پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : روند آتی اوضاع در سوریه در بسیاری از موارد به تصمیم آمریکا برای ادامه حضور نظامی در این کشور و همچنین راهکار روسیه برای نقش آفرینی در آینده سوریه بستگی خواهد داشت.
به گزارش انتخاب، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» در تحلیلی نوشته است: عملیات آزادسازی شهر رقه از دست گروه ترورریستی داعش به موضوع اصلی در دستورکار مذاکرات منطقه ای و جهانی پیرامون حل و فصل بحران در سوریه تبدیل شده است. تحلیلگرانی که به تاریخ بوجود آمدن داعش آشنایی بیشتری دارند، اکنون به امکان تبدیل شدن سوریه به حوزه نفوذ نقش آفرینان خارجی بیشتر اشاره می کنند.
نظریه ایجاد نوعی اتحاد عربی-کردی در شمال غرب سوریه که از ابتدا در اتاقهای فکر آمریکا مطرح شده بود، در قضیه همکاری شبه نظامیان کرد در ترکیب نیروهای دموکراتیک سوریه در حال تحقق یافتن است. دقیقا این نیروها بعنوان متحد آمریکا برای مبارزه با داعش در سوریه انتخاب شده اند.
آمریکاییها قصد دارند جای پای خود در سوریه را محکم کنند
زمانی در واشنگتن گفته میشد که بعد از پایان عملیات نظامی آزادسازی رقه، نیروهای آمریکایی خاک سوریه را ترک خواهند کرد. ولی نیروهای کرد برای تامین امنیت مناطق آزاد شده به تجهیزات و تسلیحات نظامی نیاز دارند.
باید یادآور شویم که رقه، شهری است که ساکنین آن عرب هستند، نه کرد. بنابراین وفاداری مردم آن نسبت به نیروهای کرد، همچنان زیر سئوال است. با توجه به این مسئله حضور نظامیان آمریکایی، هرچند می تواند متناقض به نظر برسد، ولی به نوعی برای ممانعت از عواقب منفی احتمالی ناشی از این موضوع ضروری خواهد بود. علاوه بر این به سختی می توان تصور کرد که شبه نظامیان کرد که در این سرزمین خود همقطارانشان ریخته شده، با خواست و اراده خود سلاحهای خود را به آمریکایی ها پس بدهند.
ضمن اینکه ادامه حضور آمریکایی ها بعد از سقوط شهر رقه از این جهت نیز قابل پیش بینی است که آنها فعالانه در حال ایجاد پایگاهها و زیرساختارهای نظامی در مناطق تحت کنترل شبه نظامیان کرد هستند. البته بسیاری از مسائل بستگی به این خواهد داشت که مقامات نظامی آمریکایی بتوانند "دونالد ترامپ" رئیس جمهور را در خصوص ضرورت ادامه حضور آمریکاییها در این منطقه متقاعد سازنند.
آمریکا هنوز راهکار مشخصی برای سوریه ندارد
این سئوالات که راهکار آتی آمریکا در سوریه چه خواهد بود و اینکه آیا حمایت از کردهای سوری به نفع آمریکا خواهد بود؟، همچنان پاسخ داده نشده است، بخصوص با توجه به آنکه در غیراین صورت واشنگتن می تواند روابط خود با آنکارا را عادی سازی کرده و فواید زیادی از این جهت عایدش خواهد شد.
برخی از کارشناسان آمریکایی بر ضرورت حفظ فضای واحد سیاسی در سوریه که در آن کردهای سوری با کمک روسیه با مقامات دمشق گفتگو کنند، تاکید دارند. در این صورت واشنگتن می تواند از مشکلات مربوط به این قضیه رفع مسئولیت کرده و در عین حال نیازی هم به پرداخت هزینه گزاف حضور نیروهایش در خاک سوریه نداشته باشد.
گروه دیگری از کارشناسان بر این عقیده هستند که بعد از خروج نیروهای آمریکایی این امکان وجود دارد که تروریستهای داعشی دوباره قدرت بگیرند. به گفته آنها، حفظ نیروهای آمریکایی برای ممانعت از این مسئله و همچنین بازدارندگی ایران در سوریه، ضروری خواهد بود. بنابراین چگونگی روند اوضاع در سوریه در آینده، بستگی به تصمیم ترامپ در مورد ادامه حضور نظامیان آمریکایی دارد.
مواضع روسیه در قبال سوریه شفافتر از آمریکاست
برای مسکو نیز تدوین یک راهکار دقیق و سنجیده برای خروج از سوریه، بسیار اهمیت دارد. روسیه از سال 2015 بطور مستقیم پایش به بحران سوریه باز شد و از همان زمان هم اعلام کرد که تلاش خواهد نمود تا روابط بین دمشق و کردهای سوری را حفظ کند. مسکو از کردهای سوری حمایت سیاسی کرده و خواستار حضور آنها در مذاکرات بین سوریهاست.
البته مواضع مسکو مبتنی بر حفظ تمامیت ارضی سوریه و حضور همه طرفین مناقشه، از جمله کردها، برای گفتگو به منظور تعیین سرنوشت آتی این کشور است. در پیش نویس قانون اساسی سوریه که در روسیه تهیه شده بود هم خودمختاری گسترده ای برای کردها در نظر گرفته شده بود. همه این مسائل گویای علاقه مندی روسیه به تامین حقوق مردم کرد در ترکیب کشور یکپارچه سوریه است.
در همین راستا روسیه بارها در راستای دستیابی به توافقات مهمی بین شبه نظامیان کرد با نیروهای دولتی سوریه تلاش کرده و موفق هم بوده است. برای مثال، توافق دو طرف برای تحویل مناطق غربی شهر منبیج توسط کردها به ارتش سوریه، باعث شد تا منطقه حائلی بین نیروهای ترکیه و شبه نظامیان کرد بوجود آمده و نظامیان ترکیه مجبور به توقف عملیات نظامی خود در منطقه شوند.
واقع بینی روسیه در تماس با همه طرفین مناقشه در سوریه، دورنمای روشنی برای ادامه نفوذ این کشور در آینده سوریه و بدست آوردن اهرمهای تاثیرگذاری مضاعفی بر روند اوضاع در کل منطقه خواهد شد.
کردها باید بین مسکو و واشنگتن، یکی را انتخاب کنند
کردهای سوریه هم از جنبه موقتی بودن متحدانشان در منطقه به خوبی آگاه هستند. بعد از آزاد سازی شر رقه، آنها ممکن است حمایت آمریکا را از دست بدهند. بنابراین حفظ تماسهایشان با روسیه به آنها این امکان را خواهد داد تا بتوانند با دمشق به توافقات لازم رسیده و در عین حال بتوانند بطور مستقل از خود در برابر ترکیه دفاع کنند.
البته بسیاری از مسائل به این بستگی خواهد داشت که بعد از آزادی رقه، تصمیم آمریکا برای ادامه حضور در سوریه چه خواهد بود و اینکه مسکو قادر باشد تا روند پیشبرد مذاکرات سیاسی برای حل و فصل بحران سوریه را همچنان با موفقیت ادامه دهد.