست براي هر حزب و گروه بوده است.
وحدت در سه دهه گذشته دقيقاً به مانند اکثر مفاهيم سياسي ديگر نه آنچنان که بايد در جاي صحيح خود استفاده شده است و نه آنچنان مالوف، در معناي حقيقي خود به کار گرفته شده است.
وحدت ما هميشه کارکرد سلبي داشته است، آن گونه که همواره براي جلوگيري از رخ ندادن اتفاقي در هريک از اردوگاه هاي سياسي کشور به وجود آمده و هيچ گاه براي ايجاد و ايجاب مفهوم و يا هدفي مشترک شکل نگرفته است و البته ناگفته پيداست که نتيجه اين وحدت همان طور که از قبل قابل پيش بيني است، در بهترين حالت جز مسکني کوتاه مدت و موضعي براي پشت سر گذاشتن امواج سياسي، چيزي در بر نداشته است.