تقدیر از رویکرد وزارت جهاد کشاورزی در مقابله با بیابان زایی در خوزستان

 رییس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع با اشاره به این که رویکرد وزارت جهاد کشاورزی در مقابله با بیابان زایی در خوزستان،با نگاه به طبیعت؛علمی،مدبرانه و مبتنی بر توسعه پایدار بوده است،اعلام کرد: گونه کهور در استان خوزستان رفتار تهاجمی ندارد.

به گزارش انتخاب، دکتر عادل جلیلی در همایش روز جهانی مقابله با بیابان زایی با بیان این که در استفاده از گونه های گیاهی باید به زمینه ها و شرایط اقلیمی توجه شود،اظهار داشت:در مدیریت عرصه های طبیعی،زمینه هایی از جمله احیای جنگل ها و توسعه جنگلداری،بیابازدایی و تثبیت شن های روان و همچنین توسعه زراعت چوب وجود دارد که رویکردها در آن ها متفاوت است به طوری که تناسب گونه ها با اقلیم در جنگلداری و یا اقتصادی بودن گونه در زراعت چوب و همین طور تناسب گونه با شرایط منطقه بیابانی در تصمیم گیری و موفقیت طرح ها اهمیت فراوانی دارد.

وی تاکید کرد: با توجه به شرایط اقلیمی و خشکی منطقه، گونه کهور در استان خوزستان رفتار تهاجمی ندارد و این گونه در استان از نعمت هایی است که در ۵۰ سال اخیر آن را تجربه کرده ایم و باید از آن استفاده کنیم.

دکتر جلیلی در بخش دیگری از این همایش با اشاره به این که عملیات مطالعه وضعیت منطقه در خوزستان از بهمن‌ماه سال ۹۵ آغاز شده است،خاطرنشان کرد که پنج کارگروه هیدرولوژی، اقلیم‌شناسی، کشاورزی و مدیریت آب، پوشش گیاهی، خاک و پتانسیل ریزگردها تشکیل و حدود ۶۰ نفر از بهترین محققان در سراسر کشور در این کارگروه‌ها مشغول بکار شدند.

وی افزود: در ابتدا به دلیل حساسیتی که کانون جنوب شرق اهواز داشت تمرکز ما بر این کانون بود که حدود ۹۰ هزار هکتار کانون گرد و غبار را تشکیل می‌دهد و بر اساس این مطالعات اداره‌کل منابع طبیعی فعالیت‌های خود را در جنوب شرق اهواز آغاز کرد و پیرو آن به نوعی طرح جامع خوزستان شروع شد.

جلیلی ادامه داد: در این طرح جامع مطالعات ما عمدتا در دو مقیاس راهبردی برای مدیریت عرصه‌ها و تهیه روش‌های عملیاتی در ۳۵۰ هزار هکتار مطالعه در حال انجام است و داده ها تدوین شده که در این کار وزارت نیرو، سازمان هواشناسی، بخش‌های مختلف وزارت جهاد کشاورزی و... کمک ویژه‌ای به ما داشته‌اند.

وی با بیان این که تمام اطلاعات مربوط به هیدرولوژی و اقلیم منطقه ذر ۶۰ سال گذشته کشور در حال بررسی هستند،گفت که آنالیز اطلاعات آغاز شده است و براساس این آنالیزها بحث‌های جدی در حال مطرح شدن هستند و نتایج این بررسی‌ها بزودی ارائه می‌شود.

جلیلی تصریح کرد: در بازدیدهایی که از تپه های شنی و در جنوب شرق اهواز داشتم به عنوان یک اکولوژیست به دنبال نتایج این عملیات در پایداری اکوسیستم بودم که مشاهده کردم نتایج کارهای انجام شده فوق‌العاده بوده است.

وی افزود:مهم‌ترین تاثیری که مشاهده می شد، بازگشت گونه‌های بومی و همچنین پایداری اکوسیستم در طبیعت کاملا مشهود بود و تمرکزی که در یک سال و نیم گذشته وزارت جهاد کشاورزی در این طرح داشته، می‌تواند هم از نظر اجرایی و هم از نظر مطالعاتی آن را علاوه بر استفاده در استان خوزستان به یک ظرفیت ملی تبدیل شود و با آرامشی که در منطقه ایجاد خواهد شد امیدواریم بتوانیم به کشورهای همسایه نیز کمک کنیم.

وی خاطرنشان کرد: موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع همزمان با مطالعه خوزستان، مطالعه کنترل بیابان‌زایی در کشور را در قالب سه طرح ملی اکولوژی تالاب ها،شناسایی تمامی کانون های ریزگرد در کشور و همچنین پایش عرصه های طبیعی کشور آغاز کرده است که تحلیل‌های این سه طرح به ما نشان می‌دهد که باید موضوع مدیریت سرزمین را جدی بگیریم.

رییس موسسه تحقیقات و جنگل‌ها و مراتع کشور با تاکید بر این که باید بر تغییر رویکردها و راهبردهای مدیریتی سرزمین تمرکز داشته باشیم،ادامه داد: با توجه به اینکه ایران در کمربند خشک دنیا قرار دارد و اثرات تغییر اقلیم با افزایش درجه حرارت قابل مشاهده است، باید در رویکرد توسعه خود تغییر اساسی ایجاد کنیم و رویکردی مبتنی بر عدم وابستگی به زمین و آب داشته باشیم.

جلیلی تصریح کرد: باید به کشاورزی صرفا برای امنیت غذایی نگاه کنیم و سایر شاخص‌های اقتصادی را بر عهده سایر بخش‌های اقتصادی در کشور قرار دهیم.

وی،پذیرش رویکرد حفاظتی را ضروری عنوان کرد و با اشاره به این که رویکرد حفاظتی قرق نیست،اظهار داشت:رویکرد حفاظتی، رویکردی محافظه کارانه بین انسان و طبیعت است و این رویکرد در بخش های کشاورزی،صنعت و منابع طبیعی مفهومی جداگانه دارد.

رییس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع خاطر نشان کرد:براساس آخرین مطالعه این موسسه حدود ۹۰ میلیون هکتار -۵۵ درصد- از سرزمین کشور اکوسیستم بیابانی دارد و اکوسیستم بیابانی خود دیکته می‌کند و عکس العمل خود را به عنوان ریزگرد نشان می دهد و ما باید این واقعیت را بپذیریم و خود را با آن سازگار کنیم.

جلیلی درباره تالاب ها گفت: یکی از مزایای اولیه سدسازی، کنترل سیلاب است؛دشت‌های سیلابی خود یک اکوسیستم هستند و کنترل سیل موجب از بین رفتن دشت سیلابی می‌شود.

وی افزود:وقتی آب را از این دشت ها بگیریم، به یک کانون غیرقابل کنترل تبدیل می شوند؛نظیر آنچه که در جنوب شرق اهواز تا امیدیه اتفاق افتاده است.

جلیلی خاطرنشان کرد:در مطالعات ما مشخص شد که در کنار هور شادگان هورهای فصلی مثل هور منصوریه وجود دارد که تنها راه کنترل اکوسیستم آن ها نیز انتقال و استفاده از آب و مرطوب سازی یعنی همان رویکردهای مدیریتی خود دشت های سیلابی می باشد بنابراین رویکرد وزارت جهاد کشاورزی در مقابله با بیابان زایی در خوزستان،با نگاه به طبیعت؛علمی،مدبرانه و مبتنی بر توسعه پایدار است.