مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا ضمن اعلام نیاز ۳۰ میلیون یورویی جهت آغاز به کار مجدد فعالیت قطارهای پرسرعت (ترنستها)، نسبت به وضعیت اورژانسی و نامناسب قطارهای حومه‌ای هشدار داد.
محمد رجبی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به آخرین وضعیت فعالیت قطارهای پرسرعت (ترنستها و قطارهای حومه‌ای)، اظهار کرد: از دو ماه قبل نسبت به توقف فروش بلیت قطارهای پرسرعت از ۱۵ دی‌ماه سال جاری هشدار داده بودیم و این موضوع به راه آهن اعلام و به صورت بخشنامه ارائه شد، چرا که امکان فعالیت این قطارها با توجه به هزینه‌های بسیار بالای تعمیر و نگهداری و نبود بودجه کافی و لازم امکان‌پذیر نبود.
دستور توقف فروش بلیت قطارهای پرسرعت از ۱۵ دی
وی ادامه داد: دهه ۸۰ بود که مسئولان وقت تصمیم گرفتند در جهت توسعه خدمات ریلی از قطارهای پرسرعت استفاده کنند و حضور واگن‌هایی را با سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت در دستور کار قرار دهند. این قطارها نیاز به لوکوموتیو ندارند و بهترین سازنده‌های دنیا موتور و گیربکس‌های آن را طراحی و تولید و به صورت خودکشش می‌کنند.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با اشاره به این‌که در حال حاضر ۱۰۰ مورد قطار پرسرعت در کشور فعالیت می‌کنند و طبق قراردادهای مدنظر باید تعداد آنها به ۱۲۰ مورد افزایش یابد، ادامه داد: تعدادی از واگن‌ها در حال حاضر در واگن پارس مونتاژ می‌شود و حدود ۱۰ مورد دیگر نیز به دلیل تحریم‌ها و نبود قطعات لازم قابل استفاده نیست و امیدوار هستیم مشکل مربوط در این رابطه حل شود.
از سه سال قبل به دولت هشدار داده بودیم
رجبی ادامه داد: این ۱۰۰ دستگاه قطار پرسرعت براساس استانداردهای بین‌المللی فعالیت می‌کنند و سوخت آنها با گوگرد پایین و موتور آنها یورو ۴ است. رجا از سه سال قبل نسبت به هزینه‌های تعمیر و نگهداری آنها هشدار داده بود، اما متاسفانه اقدامی در این راستا انجام نشد. باید بدانید که طی مسافت یک میلیون و ۲۰۰ هزار کیلومتری گیربکس این قطارها باید اورهال شود که هزینه‌ای ۱۰۰ هزار یورویی در بر خواهد داشت و با توجه به این‌که کیفیت برخی تست‌ها در داخل کشور پایین است، بهترین حالت این بود که اورهال توسط کشور سازنده انجام شود، چرا که پس از تعمیر یک میلیون کیلومتر گارانتی در پی خواهد داشت و به عنوان یک فرصت تلقی می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به این‌که طی مدت اخیر فرصت لازم در اختیار شرکت‌های تعمیرکار و مدعی داخلی قرار گرفت تا قطعات مورد نیاز را تولید کنند، خاطر نشان کرد: متاسفانه شرکت‌های داخلی موفق نشدند تا ساخت قطعات را انجام دهند و تنها این اقدام توسط شرکت آلمانی قابل انجام است.
مابه‌التفاوت ۷۰۰ هزار تومانی بلیط را چه کسی پرداخت می‌کند؟
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با تاکید بر این‌که میانگین هزینه تعمیر و نگهداری این قطارها به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر معادل هشت یورو است، اظهار کرد: به طور مثال در مورد سفر تهران – مشهد هزینه ۷۰ یورویی را خواهیم داشت و اگر براساس ارز دولتی محاسبه کنیم هزینه بلیت رقمی معادل ۳۸۰ هزار تومان خواهد شد و اگر با ارز نیمایی رقم بلیت را مدنظر قرار دهیم، مبلغی ۸۰۰ هزار تومانی را باید محاسبه کنیم. باید بدانیم که در حال حاضر قیمت بلیت حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان است و سوالی که در این رابطه مطرح می‌شود این است که مابه‌التفاوت این قیمت را چه کسی باید پرداخت کند.
رجبی ادامه داد: امکان طی مسافت تهران – یزد در ۵.۵ ساعت وجود دارد و می‌توانیم مسافت تهران – مشهد را نیز هفت ساعته را طی کنیم. در مورد تهران – رشت برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است و منتظر ترنست است و قرار بود مسیر تهران – همدان نیز تا نوروز مدنظر قرار گیرد که با توجه به کمبود بودجه و اعتبار لازم این امکان در حال حاضر وجود ندارد.
وی با اشاره به این‌که قطارهای پرسرعت برای طی مسافت‌های زیر ۶۰۰ کیلومتر طراحی شده‌اند، گفت: اگر این مسافت حدود ۳۰۰ کیلومتر باشد بسیار عالی است و به طور مثال در مورد مسافت تهران – همدان روزی سه‌بار می‌توانیم حمل مسافر داشته باشیم که به طور حتم نسبت به مسیرهای جاده‌ای و تبعات اجتماعی آن مزایای بالایی دارد و به طور حتم هزینه‌های بیمه‌ای را نیز کاهش می‌دهد.
از سال ۸۸ یارانه رجا قطع شد
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با تاکید بر این‌که در صورت فعالیت مجدد ترنستها باید حدود ۳۰ میلیون یورو ارز دولتی که به کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد مدنظر قرار گیرد، بیان کرد: در دهه ۸۰ به رجا یارانه تعلق می‌گرفت، اما متاسفانه از سال ۱۳۸۸ به بعد یارانه رجا قطع شده است و طی ۹ سال اخیر هیچ پولی به ما تخصیص نیافته است.
وی با اشاره به این‌که قیمت یک ترنست با پنج واگن رقمی معادل ۱۲۰ میلیارد تومان است که به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر هشت یورو هزینه دارد، اظهار کرد: این ترنستها امکان جابه‌جایی ۴۰۰ مسافر را دارند و اگر قرار باشد این تعداد مسافر با اتوبوس جابه‌جا شوند نیازمند ۱۰ اتوبوس هستیم که اگر هزینه آنها یک میلیارد تومان باشد معادل ۱۰ میلیارد تومان می‌شود که تفاوت معناداری در این بین وجود دارد و هزینه بلیت‌ها باید حدود ۱۰ برابر شود.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با تاکید بر این‌که در تمامی کشورهای دنیا توجه بسیار بالایی به توسعه بخش ریلی می‌شود، گفت: توسعه ناوگان ریلی استراژی بسیار مهمی برای کشورهاست و زمانی که میلیاردها تومان در خاک هزینه می‌شود اگر واگنی وجود نداشته باشد این مبالغ بی‌معناست. ما طی دو سال اخیر نسبت به کمبود قطعات مورد نیاز هشدار داده بودیم و طی مدت مذکور قطعات موجود مورد استفاده قرار می‌گرفت و در حال حاضر با کمبود مواجه هستیم.
وی ادامه داد: در دهه ۸۰ اعتباری از محل وجوه اداره شده وجود داشت و علاوه بر این سوبسید، یارانه و وام کم‌بهره به رجا تعلق می‌گرفت، اما متاسفانه در حال حاضر دولت نگاه خود در آن برهه زمانی را تغییر داده است و طی ۹ سال اخیر هیچ یک از این فرصت‌ها در اختیار ما به منظور توسعه شبکه ریلی قرار نگرفته است.
رجبی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به وضعیت اورژانسی و نامناسب قطارهای حومه‌ای اشاره کرد و گفت: این قطارها برای مسافت‌های زیر ۱۰۰ کیلومتر طراحی شده‌اند و در مناطقی نظیر گرمسار، پرند، کرج، ورامین، سرخس، بندر امام خمینی (ره)، خرمشهر و غیره فعالیت دارند. این قطارها به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر پنج یورو هزینه خواهند داشت و با احتساب ارز دولتی بلیت آنها معادل ۲۵ هزار تومان می‌شود، اما در حال حاضر قیمت تمام شده برای رجا رقمی معادل ۳۸ هزار تومان است، در حالی که به ازای هر نفر جابه‌جایی هم‌اکنون ۳۰۰۰ تومان اخذ می‌شود.
امکان فعالیت قطارهای حومه‌ای با یارانه ۹۰ سنتی
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا افزود: اگر قصد داریم شاهد فعالیت قطارهای حومه‌ای باشیم، باید این بخش را همانند مترو ببینیم، در حالی که به ازای هر نفر جابه‌جایی در مترو ۹ سنت اختصاص می‌یابد. این هزینه باید برای ادامه فعالیت قطارهای حومه‌ای معادل ۹۰ سنت شود.
به گفته رجبی مسیر تهران – یزد چهار ترنست و مسیر تهران – مشهد شش ترنست دارد و تعداد قطارهای حومه‌ای در سطح کشور ۶۷ مورد است.
تامین اجتماعی نمی‌تواند زیان رجا را پرداخت کند
وی با تاکید بر این‌که سازمان تامین اجتماعی اعلام کرده که نمی‌تواند زیان رجا را در این رابطه پرداخت کند، تصریح کرد: وزارت راه و شهرسازی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با معاون اول رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه مکاتبات لازم را انجام داده و جلسات مختلفی در این راستا برگزار شده است که در این رابطه وعده‌هایی به منظور ارائه‌ی یارانه داده شده تا کمک زیان را به صورت ارزی پرداخت کنند و ارز ۴۲۰۰ تومانی به رجا تعلق گیرد. در مورد قطارهای حومه‌ای نیز وعده‌هایی در خصوص تخصیص یارانه داده شده اما مکانیزم لازم را هنوز تعریف نکرده‌اند.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با اشاره به این‌که همه مسئولان در مورد اهمیت حمل و نقل ریلی به قطعیت رسیدند اما در عمل توجه کافی جهت توسعه این بخش وجود ندارد، گفت: متاسفانه رد پای توسعه ناوگان ریلی را در بودجه نمی‌بینیم و باید بدانیم که توسعه خطوط به واگن احتیاج دارد. هزینه تعمیرات و نگهداری بالاست و مقوله نوسازی نیز اعتبار مجزایی می‌خواهد.
