چند روز پیش خبر خودکشی یک دختر ۱۹ ساله که گفته شده بود به خاطر استرس ناشی از اعلام نتایج کنکور دست به این کار زده، بار دیگر آسیبهای این روش پذیرش دانشجو را در صدر اخبار قرار داد.
سید مجید حسینی، نویسنده و استاد دانشگاه تهران که سالها درمورد نظام آموزشی کشور فعالیت کرده، ویدیویی از مادر دختری که به خاطر کنکور خودکشی کرده بود، در اینستاگرام خود قرار داد و به تقبیح این سیستم آموزشی پرداخت.
آمار مستندی درباره خودکشی به خاطر کنکور در دست نیست
حسینی در در گفتگو با خبرنگار «انتخاب»، در پاسخ به این سوال که آیا آماری از اتفاقاتی مانند خودکشی در خصوص کنکور در اختیار دارید یا نه، گفت: من، چون در صفحه اجتماعی خودم در مورد آموزش و کنکور و نقد این سیستم کار میکنم، بارها افرادی به من مراجعه و اعلام کرده اند که خودکشی انجام شده و یا خودکشی کرده اند و امثال این موضوع. موارد متعددی مراجعه شده و بعضا هم آنها را منتشر کرده ام. ولی هیچ آمار مستندی در این زمینه در دست نیست، چون هیچ مرجع رسمیای این موضوع را بررسی نکرده.
آموزش و پرورش میگوید پول حقوق معلمان را هم نداریم
او ادامه داد: من بارها اعلام کرده ام که مسئله تغییر نظام آموزشی باید دغدغه مسئولین شود و به تعبیری مقام معظم رهبری، نوسازی آموزش و پرورش مسئله اصلی در کشور است و تا وقتی این اتفاق رخ ندهد، کسی هم دغدغه اش به سمت کنکور و بلایی که سر بچهها میآید و مسائلی مانند خودکشی نمیرود. الان شما به مسئولین آموزش و پرورش هم بگویید که وضعیت این گونه است میگوید ما پول حقوق کارمندان و معلمان را هم نداریم و ذهنمان جای دیگری برای ارتقای سیستم آموزشی نمی رود.
با وجود افزایش ظرفیت دانشگاه ها، فشار کنکور بیشتر شده / در گذشته فشار روی ۱۰ رشته تاپ بود، امروز روی ۲ یا ۳ رشته
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا افزایش ظرفیت دانشگاهها و راحتتر شدن ورود به آن، در کاهش فشارهای ناشی از کنکور تاثیر داشته؟» گفت: نه برعکس است، اتفاقا فشارهای کنکور افزایش یافته. چون بر فشار رشتههایی که از نظر مردم «تاپ» محسوب میشوند، افزوده شده. یعنی اگر در گذشته ۱۰ رشته تاپ وجود داشت امروز ۲ یا ۳ رشته از این دست وجود دارد. به این دلیل، اگر قبلا فشار روی بچهها به اندازه ده رشته تقسیم میشد امروز به اندازه سه رشته تقسیم میشود.
حسینی ادامه داد: شما میبینید که ۶۴۰ هزار نفر در کنکور پزشکی (تجربی) شرکت میکنند، که میخواهند یا پزشک شوند، یا دندانپزشک یا داروساز. یعنی سه رشته. یعنی از نظر مردم دیگر بقیه رشتهها خیلی پولساز نیستند. مهندسیها دیگر از نظر مردم، کاملا غیرپولساز حساب میشوند.
او افزود: درست است که تعدادی از صندلیها در دانشگاهها خالی است و رشتههایی که تاپ نیستند، قبول شدن به خصوص در دانشگاه های آزاد و پیام نور و شبانه و پولی و ... بسیار آسان است، اما برای رشتههای تاپ فشار بیشتر شده و حجم مسائلی مانند خودکشی و افسردگی و قرص خوردن خیلی افزایش پیدا کرده.
مصرف ریتالین در مدارس بخشی از پکیج درسی محسوب میشود
حسینی تصریح کرد: در حال حاضر استفاده از قرصهایی مانند ریتالین در مدارس یک موضوع کاملا نرم است و جزء بخشهای درسی حساب میشود. یعنی بخشی از پکیج درس حساب میشود در حالی که در گذشته اصلا چنین چیزی وجود نداشت. سیستم آموزشی ما اتفاقا ورود به دانشگاهها را سختتر کرده، چون تعداد رشتههای تاپ و به تعبیر مردم پولساز کاهش یافته. الان مردم میگویند یا پزشک شود، یا دندانپزشک یا داروساز یا بدبخت. حالت دیگری وجود ندارد. به همین دلیل است که میبینیم ۶۴۰ هزار نفر یعنی تقریبا ۶۵ درصد شرکت کنندگان در کنکور میخواهند به این سه رشته بروند.
حذف کنکور و جایگزینی شرط معدل، یعنی شکل دادن به یک کنکور دیگر با ناعدالتی بیشتر
او درباره راهکار خود پیرامون حذف کنکور گفت: من از حذف یک امتحان حرف نمیزنم. از حرف یک تفکر کنکوری که از کلاس اول دبستان آغاز میشود و همه میخواهند بچهها را برای کنکور آماده کنند، حرف میزنم. اینکه این بچه چه علاقه دارد یا در کشور چه نیازهایی داریم مهم نیست؛ و صرفا همه چیز آماده میشود برای اینکه بچه از کلاس اول دبستان یا حتی از پیش دبستانی به دانشگاه برود.
حسینی اضافه کرد: اولین موضوع در بحث حذف کنکور، اول حذف مدرک گرایی است. دوم اصلاح ساختار آموزشی از دبستان است. وقتی میگویم حذف کنکور یعنی شعاری برای اصلاح تمام نظام آموزشی. الان آموزش و پروش میگوی کنکور را حذف میکنیم و به جای آن شرط معدل میگذاریم. مگر چه فرقی میکند؟ انگار یک بی عدالتی را برداشته ایم و یک بی عدالتی دیگر را جای آن گذاشته این. مثلا اگر در کنکور تقلب میشود، در امتحان نهایی سه برابر آن تقلب میشود.
این استاد دانشگاه تهران افزود: حذف کنکور و جایگزینی معدل ۵ ساله، یعنی شکل دادن به یک کنکور دیگر با ناعدالتی بیشتر. ما باید برویم به سمت اصلاح ساختار آموزشی کشور که از همان دوره دبستان و حتی از دوره مهد، بچه را برای زیست و کار آماده کند. در این حالت، در پایان این دوره اصلا مفهومی به نام کنکور باقی نمیماند. کسی که استعداد پزشکی دارد از دورههای گذشته معلوم شده و دیگر بقیه در این خط نمیآیند. ما با حذف کنکور داریم به ابتدایی نگاه میکنیم. ایده من در مورد حذف کنکور یعنی حذف نماد آموزش عالی موجود کشور.