arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۳۶۶۸۴
تاریخ انتشار: ۱۴ : ۰۲ - ۰۸ شهريور ۱۳۹۰
چالشي در تعيين قيمتهاي پشت جلد؛

قيمت کتاب در بازار ؛ واقعي نيست

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
اشاره:
اعظم طيراني: کتاب از محدود کالاهايي است که قيمت آن مشخص است وقيمت پشت جلد معمولا حرف آخر را مي زند، بنابر اين کمتر کسي پيدا مي شود که در مورد قيمت کتاب چانه بزند.همه چيز واضح است .اما اين پرسش مطرح است که «قيمت پشت جلد کتاب بر چه اساسي تعيين مي شود»؟

رضا حاجي آبادي، مدير نشر هزاره ققنوس در خصوص قيمت پشت جلد کتاب گفته است: در شمارگان معمول که 2000 جلد است، هر صفحه حدود 12 تا 20 تومان تعيين مي شود. يعني به طور مثال يک کتاب 100 صفحهاي را يا 1200 تومان مي زنند يا 2000 تومان و اين عرف است يعني اگر کمي بالاتر باشد، معلوم مي شود که ناشر بيش از حد قيمت را تعيين مي کند.
اما بنا به اظهار نظراعظم کيان افراز، مدير نشر افراز، ناشرقيمت تمام شده را تخمين مي زند و آنگاه کمي بالاتر به فروش مي رساند. البته قاعده خاصي وجود ندارد و اين بسته به انصاف ناشر است. در حال حاضر هر ورق را بين 17 تا 20 تومان قيمت تعيين مي کنند.
محمد حمزه زاده، مدير انتشارات سوره مهرنيز معتقد است :همه هزينه هاي تمام شده کتاب را جمع مي کنند و آن را ضرب در ضريبي مي کنند و آن را بر شمارگان تقسيم مي کنند که عدد به دست آمده قيمت پشت جلد مي شود. اين ضريب بين ناشران از 2 تا 4 متفاوت است.

استفاده از روشهاي معتبر قيمت گذاري

به طور حتم، کتاب هم مانند ساير کالاهاي اقتصاد تا قبل از رسيدن به دست مصرف کننده روندي را طي مي کند وهزينه هاي اوليه و ثانويه اي دارد و ناشران براي سودآوري و کسب درآمد، مبلغي را به جمع هزينه ها افزوده و آنگاه قيمت پشت جلد کتاب را تعيين مي کنند. اين کليتي است که درباره هر کالايي مي توان برشمرد. اکنون اين پرسش مطرح مي شود که درصد سود چطور تعيين مي شود ؟ و پيش از اين، بايد پرسيد، هزينه هاي اوليه کتاب چيست ؟
مديرنشر شباويزدر پاسخ به اين پرسش مي گويد: هنگامي که بحث قيمت گذاري کتاب مطرح مي شود، کتاب را از گروه کالاهاي فرهنگي جدا کرده ومثل هر کالاي تجاري ديگري قيمت گذاري مي کنيم .
فريده خلعتبري با اشاره به اينکه تعيين قيمت تمام شده کتاب، روش معتبري است که در تمام دنيا براي قيمت گذاري کتاب مورد استفاده قرار مي گيرد اظهار مي دارد: ناشردر مرحله اول قيمت تمام شده کتاب را مشخص مي کند، به طوري که حتي اگر نخواهد روشهاي هزينهيابي وپيچيده را به کار ببرد، مي تواند با استفاده از دفتردر آمد به هزينه، هزينه هاي تمام شده کتاب را بررسي کند وبه عددي دست يابد.
وي با اشاره به اينکه قيمتهاي کتاب کاملا متفاوت هستند و نوع قراردادها و کارهاي انجام شده در مورد کتاب بستگي دارد مي گويد: مجموع هزينه هايي که ناشر بابت ترجمه، حق التاليف، ويراستاري، تصوير گري، طراحي، گرافيک، هزينه هاي تصحيح، حروفچيني، صفحه آرايي، غلط گيري، ليتوگرافي، تهيه پلا ت ودر نهايت هزينه چاپ وصحافي وهمچنين مجموع هزينه هاي سر باري که وجود دارد، قيمت تمام شده کتاب را مشخص مي کند.

قيمت تمام شده کتاب

خلعتبري ادامه مي دهد: وقتي تمام هزينه ها مشخص شد، يک قيمت تمام شده به دست مي آيد وبايد هزينه اي بابت هزينه سود ناشرودرصد تخفيف کتاب نيز لحاظ گردد، که اين مسأله نيز به نوع فروش ناشر بستگي دارد.
وي مي افزايد: ناشران درصد تخفيف فروشي که به توزيع کننده وساير فروشندگان مي دهند، تعدادي کتابهايي که به صورت رايگان براي اخذ مجوز به وزارت ارشاد مي دهند، کتابهايي که به نويسنده يا تصوير ومراکز مختلف نظير مدارس مي دهند را با درصد سودي که براي خود در نظر مي گيرند جمع کرده وپس از بررسي قيمت پشت جلد کتاب را مشخص مي کنند.
وي با اشاره به اينکه طي سالهاي اخير نظارت از سوي وزارت ارشاد برداشته شده است مي گويد: اين جاي خوشبختي است، چون سالهاي گذشته که وزارت ارشاد نظارت بر قيمت گذاري داشت، همواره در گيريهايي بين ناشران و وزارت ارشاد وجود داشت، زيرا وزارت ارشادبه دليل عالم نبودن به علم هزينه يابي بسياري از هزينه ها، نظيرهزينه هاي سرباررا ناديده مي گرفت، ضمن آنکه دراغلب مواقع هزينه هاي حروفچيني، ويراستاري و... را نيز قبول نداشت..
وي ياد آور مي شود :طي سالهاي مذکور قيمت گذاريها به گونه اي بودکه هزينه هاي تزئيني، چاپهاي متعدد وتفاوت قيمت کاغذ در نظر گرفته نمي شد، اما از زماني که خود ناشران، کتاب را قيمت گذاري مي کنند، نارضايتي ها رفع شده است.

قيمتهاي واقعي يا غير واقعي ؟

مدير نشر شباويز در خصوص قيمت واقعي کتاب در جامعه مي گويد: قيمت کتابها در اغلب مواقع واقعي است، چون فروش کتاب براي ناشران حايز اهميت است، بويژه در بخش خصوصي که حمايت دولتي وجود ندارد، ناشر نمي تواند قيمتها را بالا ببرند وقيمتها در حد اقل ممکن نگهداري مي شود.
وي تصريح مي کند:در مواردي استثنايي ناشراني که مي دانند کتابشان خريداران خاصي دارد و قراردادهاي ويژه اي با وزارت ارشاد يا نهادهاي خاصي بسته اند، به گونه اي قيمت گذاري مي کنند که علاوه بر آنکه در سفارشي که از موسسه ها يا ارشاد گرفته اند تمام هزينه ها را پوشش دهند، سود کامل هم ببرند .بنابراين، فروش بقيه کتابها اهميتي برايشان ندارد، به همين دليل قيمتها غير واقعي است.

هزينه هاي ثانويه کتاب

گرچه قيمت کتاب را خدمات تعيين مي کند و بر خلاف تصوربراي همه ناشران يکسان نيست، اما مهمتر از آن براي ناشران خواب سرمايه است که ناشران از آن به عنوان هزينه هاي ثانويه نام مي برند ومعتقدند حساب نمي شود.مدير انتشارات در خصوص هزينه هاي ثانويه نشر کتاب مي گويد:قيمت کتاب را متريال وخدمات نشر تعيين مي کند وبا نرخ تورم رو به رشد است، به طور مثال اگر در گذشته قيمت هر برگ کتاب 30 يا 40 ريال تمام مي شد، هزينه هاي کاغذ، زينگ، چاپ وملزومات چاپ به نسبت ارزان بود وبر همان اساس قيمت هر برگ کتاب تعيين مي شد.
عزيز ترسه، ضمن تاييد هزينه هاي اوليه نشروتفاوت آن در انتشارات مختلف مي افزايد: در بررسي هزينه هاي اوليه توليد کتاب، هزينه پخش نيز ديده مي شود. ناشران مختلف، درصدي از قيمت پشت جلد کتاب را به عنوان هزينه پخش در نظر مي گيرند که اين رقم نيز، به طور معمول بين 30 تا 40 درصد در نوسان است وپخشي ها نيز بخشي از آن را به کتاب فروشي ها مي دهند .
وي ادامه مي دهد: متداول سود ناشر بين 15 تا 20 درصد است، اما چيزي را که نمي توان دربحث قيمت گذاري کتاب مشخص کرد، خواب سرمايه است
عزيز ترسه مي گويد: کتابهاي چاپ شده طي مدتي مشخص فروخته نمي شود که بتوان خواب سرمايه را تخمين زد.زيرا از 20 درصد سودي که ناشر در نظر گرفته است 10 تا 15 درصد آن خواب سرمايه محسوب مي شود و در نهايت مي توان گفت بين 5 تا 10 درصد اگر در بهترين شرايط در نظر بگيريم براي ناشر مي ماند که به مراتب کمتر از خواب سرمايه است.
به گفته وي، قيمت کتاب وابسته به قيمت روز خدمات نشر است واز آنجا که نرخ تورم در کشور رو به افزايش است، قيمت کتاب در جامعه ما واقعي نيست.
نظرات بینندگان