این روزها با رکود حاکم در اقتصاد وضعیت بنگاه‌های تولیدی به‌سمتی رفته است که با کمترین ظرفیت ممکن فعالیت می‌کنند و در راستای این موضوع میزان تعدیل نیروی کار رو به افزایش است.
درحالی که طبق آخرین آمار اعلام‌شده از سوی مرکز آمار نرخ بیکاری زمستان سال 96 حدود 12.1 درصد اعلام شد که بررسی روند تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان ١٣٩٥)، 0.8 درصد افزایش و نسبت به فصل گذشته (پاییز ١٣٩٦)، � .٤ درصد کاهش داشته است.
مطابق نتایج طرح آمارگیری نیروی کار زمستان 1396 بررسی نرخ بیکاری افراد 10ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 12.1 درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان 1395)، 0.4درصد کاهش و نسبت به فصل گذشته (پاییز 1396) 0.2 درصد افزایش داشته است.
در زمستان 1396، 39.7 درصد جمعیت 10ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان 1395)، 0.8 درصد افزایش و نسبت به فصل گذشته (پاییز 1396)، 0.4 درصد کاهش داشته است.
نرخ بیکاری جوانان 29ــ15ساله نیز حاکی از آن است که 25.2 درصد از جمعیت فعال 29ــ15ساله بیکار بوده‌اند. این شاخص بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییـرات نرخ بیکاری جوانان 29ــ15ساله نشان می‌دهد که این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 0.3 درصد کاهش و نسبت به فصل قبل 0.2 درصد افزایش پیدا کرده است.
آمار تعداد بیکاران از سوی مرکز آمار حدود 3میلیون و 200 هزار نفر در سال 96 اعلام شده است در حالی که تعدادی از کارشناسان نرخ بیکاری را بیش از 6میلیون نفر می‌دانند و معتقدند بخش زیادی از شاغلانی که اشتغال ناقص دارند یا در مشاغل غیررسمی و با حقوقی کمتر از حداقل حقوق کار می‌کنند شاغل تلقی نمی‌شوند.
در شرایط فعلی بیکاری به بحران اول کشور تبدیل شده است که مقام معظم رهبری بارها تأکیدات متعددی را مبنی بر حمایت از تولید داخل و توجه به اشتغال دارند.
همچنین کارشناسان وحتی دولتی‌ها نیز بر این موضوع اذعان دارند، حتی اسحاق جهانگیری سال گذشته بیکاری را ابرچالش اقتصاد خواند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سال 95 فرمودند: تولید داخلی، علاج رکود و اشتغال خیلی مهم است؛ شرمندگی این حقیر از اینکه جوانی بیکار با دست خالی به خانه می‌رود، کمتر از خود او نیست.
درحالی بیکاری این روزها میان جوانان قابل لمس است که چشم تعداد زیادی از جوانان بیکار به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است تا با ارائه سیاست‌های درست و مداخلات توسعه‌ای بتواند تحرکی در بازار کار ایجاد و مشکل اصلی عمده نیروی کار را که بیکاری است حل کند، اما شواهد حاکی از این است که وزیر کار تمام تمرکز خود را بیشتر در حوزههای دیگری هزینه کرده است.
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی امروز در سفر استانی خود به شیراز در پاسخ به سؤال خبرنگاری در خصوص آخرین نرخ بیکاری کشور نیز گفت: فعلاً حضور ذهن ندارم.
