بانک مرکزی با ارایه نتایج بررسی متوسط هزینه - درآمد خانوار سال ۹۶، اعلام کرد: درآمد یک خانوار شهری در سال گذشته ۴۳ میلیون و ۹۲۷ هزار تومان و هزینه نیز ۴۲ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان بود به این ترتیب درآمد خانوار ایرانی از هزینه‌هایشان پیشی گرفته است.
این گزارش نشان می دهد که میزان درآمدها در سال گذشته 12 درصد و مخارج نیز 7.2 درصد افزایش یافته است. در عین حال، 35.5 درصد از مخارج 421 میلیون و 308 هزار و 524 ریالی خانوار در بخش مسکن به میزان 149 میلیون و 376 هزار و 554 ریال بوده و پس از مسکن، بالاترین هزینه خانوار شهری در سال گذشته خوراکی ها و آشامیدنی ها اختصاص داشته است . این بخش به طور متوسط 99 میلیون و 130 هزار ریال برای هر خانوار ایرانی هزینه برداشته است.
بر پایه این گزارش، حمل و نقل با رقم 44 میلیون و 641 هزار و 156 ریال 10.6 درصد و کالا و خدمات متفرقه نیز با 34 میلیون و 592 هزار ریال، 8.2 درصد مخارج سال گذشته یک خانوار شهری کشور را تشکیل داده است.
کمترین هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به دخانیات با یک میلیون و 388 هزار و 646 ریال معادل 0.3 درصد و همچنین تحصیل به میزان 7 میلیون و 599 هزار و 261 ریال معادل 1.8 درصد بود. بیشترین میزان رشد هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به خوراکی ها و آشامیدنی ها با 10.2 درصد بوده و هزینه مسکن نیز 7.1 درصد رشد داشته است.
به صورت کلی، خوراکی ها و آشامیدنی ها، دخانیات،پوشاک و کفش، مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت ها، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، تفریح و امور فرهنگی، تحصیل، رستوران و هتل و کالا و خدمات متفرقه؛ 12 قلم اصلی در سبد مخارج خانوار را تشکیل می دهند.
وضعیت درآمد خانوار
در بخش درآمد خانوار در سال گذشته، کل درآمد ناخالص به میزان 439 میلیون و 275 هزار و 502 ریال بوده که از این میزان 309 میلیون و 918 هزار و 543 ریال درآمد پولی ناخالص با رشد 13.9 درصدی بوده است. درآمد غیرپولی خانوار در سال گذشته 129 میلیون و 356 هزار و 959 ریال بود و در این بخش 7.5 درصد رشد به ثبت رسید.
به صورت کلی، طبق اعلام بانک مرکزی میزان درآمد خانوار در سال گذشته به رقم 17 میلیون و 966 هزار و 976 ریال از هزینه ها پیشی گرفته است. بر پایه این گزارش، متوسط درآمد یک خانوار شهری در سال گذشته 36 میلیون و 606 هزار و 291 ریال و متوسط هزینه نیز 35 میلیون و 109 هزار و 43 ریال بوده است؛ بنابراین درآمد هر خانوار در سال قبل، ماهیانه یک میلیون و 497 هزار و 248 ریال از هزینه ها بیشتر بوده است.
در گزارش بانک مرکزی پیرامون موضوع نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران در سال 96 آمده است: آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران در سال 1396 با مراجعه به حدود 13 هزار خانوار نمونه انجام گرفت و برخی از نتایج به دست آمده به شرح ذیل است:
در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار 3.28 نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوار ها، خانوارهای چهار نفری با 28.9 درصد بیشترین و خانوارهای نه نفر و ده نفر و بیشتر هر یک با 0.1 درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند.
اشتغال
بر اساس نتایج بررسی، 27.9 درصد خانوار ها بدون فرد شاغل، 55.3 درصد دارای یک نفر شاغل، 14.0 درصد دارای دو نفر شاغل و 2.8 درصد دارای سه نفر شاغل و بیشتر بوده اند. در مقایسه با سال 1395 درصد خانوارهای بدون فرد شاغل افزایش و درصد خانوارهای با یک نفر شاغل و با دو نفر شاغل کاهش داشته است. ضمنا درصد خانوارهای با سه نفر شاغل و بیشتر بدون تغییر بوده است.
مسکن
بررسی نحوه تصرف محل سکونت خانوارها در سال 1396 نشان می دهد که 64.8 درصد از خانوارها در مسکن شخصی (مالک نشین)، 25.9 درصد در مسکن اجاری، 64.8 درصد از خانوارها در مسکن در برابر خدمت و 8.9 درصد در مسکن رایگاه سکونت داشته اند. در مقایسه با سال 11395، درصد سکونت در مسکن شخصی افزایش و درصد سکوننت در مسکن اجاری، رایگان و در برابر کاهش داشته است.
تسهیلات محل سکونت
بررسی تسهیلات محل سکونت خانوارها نشان می دهد که در سال مورد بررسی، ۹۹.۴ درصد خانوارها از آب لوله کشی، ۱۰۰.۰ درصد از برق، ۹۴.۵ درصد از گاز شهری، ۵۳.۳ درصد از فاضلاب شهری، ۹۹.۲ درصد از آشپزخانه، ۹۹.۶ درصد از حمام ۸۲.۶ درصد از کولر صابت، آبی یا گازی، ۱۹.۳ درصد از شوفاژ یا پکیج، شافژ دیواری، ۴۵.۰ درصد از انباری، ۷۴.۹ درصد از تلفن، ۶۴.۱ درصد از اینترنت بهرمند بوده و ۶۱.۶ درصد از خانوارها نیز در شبکه های اجتماعی عضویت داشته اند.
در سال ۱۳۹۶ از نظر لوازم زندگی ۴۹.۴ درصد خانوارها از اتومبیل شخصی، ۱۶ درصد از موتور سیکلت، ۱۳.۱ درصد از دوچرخه، ۴۹.۲ درصد از چرخ خیاطی، ۲۵.۵ درصد از رادیو، رادیو ضبط و ضبط صوت، ۹۸.۳ درصد از تلویزیون سیاه و سفید و رنگی، ۴۱.۶ درصد از ویدئو و دستگاه پخش لوح فشرده، ۴۴.۶ درصد از رایانه، کامپیوتر ، ۹.۴ درصد از دوربین فیلم برداری، ۹۹.۶ درصد از یخچال، فریزر یخچال فریزر ، ۹۹.۷ درصد از اجاق گاز، ۹۴.۲ درصد از جارو برقی، ۸۸.۶ درصد از ماشین لباسشویی و ۹۶.۶ درصد از تلفن همراه استفاده می نموده اند.
