پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : تصمیم دولت و بانک مرکزی برای تبدیل واحد پول ملّی از ریال به تومان، از چند منظر قابل بررسی است. ابتدا باید دید مخالفان این اقدام چه استدلال‌هایی را مطرح می‌کنند.
۱ـ تبدیل واحد پول هزاران میلیاردتومان هزینه در بر دارد و صرف چنین هزینه‌ای با توجه به مشکلات اقتصادی موجود و بدهی‌های انباشته خود دولت، به صلاح ملک و ملت نیست.
۲ـ در عمل چنین اقدامی چندان کمکی به سهولت معاملات و روانی محاسبات نمی‌کند چرا که حذف تنها یک صفر آنقدر سهمی در کاهش ارقام صورتهای مالی ندارد.
۳ـ بحث تغییر واحد پول ملّی التهاباتی را در جامعه پدید می‌آورد و بر فضای کسب و کار هم تأثیر می‌گذارد و بروز این نگرانی‌ها و افزایش این التهابات می‌تواند آبستن نوسانات خارج از کنترل در بازارهای پولی و مالی، خدای ناکرده خروج سرمایه از بانکها و یا تبدیل نقدینگی به خرید کالاهای با دوام نظیر مسکن یا سکه و ارز و نظایر آن شود.
۴ـ این اقدام می‌تواند شایعاتی را در رابطه با گرانی و تورم دامن بزند از جمله ممکن است خدمات دولتی نظیر آب، برق، بنزین و نظایر آن با واحد پولی جدید صورت گرفته و به شدت گران شود…
نگرانی و واهمه از بروز عملیاتهای روانی و پیامدهای اینچنینی که می‌توان اقلام دیگری را نیز به این سبد نگرانی‌ها افزود، باعث شده است تا مخالفت‌ها با این اقدام دولت فزونی گیرد اما با کمی تعمق و حوصله می‌توان دریافت که اقدام دولت می‌تواند نخستین گام در مسیر اجرای اقدام لازمی باشد که سالهاست لزوم آن مورد توجه و تأکید است امّا جسارت آن پیش نیامده است و به همین خاطر این مهم دچار وقفه عملیاتی شده است.
واقعیت آن است که اقدام اخیر گرچه شاید مقصود و هدف اصلی اصلاح واحد پولی به شدت تضعیف شده کشور را برآورده نکند اما دم دست‌ترین و بهترین و کم‌هزینه‌ترین اقدامی است که در حال حاضر و در مرحله نخست و گام اول می‌توان صورت داد.
تغییر واحد پول به تومان از جنبه‌های تاریخی و ملی قابل توجیه است و به پول ملی ما بیشتر شبیه است. در گذشته هم واحد پول ما تومان بود. واحد پولی که مختص ایران خودمان است و برخلاف ریال که ریشه فرنگی دارد و وارداتی است و چند کشور دیگر منطقه نیز از همین نام استفاده می‌کنند. دیگر آنکه در زبان مردم واحد پول شناخته‌شده‌ای است و دیگر کسی از کلمه ریال حتی در کمترین معاملات و محاورات استفاده نمی‌کند. در حقیقت پول رسمی کشور در هیچ جایی مرسوم نیست. حتی وقتی کسی می‌خواهد چکی بنویسد برای اطمینان معادل ریالی آنرا به تومان هم می‌نویسد. بسیاری هم اصولاً از همان تومان استفاده می‌کنند. یعنی در منظر و نگاه مردم تومان بسی بیشتر پذیرفته شده است.
تغییر واحد پول به این‌صورت نیازمند جمع‌آوری اسکناس‌های قدیمی و چاپ اسکناس جدید و صرف چندهزار میلیارد تومان هزینه هم نیست. به‌عنوان مثال شما قبلاً صدهزار ریال می‌گرفتید حالا ده‌هزار تومان می‌گیرید. فرقی نمی‌کند. حتی همان اسکناس قدیمی را می‌گیرید چون هر تومان ده‌ریال است. در فیش حقوقی شما به‌عنوان مثال به‌جای بیست‌میلیون‌ریال می‌نویسند دو میلیون تومان. روی برگه چک، به‌جای ده‌میلیون‌ریال می‌نویسید یک میلیون تومان. به‌تدریج و در آستانه سال نو و یا هر وقت قرار است بانک مرکزی اسکناس‌های فرسوده را امحا و اسکناس جدید وارد بازار کند اسکناس‌های جدید را با رقم جدید که به تومان است منتشر می‌کند و هزینه اضافه‌ای هم لازم نیست بر بودجه تحمیل کند. در پمپ‌بنزین‌ها و در عابربانک‌ها هم یک صفر کم می‌کنند و به‌جای ریال تومان می‌نویسند و در محاسبات حسابداری هم یک‌صفر کمتر می‌شود و ارقامی هم که روی قبض آب و برق و گاز و … شما می‌‌آید به‌جای ریال تومان است و یک صفر کمتر دارد و هیچ‌ربطی هم به تورم و یا گرانی ندارد. این استدلال که با توجه به کاهش شدید ارزش پول باید چند صفر کم کرد و نه یک صفر هم گرچه حرف نادرستی نیست اما تعارضی با این اقدام در نخستین مرحله به عنوان پیش زمینه اصلاح واحد پول ملی پیدا نمی‌کند. یعنی در آینده هم می‌توان با برنامه‌ریزی و اقدامات کارشناسی مناسب هرگاه که لازم آمد آن اقدام اساسی را در جای خویش صورت داد. اتفاقاً این اقدام کم هزینه و مناسب می‌تواند مقدمه‌ای بر آن اقدام اصولی به حساب آید.
برای مقابله با اثرات روانی و التهابات احتمالی و شایعه پردازیهای معمول در فضای اجتماعی مجازی و غیرمجازی و رسانه‌ای و فضای اقتصاد و کسب و کار هم می‌توان با اطلاع‌رسانی مناسب و شفافیت اطلاعاتی و عملکرد صحیح در نحوه اجرای این اقدام، از تهدیدها و آسیب‌ها کاست و حتی آنرا به صفر رساند. در هر حال به گمان نگارنده این اقدام می‌تواند به عنوان نخستین گام با کمترین هزینه و اثر، مقدمات گام برداشتن در مسیر اصلاح واقعی و پول رسمی کشور، اقدام مثبت و سازنده‌ای به حساب آید.
