بازار ارز پس از پشت سرگذاشتن تنش‌های انتهای بهمن ماه هنوز به آرامش نرسیده است. در روزهای پایانی بهمن و بعد از آنکه نرخ دلار در بازار آزاد به اوج 4900تومانی خود رسید، بانک مرکزی تصمیم گرفت تا از نیروی انتظامی برای جمع‌آوری دلالان کمک بگیرد. در کنار این اقدام انتظامی، بانک مرکزی از بسته سه گانه خود برای مهار نوسانات ارزی (فروش گواهی سپرده ارزی و ریالی و پیش فروش سکه) رونمایی کرد که باعث شد تا نرخ دلار ظرف چند روز چند کانال عقب نشینی کند و در کانال 4400 تومان باقی بماند.
به گزارش انتخاب؛ اما با وجودی که نرخ مداخله‌ای ارز روی صرافی‌هایی که هنوز به خرید و فروش ارز اقدام می‌کنند در کانال 4400 تومان در نوسان است، اما در آن سوی بازار، ارز قیمت بالاتری دارد. هنوز دلالانی وجود دارند که دلار و یورو را با 300 تا 400 تومان بالاتر از صرافی‌ها خرید و فروش می‌کنند و همین موضوع رانت تازه‌ای برای متقاضیان غیرواقعی و دلالان ارز ایجاد کرده است.
بدین ترتیب ارز در بازار آزاد دو نرخ پیدا کرده، نرخی که برروی تابلوی صرافی‌ها درج می‌شود و نرخی که در بازار آزاد غیررسمی معامله می‌شود. درحالی که بانک مرکزی سعی دارد تا نرخ ارز را از حباب خالی کند و صرافی‌هایی که ارز مداخله‌ای دریافت می‌کنند باید آن را با 10 تومان سود به فروش برسانند، حاشیه سود کم برای صرافی‌ها موجب شده تا بسیاری از صرافی‌ها فعالیت خود را در بازار متوقف یا محدود کنند. تعداد صرافانی که ارز مداخله‌ای عرضه می‌کنند از انگشتان دو دست کمتر شده است و به همین دلیل تعداد محدود صفوفی از متقاضیان را مقابل آنها شکل داده است که درمیان آنها دلالان و سفته بازان هم دیده می‌شوند. درواقع فاصله قیمتی 300 تا 400 تومانی دلار مداخله‌ای با دلار آزاد باعث شده تا عده‌ای برای کسب سود ساعت‌ها در صف انتظار بکشند تا ارز خریداری شده را با قیمتی بالاتر در آن سوی بازار به فروش برسانند. دراین میان کسانی که متقاضی واقعی ارز هستند باید برای خرید ارز مورد نیاز خود به چند صرافی سر بزنند و ساعت‌ها انتظار بکشند.
اختلاف قیمت مغناطیس جذب در بازار غیررسمی
درهمین زمینه رئیس کانون صرافان ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» به دلایلی که باعث شده تا بسیاری از صرافان این روزها کار نکنند اشاره می‌کند. به گفته سعید مجتهدی هم‌اکنون بانک مرکزی از طریق صرافی‌های منتخب بانکی کار توزیع ارز میان صرافان مجاز را انجام می‌دهد و روزانه دلار و یورو با نرخ مداخله‌ای به آنها داده می‌شود. این بانک برای مدیریت بازار به صرافان تأکید کرده که نرخ مداخله‌ای ارز را با 10 تومان سود روی تابلوهای خود درج کنند. ولی در بازار آزاد غیررسمی دلار با 300 تا 400 تومان بالاتر از نرخ صرافی‌ها خرید و فروش می‌شود و همین اختلاف بسیاری را برای کسب سود به‌سمت خود جذب کرده است.
متقاضیانی که با اتوبوس به بازار می‌آیند
رئیس کانون صرافان ایران ادامه داد: این اختلاف قیمت بسیاری از کسانی که متقاضی واقعی ارز نیستند را به بازار کشانده است تا پس از خرید ارز صرافی آن را با قیمتی بالاتر به دلالان بفروشند. به طوری که هر نفر بین یک تا دو میلیون تومان می‌تواند سود کسب کند. برهمین اساس در برخی از موارد اتوبوس‌هایی در مقابل صرافی‌ها توقف کرده و تعداد زیادی از آن پیاده شده و درمقابل صرافی‌ها صف می‌کشند که هویت این افراد مشخص نیست.
برخی صرافان احساس امنیت نمی‌کنند
مجتهدی با اشاره به اینکه تشکیل این صف‌های طویل مقابل صرافی‌ها امنیت کارکنان آنها را به خطر انداخته است، گفت: روز یکشنبه در یک درگیری که مقابل یکی از صرافی‌های تهران ایجاد شد یکی از صرافان با چاقو مورد حمله قرار گرفت و مجروح شد. به‌گفته وی همین شرایط باعث شده تا صرافان رغبت کمتری برای فعالیت در بازار داشته باشند. این درحالی است که صرافان همواره خود را بازوان بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز می‌دانند. به گفته این مقام مسئول صرافی‌های شهرستان نیز باید ارز مورد نیاز خود را از تهران خریداری و به شهرستان منتقل کنند که این موضوع نیز برای آنان مشکل امنیتی دارد.
زیرپوست اختلاف 300 تومانی
رئیس کانون صرافان ایران درپاسخ به این سؤال که نحوه مدیریت و توزیع ارز قبل و بعد از التهابات ارزی تغییری نداشته چه عاملی باعث اختلاف 300 تا 400 تومانی میان ارز صرافی با غیررسمی شده است ،اظهارکرد: در گذشته ارز مداخله‌ای با نرخی 5 تا 10 تومان زیر قیمت بازار آزاد به صرافی‌ها داده می‌شد که این اختلاف ناچیز انگیزه‌ای برای سفته بازان ایجاد نمی‌کرد، اما اکنون اختلاف نرخ در صرافی‌ها با بازار غیررسمی خیلی زیاد شده و انگیزه لازم برای سفته بازی را فراهم کرده است.
دلالان چه کسانی هستند؟
درحالی که در اواخر بهمن ماه بسیاری از دلالان در مقابل پاساژ افشار در خیابان فردوسی دستگیر شدند و همچنان هیچ دلالی در این مکان حاضر نمی‌شود، ولی بازار دلالی همچنان پابرجاست. مجتهدی درخصوص اینکه این دلالان چگونه ارز را با نرخی بالاتر از صرافی‌ها خرید و فروش می‌کنند گفت: ما با یک سیستم بزرگ غیر رسمی در بازار ارز روبه‌رو هستیم. دلالان تنها شامل افرادی که کنار خیابان ارز خرید و فروش می‌کنند نمی‌شود بلکه شرکت‌های بزرگی در پشت پرده فعال هستند که فعالیت آنها از چندین صرافی بیشتر است.
منبع : ایران
