پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : استفاده از راهنماهای بالینی از سوی پزشکان همواره یکی از درخواست‌هایی است که سیاست‌گذاران عرصه سلامت آن را مطرح می‌کنند و امیدوارند که گایدلاین‌های علمی و بومی، نقشه راه پزشکان ایرانی باشد تا راهی باشد برای جلوگیری از اقدامات القایی و هزینه‌های غیرضرور در حوزه سلامت و در عین حال بتواند استانداردها و کیفیت ارائه خدمات را هم افزایش دهد؛ اما سوال اینجاست که آیا به صرف داشتن مدرک پزشکی، می‌توان هر نوع اقدام پزشکی را انجام داد؟
به گزارش ایسنا، راهنمای اخلاق عمومی پزشکان یکی از فصول خود را به این موضوع اختصاص داده و اعلام می‌کند که ارائه هر گونه خدمت خارج از راهنماهای بالینی مصوب، مراجع علمی مورد تایید و یا عرف تخصصی؛ تحت هر عنوانی از سوی حرفه‌مندان پزشکی ممنوع است.
طبق راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای پزشکان، اعضای سازمان نظام پزشکی مکلفند که حداکثر تلاش ممکن را در حدود وظایف قانونی و حرفه‌ای و با توجه به امکانات در دسترس برای ارائه بهترین خدمات سلامت به بیماران خود بکار گیرند. البته در مواردی که اعضا متوجه می‌شوند که برای شروع یا ادامه روند ارائه خدمات سلامت صلاحیت علمی و عملی لازم را ندارند، باید از مشاوره سایر همکاران استفاده کنند و یا بیمار را به موسسه یا حرفه‌مند واجد صلاحیت ارجاع دهند.
همچنین بر اساس این راهنما، در مواردی که جان بیمار در اثر یک فوریت پزشکی در خطر جدی و قریب‌الوقوع است؛ حرفه‌مندان پزشکی موظفند حداکثر تلاش خود را برای پایداری وضعیت بیمار همزمان یا قبل از اقدام به مشاوره یا ارجاع بیمار انجام دهند. در عین حال مراقبت‌های سلامت باید بر اساس روش‌های تشخیصی و درمانی مناسب، روزآمد، در دسترس و مبتنی بر شواهد علمی و دانش پزشکی روز به همه بیماران ارائه شود.
راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای اعلام می‌کند که لازم است اعضای سازمان نظام پزشکی نسبت به کسب دانش روز و مطالعه مستمر و مداوم برای بروز نگه داشتن توانایی علمی و عملی خود اقدام کنند. باید توجه کرد که شرکت در دوره‌های بازآموزی رسمی و کسب امتیازات لازم برای تمدید رسمی پروانه فعالیت، به تنهایی کافی نبوده و دلیل کافی برای نشان دادن کسب دانش و مهارت لازم نیست.
این راهنما درباره ضرورت استفاده از راهنماهای بالینی وزارت بهداشت هم می‌گوید در مواردی که راهنماهای بالینی مصوب مراجع رسمی مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان نظام پزشکی وجود دارد، لازم است اعضای سازمان حتی‌المقدور به این دستورالعمل‌ها پایبند بمانند. البته در مواردی که به هر دلیلی عمل به راهنماهای بالینی مقدور نیست، لازم است موضوع با ذکر دلیل به مرجع مذکور یا کمیته اخلاق بیمارستان یا نظام پزشکی محل گزارش شود. در چنین مواردی بیماران نباید از مداخلات پزشکی فوری یا ضروری محروم شوند. همچنین در مواردی که راهنمای بالینی مصوبی وجود ندارد، تمامی اقدامات پزشکی لازم است بر مبنای مرجع علمی مورد تایید انجمن علمی یا بورد تخصصی مربوطه باشد.
طبق اعلام راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ای پزشکان، ارائه هر گونه خدمت خارج از راهنماهای بالینی مصوب، مراجع علمی مورد تایید و یا عرف تخصصی؛ تحت هر عنوانی و نیز ارجاع به افراد و مراکز غیرمعتبر توسط اعضای سازمان ممنوع است. روشن است در صورتی که طی پژوهش‌های استاندارد ایمنی و موثر بودن هر ادعای درمانی به اثبات برسد، این موارد به عنوان بخشی از علم پزشکی روز خواهد بود.
بر اساس این راهنما، صرف داشتن مدرک تحصیلی پزشکی یا سایر مدارک حرفه‌ای مربوطه در هر مقطعی، موجه‌کننده انجام هر نوع مداخله پزشکی نیست. اعضای سازمان تنها در حیطه‌هایی که آموزش رسمی را دریافت و مهارت علمی و عملی لازم را کسب کرده‌اند، مجاز هستند که به درمان بیماران اقدام کنند. البته آموزش‌های قابل قبول شامل کلیه مواردی است که گواهینامه آن توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا سازمان نظام پزشکی صادر یا تایید شده باشد.
