نامگذاری خیابان ها ، کوچه ها و اماکن تاریخی دزفول با اسامی جدید موجب شده تا اسامی قدیمی این شهر به تدریج به فراموشی سپرده شوند.
به گزارش ایرنا تغییر در نام تاریخی معابر ، بازار کهنه و نیز برخی محلات قدیمی دزفول در سالهای اخیر با نصب تابلو به تهدیدی برای هویت تاریخی این اماکن تبدیل شده که نگرانی زبان شناسان و دوستداران فرهنگ و تاریخ را به دنبال داشته است.
یک شهروند علاقه مند به تاریخ دزفول در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه اسامی مکان های کهن، شناسنامه هویتی مکان و حلقه اتصال با پیشینه فرهنگی تاریخی هر جامعه هستند گفت: هرگونه تغییر در محتوای این شناسنامه به صورت عمدی وسهوی می تواند آسیب های جبران ناپذیری در هویت آن منطقه برجای بگذارد.
وی افزود:با انتخاب نام های جدید برای کوچه ها،خیابانها و مکان های جغرافیایی دزفول نام های اصیل که نشانگر هویت و تاریخ این مناطق هستند روز به روز به فراموشی سپرده می شوند که این تغییر اسامی نیازمند بازنگری است.
این شهروند که خود را زبانشناسی علاقه مند به تاریخ دزفول معرفی کرد گفت:تغییر و ترجمه نام های بازار کهنه به بازار قدیم ،سعبات بازار کهنه به ساباط بازار قدیم و نیز تغییر اسم مکان هایی با پسوند ' ون ' و ' ان ' مانند تغییر خراطون به خراطان و باقلیون به باقلیان از مواردی است که بدون مشورت با اهل فن صورت گرفته است که بی توجهی دزفول شناسان به این موضوع جای تعجب دارد.
وی افزود:نام خاص این مکانها در زبان محلی اصل و منشایی کهن و مختصه هایی آوایی ،واجی و معنایی خاص دارد و منبعی معتبر از اطلاعات زبانی ،تاریخی و اجتماعی برای استفاده زبان شناسان ،مورخان ،جغرافی دانان ،مردم شناسان و حتی روان شناسان می باشد بطوری که تغییر این نام هرچند هم معنا و تغییر شکل تلفظ آن به معنای نادیده گرفتن این مختصه ها و اطلاعات است.
وی بیان داشت:کلمه کهنه و قدیم و یا پسوند ون و ان در واژه هایی چون خراطون و خراطان و نیز ساباط که شکل نوشتاری برای واژه دزفولی سعبات می باشد هر چند به ظاهر هم معنا می باشند اما کاربرد اینها بجای هم و جایگزینی واژه های عربی و با پسوندهای غیربومی به مرور زمان نامی پرمعنا و شناخته شده را به فراموشی می سپارد و داستان و حکایت تاریخی آن نام را نیز تغییر می دهد.
این زبان شناس دزفولی با بیان اینکه بیان زبان شفاهی گویش ها و لهجه ها بصورت کتبی آنهم در قالب تابلو ،نقشه و کتاب،اصول و استانداردهای خاصی را می طلبد گفت: تابلوها و نقشه های شهرهایی که دارای پشتوانه تاریخی و فرهنگی هستند باید ضمن ذکر نام اصلی مکان حاوی اطلاعاتی از آن مکان و نام آن بن عنوان ابزاری برای آموزش و فراگیری تاریخچه شهر باشند تا بدین وسیله گویش های تاریک و نهفته تاریخ ، زبان و فرهنگ مردم آن منطقه بازشناخته شوند.
زهرا گیتی فروز کارشناس بافت و بناهای تاریخی دزفول نیز در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت:اسامی موجود در بافت قدیم دزفول به نوعی بیانگر هویت این بافت است که از حدود 100 سال پیش نام های اصیل دزفولی بر روی کوچه ها و معابر گذاشته شده است .
وی با بیان اینکه معماری وفرهنگ دزفول با مشاغل راسته های بازار کهنه دزفول همخوانی دارد گفت:در مکاتباتی که اداره میراث فرهنگی با شورای نامگذاری شهرستان دزفول داشته ضمن احترام به اسامی که انتخاب می شود تاکید شده تا اسامی قدیمی تغییر نکنند.
وی اظهار داشت: زمانی می توان این امر را عملی کرد که از مشاغل قدیمی بازار کهنه دزفول حمایت شود تا آهنگر دزفولی مجبور نباشد به خاطر عدم حمایت به پتو فروشی و پارچه فروشی روی آورد.
گیتی فروز با بیان اینکه در این خصوص تضادهایی وجود دارد گفت:باید از هر اقدامی که منجر به توسعه توریسم می شود حمایت کرد و گردشگران را به بافت قدیم و بازار کهنه دزفول آشنا کرد تا گردشگران به جای گشت زنی در پاساژهای امروزی در بافت قدیم و بازار کهنه دزفول سپری کنند و دست سازه های صنعتگران راسته های مختلف را به عنوان سوغات خریداری کنند .
وی لازمه توسعه صنعت توریسم در دزفول را احداث هتل با استاندارهای جهانی دانست و گفت: در این خصوص طرح مشارکتی خانه های تاریخی مطرح شد که بر اساس آن مالکان خانه های تاریخی دزفول بخشی از هزینه مرمت و بهسازی بنای تاریخی را بر عهده گرفته و شهرداری و میراث فرهنگی نیز بخش دیگری از هزینه ها را تقبل می کنند تا با این طرح مشارکتی هویت به بازار قدیم بازگردد.
وی افزود:در این خصوص با مالکان دکان های بافت قدیم دزفول گفت و گو شده تا برای اجرای این طرح مشارکتی اعلام آمادگی کنند که البته برخی اعلام آمادگی کرده ولی تعداد زیادی هنوز جوابی نداده اند.
این کارشناس بافت قدیم میراث فرهنگی دزفول اظهار داشت:با اجرای این طرح مشارکتی می توان از ساکنان بافت قدیم حمایت کرد و شرایط خطرآفرین بافت قدیم را نیز برطرف کرد تا ساکنان انگیزه بیشتری برای سکونت در این بافت تاریخی داشته باشند.
محمدحسین حکمت فر کارشناس موسسه فرهنگی دزفول شناسی نیز در این باره به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت:طبق بخشنامه ای که از سال 62 از سوی وزارت کشور صادر شد بنا شد نام های جغرافیایی که تغییر داده شده اند به نام قبلی خود تغییر نام داده شوند تا نام های قدیمی که بخشی از هویت هر منطقه می باشند حفظ شوند.
وی افزود:با حفظ نام قدیمی علاوه بر حفظ هویت و ارزش تاریخی مکان های جغرافیایی از فرهنگ و نام های بیگانه فاصله می گیریم.
حکمت فر بر حفظ اسامی قدیمی مناطق و محلات دزفول تاکید داشت و گفت:با این هدف نام روستای شاه آباد به جندی شاپور که نشانگر پیشینه تاریخی شهر جندی شاپور است تغییر نام یافت.
حکمت فر اظهار داشت:همچنین نام شهر صفی آباد که در ابتدا به شریعتی تغییر یافته بود مجددا به شهر صفی آباد بازگردانده شد.
این کارشناس موسسه فرهنگی دزفول شناسی افزود:در این راستا پارک مجاور رودبند و نزدیک کاشفیه دزفول به نام بوستان کاشف نامگذاری شد و سه پارک از حدفاصل صفی آباد تا روستای بن جعفر به علت پرورش گل در این مناطق به پارک گل رز،گل همیشه بهار و پارک گل بوبینه نامگذاری شدند.
وی به شورای نامگذاری شهرستان دزفول پیشنهاد داد تا تابلوی نصب شده با عنوان بازار خراطان به نام سابق خود بازار خراطون و بازار قدیم به بازار کهنه تغییر نام یابند.
دزفول دارای حدود 250 هکتار بافت تاریخی است که بسیاری از بناهای موجود در این بافت دارای ارزش تاریخی می باشند.
بناهای موجود در بافت قدیم دزفول یکی از جاذبه های گردشگری این شهرستان می باشند.
