اردوغان از آغاز فرایند عملیاتی تجارت با پول ملی بین ترکیه، روسیه، ایران و چین خبر داد و هدف از این اقدام را مقابله با اثرات نامطلوب نوسانات نرخ ارزهای مرجع تجارت بین‌الملل در کشور خود اعلام کرد.
رئیس جمهوری ترکیه که سخنانش از شبکه خبری سی.ان.ان ترک پخش می‌شد، گفت: نوسانات نرخ ارز تنها مساله ترکیه نیست و یک معضل بین‌المللی به شمار می‌شود و انجام تجارت با ارزهای ملی بین کشورها یکی از بهترین راهکارهای مقابله با این نوسان نرخ ارز است.
وی بیان کرد: نرخ دلار و یورو در کشورها به طور مستمر دچار نوسان شده و صادر کنندگان و وارد کنندگان را دچار مشکل و سردرگمی می‌کند و بر این اساس مذاکره با روسیه در خصوص اجرای توافق تجارت با پول ملی جریان دارد و این اقدام با طرف ایرانی هم در حال اجراست.
اردوغان با اشاره به مذاکره کشورش با چین برای تجارت با پول ملی افزود: تجارت با پول ملی اثر نوسانات نرخ ارز را به کمترین حد ممکن می‌رساند.
ترکیه سالانه حدود ۱۶۰ میلیارد دلار صادرات و حدود ۲۰۰ میلیارد دلار دارد و از شرکای مهم تجاری ایران، روسیه و چین به شمار می‌رود.
ثبات در بازار ارز و جلوگیری از نوسان نرخ ارز در ترکیه از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ از جمله دستاوردهای دولت و حزب کنونی ترکیه بوده ولی در یک سال گذشته با افزایش نرخ ارز، این دستاورد به چالش کشیده شده است.
رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه پیش از انتخابات سوم تیرماه در واکنش به التهابات در بازار ارز ترکیه، ذخایر ارزی خارجی بانک مرکزی کشورش را بالغ بر ۲۷٫۵ میلیارد دلار و مجموع ذخایر ارزی ترکیه را ۱۲۰ میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: برخی با اظهار این که ارزش لیر در برابر ارز خارجی چنین و چنان شده است، می‌خواهند روند رشد اقتصادی ترکیه را به چالش بکشند ولی ما به راه خود ادامه می‌دهیم.
بهای هر دلار آمریکا در اوایل سال جاری میلادی ۳٫۷ لیر و قیمت هر یورو نیز ۴٫۵ لیر بود و مقایسه آمار اخیر نشان می‌دهد که لیر ترکیه در برابر دلار ۳۰ درصد و در برابر یورو ۲۵ درصد از ارزش خود را در سال جاری میلادی از دست داده است.
ارزش لیر و سهام بورس استانبول در آستانه تحلیف و معرفی کابینه و دولت جدید ترکیه در حال تقویت بود ولی پس از معرفی کابینه، این روند معکوس شد و طی چهار روز اخیر لیر و سهام بورس استانبول حدود ۶ درصد ارزش خود را از دست داد.
بهای هر دلار آمریکا و یورو در آستانه معرفی کابینه در بازار آزاد استانبول به ترتیب به بهای ۴٫۵۵ لیر و ۵٫۳۵ لیر به فروش رسید که پایین‌ترین رقم در دو ماه اخیر بود ولی در بازار امروز هر دلار به نرخ ۴٫۸۵ لیره و هر یورو نیز به نرخ ۵٫۶۶ لیر به فروش می‌رسد.
کارشناسان اقتصادی معرفی برات آلبایراک داماد اردوغان به عنوان وزیر خزانه داری و دارایی را که سابقه و تجربه کافی در عرصه اقتصادی کشور ندارد، علت این افزایش نرخ ارز و افت ارزش سهام اعلام می‌کنند.
دولت ترکیه هم اکنون در وضعیت گذر از نظام سیاسی پارلمانی و ریاستی قرار دارد و بسیاری از وزارتخانه‌ها و نهادهای اقتصادی در هم ادغام شده‌اند و نامشخص بودن مدیران و شرایط اداره نهادهای اقتصادی این کشور هم از جمله دلایل افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش سهام در ترکیه اعلام شده است.
شاخص بورس استانبول نیز به عنوان مهمترین بازار سهام ترکیه نیز که پس از چند ماه نزول در حال صعود بوده و در روز تحلیف رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه در آستانه یکصد هزار واحدی قرار گرفته بود، با بیش از ۱۲ درصد افت ارزش داشته و هم اکنون در ۸۹ هزار و ۸۹۷ واحد قرار دارد.
منبع: ایرنا
