پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : بسیاری از دختران دارای معلولیت، سال هاست که از داشتن زندگی مشترک، قطع امید کرده اند، دلیل آن هم بسیار ساده است، «معلولیت».
«پسران حتی با معلولیت های شدید هم می توانند ازدواج کنند اما برای دختران حتی معلولیت های کم هم مانعی برای ازدواج است» این گوشه ای از درددل دخترانی است که چشم انتظارند.
البته با توجه به صنعتی شدن جامعه و تغییر سبک زندگی و بالارفتن سن ازدواج شاید عوامل دیگری هم در ازدواج نکردن آنان نقش داشته باشد اما می توان معلولیت را از اصلی ترین دلایل ازدواج نکردن آنان برشمرد.
جای تعجب است که گاهی دختران معلول در موقعیت های ازدواج قرار می گیرند اما خانواده دختر حاضر نیستند دختر معلول خود را شوهر بدهند.
سیما یکی از دختران دارای معلولیت در این باره می گوید: « اغلب خانواده ها مخالف ازدواج دختران معلولشان می شونئ آن هم فقط به خاطر معلولیت شان حتی اگر واقعا ببینند که می توانند کارهای زیادی انجام دهند چون دختران به خاطر شرم و حیایی که دارند نتوانسته اند در مورد ازدواج راحت با والدین خود حرف بزنند و آنها را متقاعد کنند، در این مورد مشکل دارند»
زهره یکی دیگر از دختران دارای معلولیت نیز می گوید: «تو جامعه ای که یک پسر اولین ملاک ازدواجش داشتن یک پدر زن پولدار و دختری بی نقص و زیبا باشد چه انتظاری می شود داشت که یک دختر خانم معلول بتواند ازدواج کند آن هم از نوع ازدواج موفق»
شهین دختر دارای معلولیت دیگری است که به خبرنگار ایرنا می گوید: «کسی به ما اهمیت نمی دهد، کسی ما را انتخاب نمی کند، زنان سالم حتی با مردان دارای معلولیت شدید هم ازدواج می کنند اما هیچ مردی ما دختران معلول را انتخاب نمی کند، حتی مردان معلول هم ترجیح می دهند با دختران معلول ازدواج نکنند. اگر یک دختر معلول با یک پسر معلول ازدواج کند، آن هم مشکلات خاص خود را دارد.»
- دختران معلول از امکان ارتباط عاطفی کمتر برخوردارند
محبوبه نجومیان، فعال حقوق معلولان و نماینده جامعه معلولان در این باره می گوید: متاسفانه معلولیت و محدودیت های جسمی متفاوت به دلایل متعدد از جمله تابو بودن بیماری در فرهنگ ما، نگاه اجتماعی غلط و نبود حمایت دولت ها موجب تبعیض و بی توجهی به نیازهای این قشر از جامعه شده است.
او در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می افزاید: به طور کلی هنوز در اغلب مناطق نگاه فرهنگی و اجتماعی به زن این گونه است که او را موجودی کمتر از یک مرد می دانند و این طور تصور می کنند که زن موجودی است به مراقبت نیاز دارد و همین تنزل مقام زنان و دختران به موجوداتی ضعیف، موجب شده که از نظر قوانین و در عمل و به لحاظ حقوق انسانی گاهی نادیده گرفته شوند.
وی می افزاید: این دیدگاه و نگاه جنسیتی به زن موجب رواج و رونق چندین برابری انواع تبعیض ها و اجحاف و نابرابری های جنسیتی بر زنان و دختران معلول می شود. در حقیقت مجموعه این دو نگاه اجتماعی باعث شده تا به زن به عنوان یک موجود ضعیف نگاه می شود و اگر این موجود معلولیت هم داشته باشد وضع بدتر هم می شود.
وی ادامه می دهد: دختران دارای معلولیت، نسبت به پسران هم رده خود، از امکان و فرصت ازدواج و ارتباط عاطفی کمتری برخوردار هستند. تاسف بیشتر این است که حقوق عاطفی و احساسی آنها در خانواده ها هم نادیده انگاشته می شود و تا جایی که من اطلاع دارم هنوز فعالیت و تلاشی از سمت ارگان های مسئول برای آموزش خانواده ها برای توجه به نیاز عاطفی و روانی این دختران صورت نگرفته است.
- جوانان معلول در فضای مجازی، ظاهر خود را پنهان می کنند
این فعال حقوق معلولان می گوید: تا امروز ندیده ام که راجع به نیازهای عاطفی و زناشویی دختران به عنوان یک انسان و آسیب های احتمالی آن صحبت شود و مورد پژوهش ،مطالعه و بررسی جامعه شناسان و روانشناسان قرار گیرد.
نجومیان می افزاید: دختران جوان در مواجهه با معلولیت با چالش های زیادی از جمله پذیرش شرایط جسمی خود و پذیرش جامعه رو به رو هستند مثل قضاوت جامعه از وضع جسمی و مقایسه اندام خود با آنچه که معیار استاندارد تعریف یک جامعه از اندام زن است.
وی ادامه می دهد: به نظر می رسد صدا و سیما نقش بسیار موثری در این زمینه دارد. وقتی که می بینیم حتی در فیلم ها، سریال ها و آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی از افراد و هنرپیشه هایی که دارای جسم سالم و زیبا هستند و به تعبیر رایج، ظاهری ایده آل پسند دارند، به عنوان بازیگر استفاده می شود تعجبی ندارد که بیشتر افراد نوجوان و جوان، معلولیت خود را پنهان می کنند و نگران تفاوت های جسمی خود و مقایسه ظاهر خود با دیگران باشند حتی گاهی برخی از این جوانان در فضای مجازی تصویر و ظاهر متفاوت خود را پنهان می کنند.
-
- سرکوب دختران معلول را سرخورده می کند
این نماینده جامعه معلولان می گوید: از چالش های دیگری که موجب شده دختران دارای معلولیت نیازهای غریزی خود را سرکوب کنند، اظهار نگرانی از قضاوت های جامعه و شرم و خجالت از بیان احساسات خود است. متاسفانه نا امیدی مطلق و عدم خودباوری از عوامل دیگر سرکوب غرایز است.
نجومیان با تاکید بر اهمیت و لزوم رعایت حقوق انسانی دختران معلول می افزاید: سرکوب نیازهای غریزی، آسیب های روانی مانند افسردگی، خشم، تنفر و سرخوردگی را در برخی افراد دارای معلولیت و به ویژه قشر آسیب پذیرتر یعنی زنان و دختران دارای معلولیت به دنبال دارد و موجب انزوا، احساس طردشدگی و تشدید بیماری های جسمی و روان تنی می شود و این عواقب و بی توجهی ها قطعا خانواده و بعد اجتماع را درگیر خواهد کرد.
وی تاکید می کند: زنان و دختران دارای معلولیت از توانایی های روانی و فکری قابل توجهی برخوردار هستند که با وجود نگاه های تبعیض آمیز جسمی و جنسیتی، همچنان سعی می کنند خود را با شرایط وفق داده و مهمتر اینکه تلاش می کنند جایگاه خود را با تغییر نگاه اجتماعی پیدا کنند.
وی اضافه می کند: تلاش برای پرهیز از حاشیه نشینی اجتماعی و اقتصادی به عنوان یک دختر و زن از سوی معلولان قابل تقدیر است با وجود اینکه حتی، همان نگاه کلیشه ای و تبعیض آمیز به زن یعنی ایفای صرف نقش مادر و همسری هم از بیشتر دختران و زنان دارای معلولیت سلب شده است.
نجومیان خاطرنشان می کند: این تلاش ها نباید یکسویه باشد و نیاز است که رسانه و افراد مدافع حقوق انسانی همراه و همسوی این قشر آسیب پذیر باشند. شاید فردای روشن تری در انتظار این دختران باشد.