آمار تجرد قطعی زنان و مردان ایرانی طی دو دهه اخیر

 آمارهای جهانی نشان می‌دهد، دو رویداد در مساله ازدواج به شکل قطعی رخ داده است. نخست، افزایش سن ازدواج در میان جوانان و دوم، رشد قابل توجه آمارهای تجرد قطعی. آنچه در این میان متفاوت است، دلایل مجرد ماندن جوانان بسته به فرهنگ‌های متفاوت است. چندی پیش سایت "بیزینس اینسایدر" لیست متوسط سن ازدواج در برخی کشورهای جهان را بنا به گزارش سازمان ملل متحد منتشر کرده است، بنا به گزارش این سایت، اندونزیایی ها زودتر از سایر مردم دنیا شریک زندگی خود را انتخاب می کنند. این در حالی است که متوسط سن ازدواج در این کشور آسیایی از ۲۱.۹ سال تجاوز نمی کند.

مردم مصر با متوسط سن ۲۴.۸ ، و سپس نیجریه ای ها هم با متوسط سن ۲۴.۹ سال سن در رتبه های چهارم تا ششم قرار دارند. پس از آن ایرانی ها با ۲۵.۲ سال و سپس ترک ها با متوسط ۲۶.۲ سال سن از جمله مللی هستند که ازدواج در آنها زود رخ می دهد.

آمریکایی ها و بریتانیایی ها نیز هر دو با متوسط سن ازدواج ۲۷.۹ سال از جمله مردمی هستند که دیر ازدواج می کنند. در این میان آلمان رکورد دیر ازدواج کردن را در میان کشورها با متوسط سن ۳۳.۱ سال سن زده است.

موجی جهانی که به ایران هم سرایت کرد
۱۳میلیون جوان مجرد ایرانی از سن مناسب ازدواج عبور کرده‌اند

این در شرایطی است که دیروز ارائه آماری از سوی یکی از مسئولان وزارت بهداشت، درباره جوانان ایرانی ازدواج نکرده، واکنش‌های متفاوتی را ایجاد کرد. بر این اساس، مدیر کل دفتر سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: بیش از 13 میلیون جوان مجرد ایرانی که در آستانه ازدواج هستند، سن مناسب ازدواج را سپری کرده اند یا در حال سپری کردن این سن هستند. محمد اسماعیل مطلق با اعلام این مطلب هشدار داد: سن مناسب برای ازدواج بین سنین 18 تا 35 سالگی است و علاوه بر اینکه زمان مناسب ازدواج است، بهترین سن برای باروری و بچه دار شدن است و عبور از این سن برای فرزندآوری مخاطراتی به دنبال دارد.

وی ادامه داد: به علل مختلف متوسط سن ازدواج دختران و پسران ایرانی در یک دهه اخیر در استانهای مختلف بین چهار تا شش سال افزایش یافته و اکنون متوسط سن ازدواج دختران ایرانی 25 سال و متوسط سن پسران ایرانی 27 سال است و البته این آمار در استان های بزرگ مانند تهران بالاتر و رو به افزایش است.

رئیس مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت گفت: بررسی های وزارت بهداشت نشان می دهد که ازدواج آسان و در سن مناسب آثار بسیار مهمی در حفظ سلامت و رشد جسمانی، روانی و عاطفی افراد دارد و در صورتی که افراد در سن مناسب ازدواج کنند، می توانند در زمان مناسب مسئولیت زندگی را شروع کنند و در زندگی خانوادگی موفق باشند.

وی افزود: بررسی مقایسه‌ای وزارت بهداشت بین افرادی که ازدواج کرده‌اند و ازدواج نکرده‌اند، نشان می دهد، افرادی که در سن مناسب ازدواج می کنند، طول عمر بیشتری دارند،کیفیت زندگی آنها بهتر است،به طور میانگین از سلامت روانی بهتری برخوردار هستند، شادتر زندگی می کنند و ارتباطات اجتماعی مناسب تری برقرار می کنند.
 

نقشه زیر با رنگ سبز میانگین سن ازدواج در مناطق مختلف جهان در سال ۲۰۱۷ را بر اساس گزارش سازمان ملل متحد نشان می‌دهد به طوری که هر چه رنگ سبز پررنگ‌تر می‌شود سن ازدواج بالاتر می‌رود. سن ازدواج در این نقشه بین 19.5 سال تا 34.8 سال در کشورهای مختلف متغیر است.

روی دیگر سکه؛ تجرد قطعی!

این آمار اما تنها یک روی سکه است. چرا که این گروه از جوانانی که در حال عبور از سن ازدواج هستند، همزمان در معرض تجرد قطعی نیز قرار گرفته اند. براساس بررسی‌های مرکز آمار ایران، تجرد قطعی در سال ۱۳۷۵ برای مردان حدود ۱.۱ درصد و برای زنان ۱.۲ درصد بوده است. روند افزایشی تجرد قطعی در زنان خیلی بیشتر از مردان بوده به طوری که طی سالهای ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵ این شاخص برای مردان حدود دو برابر شده اما برای زنان بیش از سه برابر بوده است.

تجرد قطعی بر عکس عمومیت ازدواج، نشان دهنده عدم ازدواج تا سن 50 سالگی است منظور از تجرد قطعی،نسبت درصد کسانی است که تا سن 50 سالگی ازدواج نکرده‌اند.

بالاتر بودن سرعت افزایش تجرد قطعی در زنان در مقایسه با مردان باعث شده تجرد قطعی زنان بیشتر از مردان شود. در سال ۱۳۴۵ تجرد قطعی مردان بیشتر و حدود ۲برابر زنان بوده‌است بعد از این سال تجرد قطعی زنان به تدریج افزایش و به مردان نزدیک شده و در سال ۱۳۷۵ تجرد قطعی زنان از مردان پیشی گرفته و در سال ۱۳۹۵ نسبت تجرد قطعی زنان به حدود 1.6 برابر مردان رسیده‌است.

هر چند تجرد قطعی در ایران افزایش پیدا کرده اما هنوز در مقایسه با کشورهای مسلمان تفاوت قابل توجهی ندارد اما در مقایسه با کشورهای شرق آسیا خیلی پایین‌تر است. براساس آمارهای رسمی تجرد قطعی برای مردان و زنان ژاپنی بترتیب 17 و 12 درصد بوده است.