رای الیوم در مطلبی به قلم عمر الرّداد نوشت: با وجود انجام حمله نظامی به سوریه، تفاصیل این حمله از حیث زمان بندی، به روسیه، ایران و ارتش سوریه مهلت آمادگی همه جانبه برای ضربه را داده و اهداف آن تنها متوجه مراکز تحقیقاتی با انگیزه از بین بردن توان سوریه برای تولید سلاح شیمیایی شد.
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: گذشته از این، واکنش رسانه ای محدود روسیه به این حمله و آگاهی تمام طرفهای درگیری در سوریه از زمان، اهداف و حدود این حمله، همگی نشانه هایی است که بر وجود توافقی بین آمریکا و روسیه تاکید می کند که عنوان آن، خروج پیروزمندانه تمام طرفهای درگیری، پس از حمله مذکور است.
با وجود این حمله، نظام سوریه با چهره پیروز ظاهر شد و این ضربه کمر آن را خم نکرد. در کنار این، حکمت روس ها هم خودنمایی کرد؛ چرا که از انجام اقدامی احساسی و نابخردانه در پاسخ به ضربه ائتلاف سه گانه خودداری کرده و تنها به قدرت سوریه در استفاده از سلاح روسیه برای مقابله با موشکهای متجاوزان، اکتفا کرد.
با اینکه برخی ارزیابی ها حکایت از آن دارد که معامله بین آمریکا و روسیه مبنی بر واگذاری سوریه در مقابل قرم بود، اما احتمال قویتر آن است که معامله مذکور در محدوده مساله سوریه باقی مانده و لحظه مهم در مورد بحران سوریه و حمله به آن، چه بسا همان لحظه صحبت تلفنی پوتین با نتانیاهو بوده است که طی آن حدود حمله و اهداف آن مشخص شدند و براساس آن، ایران و روسیه در ضمن هدفها قرار نداشتند و این مهم می توانست خروج سالم تمام طرفها از این بحران را در پی داشته باشد.
علل زیادی وجود دارد که امکان عقد معامله ای بین روسیه و آمریکا را تقویت می کند، که بارزترین آن، واقعیت اختلاف بین این دو در مورد مساله سوریه است، که اختلافی محدود به نظر می آید؛ استراتژی هر دو قدرت، مبتنی بر ایجاد یک سوریه جدید است، روسیه مایل است این کشور عربی منطقه نفوذی برای آن باشد و آمریکا نیز به دنبال بهره های خود در نتیجه تشکیل سوریه جدید است. از صحبتهای مسئولان آمریکا و روسیه چنین بر می آید که 7 سال سختی و قحطی در سوریه به پایان رسیده و اکنون زمان چیدن میوه های تشکیل سوریه جدید است. در این بین، رهبری سوریه بین دو گزینه روسیه و ایران قرار دارد؛ آنچه که بشار اسد را در مرحله ای بسیار دشوار قرار می دهد، یعنی مرحله انتخاب بین روسیه یا ایران، در حالی که فرماندهان امنیتی و نظامی سوریه شاهد وجود اختلافی برای دوستی با ایران یا روسیه هستند. اما به احتمال زیاد، گرایش ها به روسیه بیش از ایران است.
آثار معامله یا تفاهم آمریکایی روسی به زودی در میدان سوریه نمود می یابد؛ که شاید با تشکیل کمیته بین المللی تحقیق در خصوص سلاح شیمیایی در دوما، بدون اعتراض و کارشکنی روسیه اغاز شود و بعید نیست که مسئولیت این حمله شیمیایی متوجه برخی مجامع حاضر در فرماندهی سوریه شود؛ که این فرمانده لزوما بشار اسد نیست. بنابراین، مرحله پسا حمله، پیگیری ذره بینی تصمیماتی را می طلبد که از فرماندهی روسیه صادر می شود و در کنار آن، رصد تحولات جبهه جنوبی و احتمالات به راه افتادن عملیات گسترده ای از سوی حزب الله لبنان نیز لازم است، به اضافه تحولات میدانی در حلب و مناطق ادلب، واکنش روسیه و ایران به تایید ترکیِ ضربه ائتلاف سه گانه، و آینده تفاهم ها و توافق های ترکیه با روسیه و ایران. و در سطح سیاسی، به احتمال زیاد دو دریچه مذاکره در سوچی و استانه بسته شده و روند مذاکرات ژنو ادامه می یابد؛ آنچه که می تواند نقش آمریکا در این میان را تضمین کند.
مترجم: مریم نصرالهی
