نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به اینکه چرا مردم به خرید بیشتر دلار و طلا روی آورده‌اند، گفت: سیاست‌های اشتباه بانک مرکزی از جمله تزریق اسکناس دلار به صرافی‌ها با نرخ پایین‌تر باعث شد که ارز و طلا از چرخه اقتصادی خارج شود و به خانه‌ها برود؛ عملا یعنی دلار را دور ریخته‌ایم که به ضرر اقتصاد ایران و به نفع خزانه‌داری آمریکاست.
پدرام سلطانی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به سیاست‌های اشتباه بانک مرکزی در مورد نرخ دلار تصریح کرد: بانک مرکزی در چند هفته گذشته خطای چند باره بانک مرکزی در ادوار گذشته را مرتکب شده است و آن تزریق ارز اسکناس به صرافی‌ها با نرخ پایین‌تر است که طبیعتا باعث شده این صف‌های طولانی به وجود آید و تلقی یک سری شهروندان و مهم‌تر از آن‌ها سوداگران ارزی این است که ارز را از بانک مرکزی با نرخ ارزان‌تری بخرند و بعد با نرخ گران‌تری بفروشند و این اقدام بانک مرکزی این شرایط را تشدید می‌کند. اثر منفی دیگر این سیاست این است که ارز و طلا را از چرخه اقتصادی خارج می‌کند و وارد خانه‌ها و گاوصندوق‌ها می‌کند.
دلار به جای چرخه اقتصاد به خانه‌ها رفته است
وی اظهار کرد: اگر ارز و طلا در چرخه اقتصاد کشور باشند می‌تواند مفید باشد ولی زمانی که به خانه‌ها و گاو صندوق ها برود معنایش این است که دلارهایمان را دور ریخته‌ایم و به جایش ارز را در خانه‌ها نگه می‌داریم و عملا از این طریق به اقتصاد آمریکا کمک می‌کنیم؛ چون کاغذهای چاپ شده خزانه داری آمریکا را با ریال سنگینی خریداری کرده‌ایم و بعد در خانه نگه داشته‌ایم و این هم یک صادرات کلانی است که اقتصاد آمریکا به کشور ما انجام می‌دهد و این رفتار غلط اقتصادی در ادوار مختلف بانک مرکزی تکرار می‌شود.
او درباره دلایل افزایش نرخ ارز و بالا رفتن تقاضای خرید دلار از سوی مردم اظهار کرد: موضوع اول در رابطه با افزایش نرخ ارز، فراهم نکردن امکان تعدیل نرخ ارز به تناسب تورم انباشته طی چهار سال گذشته است. اگر چه تورم پایینی داشته‌ایم اما از متوسط کشورهای دیگر بالاتر بوده است؛ اتفاقی که پیش‌تر هم افتاده بود و باعث شده فنر فشرده ارز جهش پیدا کند.
وی همچنین درباره تاثیر جو روانی بر بالا رفتن قیمت ارز اظهار کرد: اتفاق بعدی هم مضاعف شدن جو روانی حاکم بر بازار ارز است. نرخ دلار زمانی که تقاضا بالا می‌رود و شایعات زیاد می‌شود یا نگرانی‌ها و عدم اطمینان بیشتر می‌شود، افزایش می‌یابد و افزایش تقاضا واکنشی است که شهروندان برای امنیت بیشتری نسبت به دارایی‌ها و آینده‌شان انجام می‌دهند و برای همین مبادرت به خرید ارز می‌کنند.
تراز واقعی‌مان منفی است
وی افزود: نکته دیگر اقدامی بوده که بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار تابستان امسال در ارتباط با پایین آوردن نرخ سود بانکی انجام دادند. عموما در همه جای دنیا وقتی نرخ سود سپرده کاهش پیدا می‌کند، ارزش پول ملی هم متناسب با آن پایین می‌آید؛ زیرا پول ملی از بانک‌ها خارج و وارد بازارهای موازی مثل بازار ارز می‌شود.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران درباره تاثیر تراز ارزی بر قیمت دلار گفت: اتفاق مهم دیگر، وضعیت تراز ارزی ایران است. اگرچه در ظاهر به نظر می‌رسد تراز ارزی ما مثبت است اما اگر آن بخشی از ارزهای نفتی را که امکان حواله آن‌ها در همه جای دنیا وجود ندارد از تراز ارزی خارج کنیم، متوجه می‌شویم که تراز ارزی ما منفی است.
نقش آمریکا و عربستان در التهابات بازار ایران
سلطانی اضافه کرد: آن بخش از ارزی که امکان حواله آن در همه جای دنیا وجود دارد و از آن برای خرید، واردات و سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود منقبض شده است و با کاهش صادرات غیرنفتی و همین طور افزایش واردات با افزایش تقاضا برای خروج ارز مواجه شده‌ایم. نکته دیگر به ناآرامی‌های اخیر و جوی مربوط می‌شود که دولت آمریکا و دولت‌های رقیب ما در منطقه مثل عربستان برای ما به وجود آورده‌اند و از این طریق التهاب روانی و سیاسی را در بازار ایران افزایش دادند.
افزایش تقاضای شهروندان برای تبدیل پول‌هایشان به ارز و طلا
عضو هیات نمایندگان اتاق بازگانی تهران تصریح کرد: این التهابات طبیعتا موجب نگرانی و باعث ورود بازیگران اقتصاد به تصمیم‌های کوتاه مدت می‌شود. از جمله این تصمیمات کوتاه مدت این است که بازیگران اقتصاد پول‌هایشان را از سرمایه‌گذاری بلندمدت با نقدشوندگی طولانی به سرمایه‌گذاری با نقد شوندگی بیشتر مثل ارز و طلا تبدیل می‌کنند و بر اساس همین، سایر شهروندان هم این تصمیم را می‌گیرند و تلقی‌شان این است که با کاهش ارزش پول، ملی باید سعی کنند ارزش دارایی‌شان را حفظ کنند.
تشدید خروج سرمایه از کشور
سلطانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: موضوع دیگر که به نظر می‌رسد تشدید شده، این است که نرخ ارز حواله برای تحویل در کشورهایی مثل کانادا، آمریکا و کشورهای اروپایی بالاتر از کشورهایی است که ما با آن‌ها تعاملات تجاری داریم. این مسئله نشان می‌دهد که خروج سرمایه از کشور در حال رخ دادن است؛ یعنی کسانی که احیانا به این کشورها مهاجرت کرده‌اند یا در آنجا ساکن هستند تصمیم به سرمایه‌گذاری در آنجا گرفته‌اند و بنابراین دارایی‌های خودشان را به ارز تبدیل و به این کشورها منتقل می‌کنند. اگرچه این روند را در سال‌های گذشته نیز به شکل مرتب داشته‌ایم اما در مقاطعی این مسئله تشدید می‌شود و تقاضا بالا می‌رود و به همان نسبت نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند.
