بزرگترین خسوف قرن در ۵ تیر رخ می‌دهد

سردبیر ماهنامه نجوم در گفت‌وگو با  ایرنا در مورد این پدیده‌ها اظهار داشت: پدیده ماه گرفتگی که جمعه پیش رو (5 مرداد/28 ژوئیه) روی می دهد در بخش‌های زیادی از زمین از جمله آسیا، آفریقا، اروپا، جنوب آمریکا و ایران قابل رویت است و همزمانی آن با مقابله مریخ با زمین پدیده نجومی نادری در آسمان به شمار می‌آید.

کاظم کوکرم، در مورد خسوف یاد شده توضیح داد: این خسوف طولانی‌ترین ماه گرفتگی کلی در قرن بیست و یکم، به مدت 103 دقیقه است و تا 87 سال دیگر و به عبارتی پایان قرن حاضر میلادی چنین ماه گرفتگی را در ایران مشاهده نخواهیم کرد.

وی افزود: ماه گرفتگی کلی بعدی در ایران  هفت سال دیگر روی می‌دهد، اما مدت گرفت کلی آن به اندازه ماه گرفتگی 5 مرداد نیست. کوکرم، با اشاره به مراحل مختلف ماه گرفتگی اظهار داشت: مراحل مختلف ماه گرفتگی حوالی ساعت 10 شب شروع می‌شود، حوالی نیمه شب به اوج می‌رسد و کمی پیش از ساعت 4 صبح تمام می‌شود، گرفتگی کلی 103 دقیقه به طول می‌انجامد، ولی کل فرایند خسوف نزدیک به 5 ساعت خواهد بود.

وی در مورد ماه گرفتگی‌ها به طور کلی توضیح داد: ماه گرفتگی‌ها معمولا حدود 60 تا 80 دقیقه به طول می‌انجامند، اما حداکثر مدت ماه گرفتگی کلی یعنی زمانی که ماه دقیقا از وسط سایه زمین رد می‌شود می تواند حدود 107 دقیقه باشد. کوکرم گفت: بعد از ماه گرفتگی 25 خرداد 1390 که مدت آن 101 دقیقه بود، این ماه گرفتگی به لحاظ مدت زمان پدیده‌ای نادر در دنیای نجوم به شمار می‌آید.

وی به علاقمندان به رویدادهای آسمان توصیه کرد برای مشاهده این پدیده به رصدخانه‌ها و مراکزی مراجعه کنند که تلسکوپ در اختیار دارند، هر چند این پدیده با چشم غیرمسلح و در شهرهای بزرگی چون تهران نیز قابل مشاهده است، افرادی که مایل هستند با تاریک شدن ماه ستاره های راه شیری را بهتر ببینند باید خارج از شهرها و به مناطقی بروند که آلودگی نوری وجود ندارد یا کمتر است.

چطور از خسوف عکاسی کنیم کوکرم همچنین در مورد پدیده نجومی دیگری که پیش رو است، اظهار داشت: مریخ هر دو سال و دو ماه یکبار در نزدیک‌ترین فاصله از زمین قرار می‌گیرد که می‌گوییم در وضعیت مقابله قرار دارد؛ یعنی از دید ساکنان زمین در مقابل خورشید در آسمان واقع شده و از این جهت هم در آسمان پرنورتر دیده می‌شود و هم نسبت به سایر مواقع به زمین نزدیک‌تر است.

این منجم آماتور افزود: گاهی اوقات در مقابله‌ها به دلیل وضعیت مداری زمین و مریخ شرایطی به وجود می‌آید که مریخ به زمین قدری نزدیک‌تر باشد، یعنی از حالت عادی مقابله‌ها نزدیک تر؛ از جمله وضعیتی که امسال 5 مرداد روی می‌دهد و در نتیجه آن مریخ در نزدیک‌ترین فاصله یعنی 57.6 میلیون کیلومتری زمین قرار می‌گیرد.

وی گفت: به همین دلیل وضعیتی پیش آمده که تا 17 سال دیگر مریخ را تا این حد نزدیک به زمین نمی‌بینیم و فرصت خوبی است که به یک رصدخانه در شهر مراجعه کنیم و با کمک تلسکوپ مریخ را در اوج درخشندگی ببینیم.

کوکرم در پاسخ به این سوال که آیا مریخ در این حالت با چشم غیرمسلح نیز قابل دیدن است افزود: بله، مریخ حدودا یک ساعت پس از غروب خورشید به شکل یک ستاره خیلی درخشان با نور متمایل به رنگ نارنجی که سوسو هم نمی‌زند در افق جنوب شرقی طلوع می‌کند.

وی افزود: نور مریخ به اندازه‌ای زیاد و به قدری روشن است که گاهی گزارش هایی داریم مبنی بر اینکه مردم خبر از وجود بشقاب پرنده در آسمان جنوب شرقی می‌دهند. سردبیر مجله نجوم توضیح داد: این شب‌ها همچنین در افق مغرب، سیاره زهره و در افق جنوبی هم نزدیک به وسط آسمان، سیاره مشتری را خیلی درخشان می‌بینیم. نور این دو سیاره به سفیدی میل می کند و با نور مریخ تفاوت دارد.