رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور گفت: رویکرد ما همواره دفاعی بوده اما ممکن است جنگ به سراغ ما بیاید پس میزان آمادگی دربرابر تهدیدات بسیار تأثیرگذار است.
به گزارش ایسنا، سردار غلامرضا جلالی در دومین نشست مدیران پدافند غیرعامل شهرداری‌های کشور با بیان اینکه پدافند غیرعامل در تمام کشورهای دنیا وجود دارد و معنای آن دفاع و حفاظت از مردم در برابر تهدیدات مختلف امنیتی، طبیعی و غیرطبیعی است، گفت: پدافند غیرعامل در واقع نوعی دفاع از مردم و زیرساخت‌ها است که در آن از تجهیزات نظامی استفاده نمی‌شود. در پدافند غیرعامل به دنبال حفاظت و مراقبت از زیرساخت‌ها هستیم که در صورت تهدید بتوانند به کارکرد خود عمل کنند.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور حفاظت و صیانت از مردم و تأمین نیازهای حیاتی آنان را یکی دیگر از کارکردهای پدافند غیرعامل دانست و گفت: زیرساخت‌ها، مردم و مدیریت مردم در شرایط مختلف از کارکردهای پدافند غیرعامل در کل کشورهاست.
وی اظهار کرد: پدافند غیرعامل در همه کشورها موضوعی جاری، دائمی و همیشگی است و سخن‌گفتن ما از آن ربطی به برجام و خروج آمریکا از آن ندارد و پرداخت به آن هم بنابر بیانات مقام معظم رهبری امری همیشگی و جاری است.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور تصریح کرد: عمدتاً فعالیت‌های پدافند غیرعامل در زمان صلح باید انجام شود تا نتایج آن در زمان بحران مورد استفاده قرار گیرد، زیرا در مواقع بحران زمان برای کارها و اقدامات اساسی و زیربنایی وجود ندارد.
جلالی با تأکید بر دائمی‌بودن فعالیت‌های پدافند غیرعامل اظهار کرد: پدافند غیرعامل تلاش می‌کند آسیب‌ها و خطرها را در شرایط اضطرار کاهش دهد تا بتوان از نتایج آن استفاده کرد.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر اقداماتی در حوزه شهری رخ داده و بعد از انقلاب، جمعیت شهری ما به بیش از ۷۰ درصد جمعیت کل کشور رسیده، بنابرین اولویت پدافند شهرهاست و حفاظت و صیانت از جمعیت یکی از مأموریت‌های اساسی همه نهادهاست که ربطی به گروه‌های سیاسی و مخالف و موافق ندارد بلکه یک کار عمومی است که دولت‌ها باید در شرایط بحران مانند جاری‌شدن سیل انجام دهند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: به لحاظ ساختاری در برخی کشورها شهردار همه‌کاره است و اوست که در شرایط بحرانی مسئولیت را به‌عهده دارد. البته در همه کشورها به دلیل وجود سیستم‌های مدیریت انتصابی و انتخابی ناهماهنگی‌هایی وجود دارد ولی در کشور ما شرایط متفاوت است و بحث امروز ما هم در چارچوب اختیارات شهرداری‌ها در کشور خودمان است.
جلالی در ادامه با اشاره به اشغال عراق توسط آمریکا یادآور شد: جنگ عراق که تمام شد تعداد تلفات مردم عادی چیزی حدود هفت‌برابر نظامی‌های عراقی بود. بنابراین چه بخواهیم و نخواهیم درگیری‌ها به حوزه شهری کشیده می‌شود و محیط اصلی جنگ‌ها شهرها هستند که بیشترین آسیب نیز در این میان به غیرنظامی‌ها وارد می‌شود.
وی با بیان اینکه تمام تلاش ما این است برنامه‌ای تنظیم کنیم که اگر یک روز حادثه‌ای به هر دلیل طبیعی و غیرطبیعی رخ داد بتوانیم از مردم حفاظت و صیانت کنیم، گفت: بخشی از وقوع تهدیدات دست ما نیست. در جنگ تحمیلی ما نقشی در حمله رژیم عراق به ایران نداشتیم اما عده‌ای دیگر می‌گویند ما نقش داشتیم و این نقش، ضعیف‌شدن ما بود؛ چون کشور ضعیف شده بود آنان به کشور ما حمله کردند. پس اگر ما ضعیف باشیم کشور مورد تهاجم دشمن قرار می‌گیرد.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل ادامه داد: رویکرد کشور ما همواره دفاعی بوده اما ممکن است جنگ به سراغ ما بیاید پس میزان آمادگی دربرابر تهدیدات بسیار تأثیرگذار است. در همین شرایط امروز هم اگر برخی از دشمنان ما چنین احساسی کنند ممکن است دست به کاری بزنند پس برای مقابله با تهدیدات باید آماده بود و اگر به این نطقه برسیم بازدارندگی ایجاد می‌شود. اینجاست که رهبری فرمودند اگر یکی بزنند، ده‌تا می‌خورند. یکی از عوامل تغییر استراتژی دشمنان، آمادگی ماست .
جلالی تصریح کرد: در دوران دفاع مقدس که جنگ به شهرها کشیده شد، مردم آواره شدند و آسیب‌های فراوانی دیدند و مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر شدند؛ این از تأثیرات جنگ و ناامنی است. اما چیزی که ما باید توجه کنیم این است که شهرها را به شکلی مستحکم و ایمن بسازیم که اگر اتفاقی رخ داد بتوانیم از مردم دفاع کنیم.
وی ادامه داد: این حوادث هم حتماً نباید جنگ باشد. مثلاً حادثه بهمن ماه سال ۱۳۹۵ خوزستان که گردوغبار به مقرهای برق زد و به دلیل شرجی‌بودن هوا، اتصال برق از بین رفت و چون مرکز تأمین آب اهواز برق اضطراری نداشت، وقتی برق قطع شد، آب هم قطع شد و با اتمام باطری‌های مخابرات ارتباط هم قطع شد و به همین صورت همه زیرساخت‌ها دچار مشکل شده و ظرف چند ساعت موجب نارضایتی مردم و ایجاد مشکلات برای آنان شد.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل با تأکید بر اینکه ما دنبال این هستیم که با اقدامات مناسب شهرها بتوانند در برابر تهدیدات مقاومت کنند، گفت: ما می‌خواهیم وضعیت موجود شهرها را از منظر پدافند غیرعامل بررسی کنیم، زیرساخت‌های آن‌ها و وابستگی‌شان به‌هم را مشخص کنیم تا بدانیم وضع موجود چیست و پس از آن تهدیدات مبنا و مؤثر هر شهر را مشخص کنیم.
جلالی موضوع آسیب‌شناسی را بسیار مهم دانست و گفت: خروجی بررسی‌های ما باید منجر به تهیه فهرست آسیب‌ها و فهرست اقداماتی که برای کاهش این آسیب‌ها و افزایش کاربری باید انجام دهیم، شود؛ پس خروجی ما برنامه جامع پدافند غیرعامل آن شهر خواهد بود.
وی ادامه داد: پیش‌بینی ما این است که در سال جاری و سال بعد مطالعات برای شهرهای بالای ۲۵۰ هزار نفر صورت بگیرد و براساس ظرفیت‌های موجود، در مدت چندسال زمینه‌های آسیب‌پذیر را از میان ببریم.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور در بخش دیگری از سخنان خود به موارد پرخطر اشاره کرد و گفت: مراکز پر اهمیت مانند مراکز توزیع برق و آب که از لحاظ خدماتی که انجام میدهند اهمیت دارند و اگر اخلالی در کارشان ایجاد شود، مشکل‌ساز می‌شوند. البته برخی مراکز هم هستند که شاید از لحاظ کارکرد اهمیت چندانی ندارند اما از لحاظ خطرسازبودن، مهم هستند مانند مراکز ساخت تجهیزات نظامی که اطراف شهر هستند و یا کارخانه‌های شیمیایی که نشت مواد آن می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد، پس میزان آمادگی ما در برابر این تهدیدات بسیار مهم است.
وی افزود: در برخی شهرها مانند تهران، مراکز هسته‌ای و مراکز درمانی هسته‌ای و شیمیایی هم وجود دارد که می‌تواند موجب خطر شود. پس ما باید برای حوادثی که ممکن است رخ دهد آمادگی داشته باشیم. البته در برنامه‌های خود پیش‌بینی کرده‌ایم که واحدهایی برای مقابله با این‌گونه تهدیدات در شهرها و سازمان‌های مختلف ایجاد شود تا در موقع لزوم از آن‌ها استفاده و برای رفع آلودگی‌های شیمایی و هسته‌ای اقدام شود.
جلالی ادامه داد: یکی دیگر از برنامه‌های سازمان پدافند غیر عامل کشور را انتقال مراکز شیمیایی و پرخطر به خارج از شهرها و تجهیز یگان‌های مقابله با تهدیدات موجود است که ما در سامان‌دهی، آموزش و تهدید به آتش‌نشانی‌ها و شهرداری‌ها کمک می‌کنیم، شهرداری‌ها هم باید طرح مقابله با تهدیدات اضطراری مانند نشت شیمیایی و سایر موارد را داشته باشند.
وی در ادامه تصریح کرد: باید برای همه شهرها مراکز و محل‌های تخلیه و اسکان اضطراری پیش‌بینی شود، این مراکز معمولاً در قالب مراکز چند منظوره مانند پارک قابل استفاده است و هر شهری باید بتواند حداقل ۳۰درصد از جمعیت خود را به حداکثر ۶۰ کیلومتر منتقل و بعد دوبار برگرداند، در طرح‌های هادی و روستایی هم باید این پیش‌بینی‌ها صورت بگیرد و زیرساخت‌ها ایجاد شود، البته در برخی شهرها این پیش‌بینی‌ها انجام شده است.
جلالی گفت: باید با مطالعه و تحقیق، مکان‌های مختلفی برای امکان اسکان مردم ایجاد شود که در شرایط اضطراری بتوان ۳۰ درصد جمعیت را از شهر خارج کرد، این یک قابلیت برای شهرهای بزرگ است. به عنوان نمونه آمریکایی‌ها در طوفان کاترینا ۲ میلیون نفر را ۴۵۰ کیلومتر جابه‌جا کردند.
وی افزود: ما سال پیش یک مانور در شهر کاشان برگزار کردیم و در آن مطالعه شد که اگر حادثه نشت هسته‌ای رخ داد چه باید کرد، براساس این طرح مردم و مسئولان را آموزش دادیم و تلاش داریم که این‌گونه طرح‌ها را افزایش بدهیم تا در صورت بروز این‌گونه حوادث مردم آسیب کمتری ببینند.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور گفت: در زمانی که اسرائیلی‌ها در جنگ ۳۳ روزه به بیروت حمله کردند تقریبا ۱۶۵ هزار واحد مسکونی را تخریب کردند، که اگر در هر خانه ۵ نفر وجود داشت حدود یک میلیون جمعیت شیعه در منطقه ضایعه تحت‌تأثیر قرار گرفت اما حزب الله توانست این جمعیت را از شهر تخلیه و به روستاهای اطراف ببرد تا بعد از اتمام جنگ به شهر خود برگردند.
وی ادامه داد: حفظ جمعیت از طریق انتقال و اسکان آن در بیرون شهر بهترین و ارزان‌ترین روش در شرایط بحرانی است. نکته دیگری که باید به آن توجه شود بحث آموزش است ما در ابتدا باید برای مسئولان و بعد از آن برای مردم کلاس‌های آموزشی برگزار کنیم.
جلالی در ادامه تصریح کرد: آموزش‌ها موجب می‌شود واکنش مردم نسبت به حادثه شناخته شده باشد و با اعتماد به نفس بالاتری در شرایط بحرانی عمل کنند.
وی کلید مقابله با تهدیدات را آموزش دانست و گفت: در حادثه نیروگاه اتمی ژاپن به دلیل اینکه مردم آموزش دیده بودند به خوبی توانستند از خود واکنش نشان دهد. تمرین و رزمایش مسئله بعدی است که باید به آن توجه کنیم و به برنامه مداوم شهرداری‌ها تبدیل شود. زیرا حوادث و مردم در حال تغییر هستند پس آموزش‌ها باید نوین باشند.
جلالی در پایان تاکید کرد: همه اقدامات باید بر اساس برنامه و مطالعه باشد و همواره آموزش در سنین مختلف را در دستور کار قرار دهیم تا بتوانیم از مردم در برابر تهدیدات محافظت کنیم.
