طرح کاهش یا همان طرح معروف ال‌ای زد، از اول آبان‌ماه وارد فاز دوم خود می‌شود. براین اساس بیش از ۴ میلیون خودرو، ۶ هزار اتوبوس، یک هزار مینی بوس، کامیونت و موتورسیکلت، ملزم به دریافت معاینه فنی خواهند شد.
به گزارش ایران آنلاین، طرح از محدوده زوج و فرد فراتر رفته، به کل تهران سرایت می‌کند و نه فقط در ساعات معین محدوده زوج و فرد که به ۲۴ ساعت کل شبانه روز تعمیم پیدا خواهد کرد. با این توصیف اگر خودرویی فاقد معاینه فنی باشد، جریمه ۵۰ هزار تومانی در انتظار راننده‌اش خواهد بود. با اجرای این طرح، همه کامیون‌ها نیز ملزم به دریافت بارنامه می‌شوند که شرط اخذ آن، داشتن معاینه فنی است. این بارنامه به شکل آنلاین در همه ساعات شبانه روز از سوی پلیس کنترل می‌شود. سؤال اینجاست چرا در فاز دوم، بر معاینه فنی اتوبوس‌ها و کامیون‌ها تأکید شده است؟
براساس آخرین آماری که در سال ۹۲ منتشر شده، سهم انتشارآلایندگی کامیون‌ها، اتوبوس‌های شرکت واحد، سایر اتوبوس‌ها، مینی بوس‌ها و موتورسیکلت‌ها در هوای شهر تهران در مجموع ۶۷ درصد اعلام شده که در مقابل سهم ۳ درصدی سواری و وانت‌ها بسیار قابل توجه است. اما نکته قابل تأسف اینجاست که معاینه فنی برایشان هرگز به‌صورت یک الزام نبوده است! درحال حاضر کامیون‌های بالای ۱۵ سال که اجازه تردد در جاده‌های کشور را ندارند، به پایتخت آمده و در نیمه‌های شب، نخاله‌های ساختمانی جابه‌جا می‌کنند که از نظر قانونی تخلف محسوب می‌شود، اما به علت عدم سختگیری در معاینه فنی، آن‌ها می‌توانند آزادانه در شهر تهران تردد کنند.
به‌گزارش خبرنگار «ایران»، هم‌اکنون ۶ هزار و ۲۵۰ اتوبوس در پایتخت تردد می‌کنند که ۳ هزار دستگاه آن، گازسوز هستند. آن‌طور که آمار‌ها نشان می‌دهد، بیش از ۵۰ درصد این ناوگان عمر بالای ۸ سال داشته و فرسوده محسوب می‌شوند، با این‌همه طی ۴۰ روز اخیر که روند معاینه فنی برای اتوبوس‌ها انجام شده، تعداد اتوبوس‌هایی که معاینه فنی نداشته‌اند از ۲۴ درصد به ۱۲ درصد رسیده است.
همچنین در این مدت میزان مراجعه اتوبوس‌ها به مراکز معاینه فنی از ۷۶ درصد به ۸۸ درصد افزایش یافته است. به گفته محسن پورسید آقایی، معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران، از ابتدای مهر، هیچ اتوبوسی بدون معاینه فنی، حق تردد در تهران را نخواهد داشت. علی پیرحسینلو، مشاور او معتقد است که با اجرای این طرح از اول پاییز، حدود ۵ درصد اتوبوس‌ها از ناوگان حمل و نقل عمومی خداحافظی خواهند کرد، چراکه موفق به دریافت معاینه فنی نمی‌شوند.
البته از ابتدای امسال، ۴۰ دستگاه اتوبوس برای ورود به چرخه حمل و نقل عمومی خریداری شده، ۹۰۰ دستگاه در حال نوسازی و اگر طبق برنامه پیش برویم حدود هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس نیز تا پایان سال به ناوگان اضافه خواهند شد تا مشکل خروجی‌ها تا حدودی حل شود، اما اگر معاینه فنی، در فاز دوم، سختگیرانه و بدون ملاحظه انجام شود، قطعاً باید به فکر جایگزین‌ها بود. آن‌هم در شرایطی که نوسازی تاکسی‌های فرسوده به علت بهانه‌های ایران‌خودرو برای تحویل خودرو‌های نو، همچنان بلاتکلیف مانده است. اگرچه سهم تاکسی‌ها در آلودگی هوای تهران از نظر ذرات معلق صفر درصد اعلام می‌شود!
«محسن پورسید آقایی»، همچنین در این زمینه از آمار مرگ سالانه ۵ هزار نفر بر اثر عوارض ناشی از آلودگی هوا خبر داده و به صراحت می‌گوید که ۷۰ درصد آلودگی هوای تهران نیز ناشی از تردد وسایل حمل و نقل است.
«به‌گفته او، هم‌اکنون مقدمات اجرای طرح کاهش آماده شده است، به‌طوری که استاندار تهران طی نامه‌ای به همه کارخانجات، ارگان‌ها و دستگاه‌ها اعلام کرده است که حق ندارند برای تأمین سرویس کارکنان‌شان با پیمانکارانی که اتوبوس‌هایشان فاقد معاینه فنی است! قرارداد ببندند.»
آیا طرح کاهش آلایندگی در سایر کشور‌ها هم اجرا می‌شود؟ پاسخ به این سؤال مثبت است، هم‌اکنون حدود ۲۲۵ منطقه کم انتشار آلودگی هوا در ۱۳ کشور اروپایی که معضل آلودگی هوا دارند، مشخص شده است که بسیاری از وسایل نقلیه حق ورود به این مناطق را ندارند. آن‌ها اگر تخلف کنند هم باید جریمه‌های بسیار سنگین بپردازند. جالب اینکه بجز کشور‌های انگلستان و ایتالیا، همه کشور‌هایی که مناطق کم انتشار را اجرا کرده‌اند، دارای یک چارچوب ملی برای آن هستند.
پورسیدآقایی همچنین به معضل پارک حاشیه‌ای اشاره کرده و با اعلام خبر ساماندهی آن‌ها می‌گوید: در مورد قیمت پارک حاشیه‌ای اعدادی همچون ۷۰۰۰ و ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد شهرداری از ساماندهی پارک حاشیه‌ای در جلسات منتشر می‌شود که با یک حساب سرانگشتی به تعداد خانوار‌ها قیمتی حدود چهار میلیون تومان برای هر خانواده در سال برای پارک حاشیه‌ای احصا می‌شود، اما آیا همه خانواده‌ها می‌توانند سالی چهار میلیون تومان پول جای پارک بدهند. آیا اصلاً این کار شدنی است؟ واقعیت آن است که ارقام آن‌طور که گفته می‌شود، نیست و ما امیدواریم در دو سال آینده بتوانیم ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار جای پارک را ساماندهی بکنیم.
فاز اول طرح کاهش از ابتدای شهریور ماه سال ۹۵ اعلام شده بود، اما به علت نبود زیرساخت‌های لازم از سوی
پلیس با تأخیرچند ماهه اجرا شد. شورای عالی هماهنگی ترافیک شهر‌های کشور، اول آبان را زمان اجرای فاز دوم اعلام کرده است. دریافت معاینه فنی ازمهم‌ترین نکات طرح کاهش محسوب می‌شود. براین اساس در سال ۹۶ از مجموع یک و نیم میلیون خودرویی که در سال گذشته، معاینه فنی انجام دادند، ۴۰۰ هزار خودرو به علت نقص آلایندگی، اصلاحیه گرفتند. جالب اینکه در سال ۹۴، تنها ۴۰۰ هزار خودرو به مراکز معاینه‌فنی مراجعه کرده بودند که در سال گذشته، به یک میلیون خودرو افزایش یافت. امسال از حدود ۴ میلیون خودرو، بیش از ۱۰۰ هزار خودرو معاینه فنی برتر دریافت کرده‌اند. هم‌اکنون بیش از یک و نیم میلیون خودرو در طرح زوج و فرد تردد می‌کنند.
