«هر سال در آستانه نوروز، تکاپوی بسیاری در بازارها ایجاد میشود و مردم به دنبال خرید اقلام خوراکی مورد نیاز خود برای نوروز هستند. همین امر باعث میشود که برخی اقلام خوراکی با افزایش قیمت مواجه شوند. وزارت جهاد کشاورزی هر ساله در آذر به ذخیرهسازی میوه شب عید میپردازد و امسال نیز اعلام کرده که آرامش نسبی از لحاظ فراوانی میوه بر بازار حاکم است. بازار آجیل و خشکبار نیز در آستانه تعطیلات نوروز از هفته پیش و زودتر از موعد داغ شده است. رییس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینی فروشی و کافه قنادی نیز با اعلام قیمت مصوب پنج نوع شیرینی ایام عید گفته که مردم نگران گرانفروشی نباشند زیرا بازرسان اتحادیه بر واحدهای صنفی نظارت میکنند اما بازار میوه از چند روز پیش با گرانیهای بسیاری مواجه شده؛ به گونهای که برخی اخبار حاکی از افزایش ۱۱ تا ۹۸ درصدی در این بازار هستند. سفره هفتسین نیز از جمله سنتهای ایرانیان در عید نوروز است که هر خانوادهای با توجه به وسع و توان مالی خود، وسایل مربوط به آن را خریداری میکند.
بازار داغ آجیل و خشکبار
این روزها جنب وجوش در بازار آجیل و خشکبار که از مهمترین و پرمصرفترین اقلام خوراکی نوروز محسوب میشوند، زیاد است و این بازار از هفته پیش رونق بسیاری پیدا کرده است و مردم به دنبال خرید موارد مورد نیاز خود هستند. تنوع در بازار آجیل و خشکبار بسیار زیاد است و از هر کدام از اقلام چند نوع با قیمتهای مختلفی در بازار به چشم میخورد. لازم به ذکر است که در بازار بزرگ تهران قیمتها نسبت به برخی مغازههای سطح شهر تا حدودی کمتر است و شاید به این دلیل است که مردم بیشتر برای خرید آجیل شب عید خود به بازار رجوع میکنند. انواع پسته و بادام، بادام هندی و فندق و همچنین آجیلهای مخلوط گردو، نخودچی و کشمش و تخمههای گوناگون از این دست آجیلها هستند. طبق بررسیها در بازار بزرگ تهران آجیل چهار مغز مخصوص کیلویی ۵۶ هزار تومان و آجیل شیرین اعلا کیلویی ۴۲ هزار تومان به فروش میرسد. همچنین آجیلهای مخلوط ۶ مغز کیلویی ۷۰ هزار تومان قیمت دارد. از سوی دیگر آجیل چهار مغز بدون نمک کیلویی ۴۰هزار تومان فروخته میشود. انواع پسته بین ۴۵ تا ۶۵ هزار تومان، انواع بادام کیلویی ۵۵ تا ۶۵ هزار تومان، بادام هندی کیلویی ۶۵ هزار تومان، مغز فندق کیلویی ۷۵ هزار تومان، کشمش کیلویی ۱۶ هزار تومان و نخودچی کیلویی ۱۴ هزار تومان در بازار به فروش میرسد. تخمه ژاپنی نیز بین ۴۰ تا ۴۸ هزار تومان قیمت دارد. در میان خشکبار نیز میوههای خشک، طرفداران خاص خود را دارد و برخی افراد آن را برای پذیرایی شب عید استفاده میکنند. میوه خشک کیلویی ۷۵ هزار تومان، توت خشک کیلویی ۷۵ هزار تومان، انجیر کیلویی ۷۰ هزارتومان و گردو بین ۵۵ تا ۷۰ هزار تومان به فروش میرسد.
گرانی ۱۱ تا ۹۸درصدی میوه
وزارت جهاد کشاورزی ذخیرسازی میوه را برای نوروز از آذر انجام داده است و همچنین با توجه به اخبار در استانهای مختلف کشور نیز در این خصوص مشکلی وجود ندارد. نکتهای که در این میان وجود دارد، این است که قیمتها در بازار میوه فاصله بسیاری با نرخ قانونی و مصوب فروش میوه دارد و لزوم نظارت و بازرسی در این بازار بسیاراحساس میشود. طبق گزارش ایسنا در برخی مکانهاگرانی ۱۱ تا ۹۸ درصدی میوه گزارش شده است. در واقع وضعیت قیمت میوه با نرخ منطقی آن بر اساس قیمت عمده فروشی و سود ۳۵درصدی منطقی این محصولات، تفاوت بسیاری دارد و از ۱۱ درصد برای محصولاتی مانند خیار گلخانه ای تا ۷۸ درصد برای پرتقال رسمی شمال و ۹۸ درصد برای نارنج متفاوت است. در حالی که حسین مهاجران، رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، درباره میزان سود منطقی که خرده فروشان از فروش هر کیلوگرم میوه باید برای خود محاسبه کنند، گفته بود: «هر یک از فروشندگان میوه و سبزی که بیشتر از ۳۵درصد سود به قیمت مصوب عمده فروشی کشف شده در تاریخ ۲۴ دی که تا اول بهمن اعتبار دارد، اضافه کنند، مرتکب تخلف و گرانفروشی شده و با آنها به شدت برخورد میشود. در برخی مواقع مساله خالص فروشی خود باعث میشود فروشندگان میوه و سبزی بیشتر از نرخ سود مصوب و مشخص شده به قیمت عمدهفروشی محصولاتشان اضافه کنند؛ چرا که به عنوان مثال جعبه ۲۰ کیلوگرمی یک میوه که وزن جعبه آن دو کیلوگرم در نظر گرفته شده، سنگینتر و تا چهار کیلوگرم است که این خود سبب میشود که وزن خالص میوه خریداری شده از سوی فروشندگان کمتر و قیمت آنها بیشتر شود». در این زمینه برخی کارشناسان این حوزه معتقدند، نابسامانی بازار و عدم نظارت بر نظام عرضه و تقاضا عامل اصلی گرانی میوه و فاصله زیاد قیمت میوه به خصوص مرکبات با نرخ منطقی است. البته نقش دلالان و سودجویان و همچنین عدم نظارت بر گرانفروشیها را نیز نمیتوان در این مورد نادیده گرفت.
قیمت انواع میوه
در خصوص قیمت انواع میوه سید حسین مهاجران گفته است: « پرتقال تامسون جنوب در حال حاضر کیلویی ۸۵۰۰ تومان است؛ پرتقال والنسیا نیز قیمتی بین ۳۲۰۰ تا ۵۰۰۰ تومان دارد. قیمت نارنگی بندرعباس از ۸۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ تومان است و قیمت هر کیلوگرم لیمو شیرین جهرم از ۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان، گریپ فروت جیرفت از ۲۸۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان، پرتقال شمال آبدار بین ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان و کم آب بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ تومان است. همچنین قیمت هر کیلوگرم سیب درختی سفید درجه یک ۶۰۰۰ تومان، سایز ریزتر آن ۴۰۰۰ تومان، سیب درختی قرمز ۵۰۰۰ تومان، سایز ریزتر آن ۳۰۰۰ تومان و موز ۴۲۰۰ تا ۴۵۰۰ تومان است؛ ضمن اینکه قیمت موز کیلویی ۱۰۰۰ تومان گران شده است. انگور شیلی کیلویی بیش از ۳۰ هزار تومان است و البته این میوه به صورت قاچاق وارد کشور میشود، قیمت انگور شاهرودی درجه یک نیز ۶۵۰۰ تومان است. قیمت پرتقال مصری ۹ هزارتومان، پرتقال ترکیه ۵۵۰۰ تا ۶۰۰۰تومان و نارنگی از ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان در بازار یافت میشود». البته نرخهایی که رییس اتحادیه میوه، سبزی و ترهبار اعلام کرده، مربوط به بازارهای میوه و ترهبار است و به طور حتم نرخ میوه در مغازههای سطح شهر با این قیمتها متفاوت و تا حدودی نیز بیشتر است.
انواع شیرینی
انواع شیرینی نیز از اقلام خوراکیای محسوب میشود که در روزهای نوروز مصرف بسیار زیادی نسبت به سایر ایام سال دارد. در این باره علی بهرمند اظهار کرد: «طبق تمهیداتی که اتحادیه اندیشیده، واحدهای صنفی در حال تدارک و تولید شیرینی برای ایام عید هستند. قیمت اقلام مصرفی برای تهیه شیرینی افزایش داشته اما با وجود این افزایش قیمتها، قیمت شیرینی برای ایام عید افزایش نخواهد یافت. نرخ مصوب و خالص فروشی هر کیلوگرم شیرینی تر ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان، شیرینی زبان، برنجی و پاپیون ۱۸ هزار تومان، شیرینی دانمارکی ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان و کیک یزدی ۱۲ هزار تومان است. همچنین علاوه بر ۳۰ بازرس که وظیفه نظارت بر واحدهای صنفی را بر عهده دارند، هفت نفر دیگر نیز به این افراد افزوده شدند تا نظارتها به نحو بهتری صورت گیرد. همچنین مردم در صورت مشاهده گرانفروشی و داشتن شکایت میتوانند از طریق تماس با سامانه ۱۲۴ یا با شماره ۶۶۹۴۴۴۹۹ و ۶۶۹۴۴۴۱۱ شکایت خود را اعلام کنند.»
سفره هفتسین
علاوه بر اقلام خوراکی مردم در این روزها به فکر آماده کردن سفره هفتسین نیز هستند که یکی از سنتهای زیبای به جا مانده از ایران باستان است. بررسیها نشان میدهد که سفرههای هفت سین آماده به قیمتهای متفاوتی از ۳۰ تا ۱۰ هزار تومان فروخته میشود؛ البته برخی مردم اقلام سفره هفت سین را به صورت جداگانه خریداری کرده و چیدمان آن را به سلیقه خود انجام میدهند. در میان اقلام سفره هفتسین هر عدد تخممرغ رنگی بین دو تا چهار هزار تومان قیمت دارد.ماهی قرمز از دو هزار تومان تا ۱۲ هزار تومان بسته به اندازه آن فروخته میشود. قیمت تنگ ماهی نیز ۱۰ تا ۵۰ هزار تومان است. سمنوی اعلا بین ۶ تا ۸ هزار تومان قیمت دارد و سبزه نیز با توجه به اندازه آن از ۵ تا ۱۰ هزار تومان به فروش میرسد؛ همچنین هر کیلو سنجد حدود ۱۲ هزار تومان در بازار یافت میشود. هر بته سیر خشکشده تزیینی نیز بین سه تا پنج هزار تومان فروخته میشود. قیمت ظروف سفره هفت سین سفالی از ۳۰ هزار تومان شروع میشود. ظروف هفت سین برنجی نیز ۶ عدد ۸۰ هزار تومان است. همچنین مجموعه هفت سین سرامیکی پایه دار به قیمت ۱۴۰ هزار تومان فروخته میشود. ظروف هفت سین سفالی میناکاری شده نیز ۲۸۴ هزار تومان و همین ظروف با میناکاری بیشتر به قیمت ۵۴۳ هزار تومان در بازار به فروش میرسد.»
منبع: روزنامه قانون
توت خشک را می توان یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین خوراکی های پاییزی و زمستانی دانست که از سالها پیش روی میزها وجود داشته. اما این خوراکی قدیمی خواصی بی نظیر هم دارد.