«عبدالباری عطوان» روزنامه‌نگار برجسته و تحلیلگر سرشناس جهان عرب در مقاله‌ای به بررسی دلایل عصبانیت عربستان و انکار غافلگیره‌کننده میانجی‌گری عراق با ایران پرداخت.

به گزارش انتخاب، عطوان در سرمقاله روزنامه الکترونیکی «رأی‌الیوم» با اشاره به اظهارات یک مقام سعودی مبنی بر اینکه «عربستان به هیچ عنوان درخواست میانجی‌گری با ایران نکرده و اخبار منتشر شده در این باره بی‌پایه و اساس است و ریاض همچنان به موضع مخالف خود با نزدیکی به نظام ایران پایبند است»، نوشت که این اظهارات غافلگیرکننده و تکان‌دهنده بود و در واقع به وجود نظریات خوش‌بینانه درباره بوجود آمدن گشایش در روابط ایران و عربستان خط بطلان کشید.

وی اشاره کرد که عربستان اخیرا با آغوشی باز تعدادی از رهبران و سیاستمداران شیعه عراق که برخی از آنها از نزدیکان به ایران هستند و حتی به فرماندهی ژنرال «قاسم سلیمانی» مبارزه کرده‌اند، به حضور پذیرفته است و منظور ما نیز «قاسم الأعرجی» وزیر کشور عراق است که روز 18 جولای به عربستان سفر کرد و مورد استقبال گرم محمد بن سلمان ولی‌عهد عربستان قرار گرفت.

عطوان همچنین به برخی موارد بهبود روابط عربستان و ایران در سه ماهه گذشته اشاره کرد که عبارتند از:

1-موافقت با حضور حجاج ایرانی در حج امسال و پاسخگویی عربستان به خواسته‌های ایران با انعطافی بی‌سابقه و حتی استقبال وزیر حج عربستان از نخستین گروه حجاج ایرانی

2-مصافحه و استقبال گرم «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان با «محمد جواد ظریف» همتای ایرانی خود در اوایل جولای در استانبول در حاشیه کنفرانس سازمان همکاری اسلامی

3-اعطای اجازه عربستان به 10 دیپلمات ایرانی برای حضور در سه شهر این کشور برای ارائه تسهیلات بیشتر به حجاج با وجود تعطیلی سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های دو کشور از سال 2015

4-بازگشایی گذرگاه مرزی عرعر بین عراق و عربستان برای نخستین بار طی 20 سال گذشته

5-اقدام «تامر السبهان» در تاریخ 13 جولای مبنی بر حذف توییت توهین‌آمیز به بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران . السبهان که به عنوان سفیر عربستان در بغداد تعیین شده بود به دلیل دخالت‌های «فرقه‌ای» در امور داخلی عراق، کنار گذاشته شد.

6-استقبال عربستان از شیعیان عرب در عراق که نمونه آن سفر مقتدی صدر به عربستان و اعلام بازگشایی کنسولگری عربستان در نجف اشرف و سخن گفتن درباره طرح سعودی-اماراتی برای احیای هویت عربی عراق و مقابله با نفوذ ایران بود.

عطوان در ادامه به برخی دلایل عصبانیت عربستان با وجود کاهش تنش بوجود آمده در روابط دو کشور اشاره کرد و نوشت: نخست اینکه عربستان که به مخفی‌کاری معروف است از اظهارات قاسم الأعرجی وزیر کشور عراق در کنفرانس خبری در تهران که از تمایل عربستان برای ایفای نقش میانجی‌گری حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق با ایران سخن به میان آورده بود، ناراحت شده است زیرا این سخن عربستان را در موضع ضعیف نشان داد.

دوم: عصبانیت ایران از تلاش عربستان برای تشکیل جبهه عربی متشکل از سُنی‌های عراقی برای نفوذ در عراق و درخواست ایران از الأعرجی برای افشای تمایل عربستان برای گفت‌وگو با ایران با میانجی‌گری حیدر العبادی

سوم: بعید نیست که آمریکا پشت این موضع غافلگیرکننده و عصبانیت عربستان باشد همچنانکه احتمال این وجود دارد آمریکا از عربستان خواسته است که از رهبران شیعه عراق برای مقابله با نفوذ ایران، استقبال کند

چهارم: شاهزاده بن سلمان که این روزها به روابط با کشورها از منظر نزدیکی و یا دوری آن با قطر نگاه می‌کند و شکی نیست که نزدیکی ایران با دوحه و بازگشایی گذرگاه‌های خود به روی کالاهای خود که از ترکیه، کشورهای آسیایی و اروپایی به قطر منتقل می‌شود، عصبانیت عربستان را به دنبال داشته است.

عطوان همچنین پیش‌بینی کرد که عربستان و ایران در چندین جبهه از جمله عراق، یمن و سوریه شاهد تشدید تنش باشند.