سالهاست که مساله آبگرفتگی معابر و بالازدگی فاضلاب شهری پس از هر بارش باران به یک معضل برای شهروندان اهوازی تبدیل شده است اما به رغم انتقادات بسیار هنوز هیچ راه حل دائم و حتی موقتی برای رفع آن ارایه یا اجرا نشده است.
به گزارش ایرنا، خوزستان پس از دوره ای نسبتا طولانی خشکسالی، امسال شاهد بارش های قابل ملاحظه باران است که همین مساله سبب شادی مردم و به ویژه کشاورزان شده است اما به دلیل برخی ضعف ها در مدیریت و زیرساخت های شهری ، این نعمت الهی مشکلاتی را برای شهروندان اهوازی ایجاد کرده است.
درواقع می توان گفت بارش باران آغاز نگرانی های شهروندان برای تردد در خیابان هاست زیرا اهواز تنها شهری در ایران است که سیستم دفع آبهای سطحی ندارد و شبکه جمع آوری فاضلاب آن نیز مربوط به 50 سال پیش است.
بیش از 200 نقطه در اهواز در زمان بارندگی دچار آبگرفتگی می شوند، کاربران فضای مجازی در هفته های اخیر، با انتشار تصاویر محله ها و خیابان های محل سکونت خود اعتراض خود را نسبت به شهرداری (که متولی دفع آب های سطحی بر اساس قانون است) و شرکت آبفا اهواز نشان داده اند.
ضعف مسئولان در ساماندهی به وضعیت مشهود است
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان با اشاره به وضعیت آبگرفتگی خیابان ها در کلانشهر اهواز و آماده نبودن ماشین آلات مورد نظر گفت: در حوزه پیشگیری از بحران ضعیف عمل شده است.
کیامرث حاجی زاده ادامه داد: همه ماشین آلات خدماتی و امدادی باید قبل از شروع بارندگی در شهر استقرار یابند؛ با توجه به اخطاریه ها و اطلاعیه هایی که سه روز پیش از بارندگی به همه دستگاه های متولی از سوی مدیریت بحران استان صادر شده است انتظار می رفت ماشین آلات برای برون رفت از این وضعیت قبل از شروع بارندگی در شهر مستقرشوند.
وی یادآور شد: همه نقاط بحرانی در اهواز شناسایی شده و اخطاریه ها و اطلاعیه های لازم نیز سه روز پیش از بارندگی به همه دستگاه های متولی ارسال شده اما همچنان هنگام بارندگی شاهد آبگرفتگی خیابان های این کلانشهر هستیم که این نشاندهنده ضعف مسولان در حوزه پیش بینی مشکل و اقدام برای پیشگیری است.
وی بیان کرد: همه مدیران و مسئولان استان از این موضوع که اهواز کانال دفع ابهای سطحی ندارد و اعتبارات لازم نیز موجود نیست مطلعند اما باید راهکارهای کوتاه مدت برای برون رفت از این معضل را در کنار راهکارهای بلند مدت مد نظر قرار دهند.
شناسایی 10 نقطه بحرانی در اهواز
فرماندار اهواز نیز روز گذشته از تشکیل ستاد بحران برای رفع آبگرفتگی بعد از بارندگی در اهواز خبر داد و گفت: اعتبار مورد نیاز برای حل مشکل آب های سطحی در 10 نقطه بحرانی در شهر اهواز در حدود 300 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
جمال عالمی نیسی با اشاره به آبگرفتگی شدید در اغلب نقاط اهواز در پی بارندگی اخیر، افزود: از صبح امروز بیش از 57 میلیمتر بارندگی در اهواز داشتیم که شبکه فاضلاب شهری گنجایش تخلیه آن را ندارد و آب در برخی خیابان ها جمع شده است.
رئیس ستاد بحران شهرستان اهواز با اشاره به نبود شبکه آب های سطحی در این کلانشهر اضافه کرد: شبکه فاضلاب اهواز نیز به دلیل قدمت و فرسودگی توان دفع این حجم از آب باران را ندارد.
وی اظهار امیدواری کرد تا پنج ساعت بعد از باران حدود نیمی از آبگرفتگی خیابان ها به تدریج فروکش کند و مابقی نیز توسط ماموران شهرداری و سایر دستگاه ها تخلیه شود.
عالمی نیسی تصریح کرد: مشکل آب های سطحی در 10 نقطه اهواز، بحرانی است و در این مکان ها آبگرفتگی بیش از سایر نقاط ادامه می یابد، که بر اساس برآوردها 300 میلیارد ریال اعتبار برای رفع مشکل آنها اعتبار مورد نیاز است.
وی یکی از مهمترین نقاط بحرانی اهواز را خیابان انقلاب اهواز دانست و گفت: قرار است که شرکت آبفا اهواز بعد از بارندگی، عملیات اضطراری برای حل مشکل این منطقه را انجام دهد.
عالمی نیسی افزود: مشکلات آبگرفتگی در اهواز در نشست ستاد مدیریت بحران به ریاست استاندار نیز امشب بررسی ودر خصوص آن تصمیم گیری می شود.
پیش از این شهرداری مدعی بود که شهر اهواز ظرفیت تحمل 20 میلیمتر بارندگی را دارد، این در حالیست که با 14.7 میلیمتر بارش نیز در یکی دو هفته اخیر اغلب خیابان های این کلانشهر به زیر آب رفته است.
پائیز امسال مدارس چند شهر به دلیل بارندگی و آبگرفتگی معابر تعطیل شده اند. فردا (شنبه) نیز مدارس و مراکز آموزشی همه شهرهای خوزستان، از جمله اهواز تعطیل اعلام شده است.
هواشناسی خوزستان نسبت به آبگرفتگی معابر و طغیان مسیل ها هشدار داده و اعلام کرده بارندگی دوشنبه هفته جاری ادامه می یابد.
دعوای همیشگی آبفا و شهرداری اهواز
به گفته معاون خدمات شهری شهرداری اهواز بیش از 400 نقطه اهواز در تابستان که هیچگونه بارشی هم وجود ندارد با بالازدگی فاضلاب مواجه می شوند که این موضوع به فرمانداری و شرکت آبفا اهواز منعکس شده است .
علیرضا عالیپور با اشاره به اینکه یک سوم شبکه دفع فاضلاب اهواز فرسوده است افزود: یک سوم از شهر اهواز نیز سیستم دفع فاضلاب ندارد و این شبکه در اهواز با یک سوم ظرفیت خود فعال است.
وی با اشاره به اینکه 10 ایستگاه پمپاژ مشترک با شرکت آبفا داریم گفت: برخی شبکه های اصلی شهرداری مختص دفع آب های سطحی است اما برای دفع فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد و حتی کارکنان شهرداری در لایروبی نیز با آبفا همکاری می کنند.
عالیپور ادامه داد: اعتبارات تخصیصی موجود برای این کار بسیار کم است و با این توان مالی نباید منتظر حل موضوع زیرساخت شهری در زمینه فاضلاب باشیم.
وی افزود: شبکه دفع آب های سطحی شهر اهواز مبتنی بر شبکه فاضلاب است زیرا میانگین بارش های سالیانه در اهواز کم و بارش میانگین 30 میلیمتر حداکثر در 2 روز از سال اتفاق می افتد و بقیه بارش ها کمتر از این مقدار است.
عالیپور بیان کرد: با توجه به انبوه مشکلات زیرساختی شهر اهواز، احداث شبکه دفع آب های سطحی از اولویت برنامه ریزان شهری خارج و پول به سمت سایر اولویت ها گرایش پیدا می کند.
وی گفت: اگر شبکه فاضلاب اهواز سالم و بدون ایراد و ایستگاه پمپاژ آن فعال باشد برای مهار بارشهای زیر 30 میلیمتر مشکل جدی نداریم و آب با یکی دو ساعت تاخیر دفع می شود اما این شبکه فاضلاب فرسوده است.
این درحالیست که معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب اهواز این اظهارات را فرافکنی می داند و معتقد است: در وهله اول باید گفت متاسفانه بیان مطالب غیراصولی و غیرکارشناسانه تنها مسیری برای گریز از مسوولیت است چراکه ، ماده 55 قانون شهرداری ها این ارگان را دقیقا متولی دفع آب های سطحی معرفی کرده است لذا دلیلی بر توضیح واضحات وجود ندارد.
اردشیر شاهمرادی افزود: نباید انتظار داشت شبکه فاضلاب پس از گذشت 27 سال همچنان متحمل نداشتن کانال دفع آب های سطحی گردد.
وی اظهار داشت: همچنین نمی توان گفت به علت بازه زمانی کوتاه فصل بارندگی در اهواز شهرداری ضرورتی برای احداث شبکه دفع آب های سطحی نمی بیند ، این از ضروریات هر شهریست و حق مسلم شهروندان یک کلانشهر داشتن سیستم دفع آبهای سطحی است .
شاهمرادی خاطر نشان کرد: اگر بر اساس اصول مبانی طراحی مقاطع دفع فاضلاب بخواهیم اظهار نظرکنیم برای دفع همزمان فاضلاب و آب های سطحی، نخاله های ساختمانی، پسماندها و خدمات مورد انتظار شهرداری ، باید قطر مقاطع فاضلاب را حداقل چندبرابر مقاطع فعلی افزایش دهیم که این موضوع به لحاظ فنی و اقتصادی اصولی نیست.
آبگرفتگی معابر خفتی برای مسئولان
سیدناصر موسوی نژاد رییس کمیسیون خدمات شهری اهواز درخصوص اختلاف میان شهرداری و آبفا اهواز نیز اظهار داشت: آبفا معتقد است که دفع آب های سطحی با شهرداری است اما زمانیکه فاضلاب ها دچار پس زدگی هستند چطور می شود آب های سطحی را به سمت آنها هدایت کرد؟
این عضو شورای شهر اهواز ناپختگی مدیریت شهری را موجب وارد شدن ضرر به شهروندان دانست و یادآور شد: درحال حاضر تمام اعتراضات و انتقادات به سمت شهرداری است و مردم مجموعه شهرداری را بخاطر این معضل مسئول می دانند درحالی که شرکت آبفا نیز وظایفی دارد که باید به آنها عمل کند.
وی با اشاره به اینکه جمع شدن آب در خیابانهای شهر پس از هر بارش باران فاجعه ای خفت بار برای مسئولان است تصریح کرد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی با همکاری دولت باید بودجه ای برای این مساله اختصاص دهند تا ظرف 2 سال آینده بخشی از این مشکلات حل شود.
موسوی نژاد به عدم همکاری برخی شرکت ها با شهرداری نیز اشاره کرد و گفت: از سویی شرکت های آلاینده ای همچون شرکت نفت سهم سه درصد شهرداری را پرداخت نمی کنند و از سویی دیگر به دلیل کاهش ساخت و سازهای شهری، شهرداری اهواز فقیرتر شده است.
وی ادامه داد: طبق تبصره 3 ماده واحده به‌منظور بازسازی و توسعه تأسیسات آب شهرها و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام فاضلاب و اولویت دادن به اجرای طرح‌های فاضلاب مبلغی از شهروندان در قبوض آب آنها گنجانده شده است اما با این وجود مردم شاهد تغییری در سیستم فاضلاب نیستند.
با توجه به حاکمیت سامانه بارشی در سراسر استان و آبگرفتگی معابر ومدارس و خیابان ها، مدارس و مراکز آموزشی خوزستان امروز شنبه در همه مقاطع در دو نوبت صبح و عصر تعطیل اعلام شدند، حال باید دید آیا مسئولان مربوطه غیر از تعطیلی مدارس راه حلی برای دفع آبهای سطحی و جلوگیری از ورود فاضلاب به سطح شهر دارند یا خیر.
