نمک‌های مجازِ سرطان‌زا!

جستجوی نام نمک دریایی در فضای مجازی شما را با سیلی از مطالب روبرو می‌کند که مدعی هستند این نمک دارای فواید معجزه‌گر است اما کارشناسان و پزشکان نظری متفاوت دارند...

 این روزها شاهد تبلیغات زیادی درباره فواید مصرف نمک‌های دریایی هستیم که باعث شده مغازه‌ها و رستوران‌ها به این ماده معدنی روی آورند اما پزشکان و متخصصان، افراد را از مصرف این نمک‌ها منع می‌کنند زیرا معتقدند در بلندمدت آسیب‌های جدی برای افراد خواهد داشت.

این کارشناسان ادعا دارند نمک‌های دریایی از تبخیر آب دریا به‌دست آمده که در خود املاح و مواد معدنی زیادی را جای داده‌اند. این در حالی است که پساب کارخانه‌ها و فاضلاب‌های شهری نیز توسط رودخانه‌ها به دریا ریخته می‌شود که در نهایت اگر بخواهیم آن‌ها را آنالیز کنیم نیمی از جدول مندلیف را می‌توان در این نمک‌ها استخراج کرد.

نمک‌هایی که بر سیستم عصبی اثر می‍گذارند

کوروش جعفریان، عضو هیات علمی تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفت‌وگو با برنا درباره میزان مصرف نمک در بین ایرانیان و همچنین عوارض مصرف نمک های دریایی چنین گفت: هر انسان در روز به‌طور متوسط به 5 گرم نمک نیاز دارد که می‌توان این میزان را به‌طور طبیعی در غذاها به‌دست آورد. برای مثال نان مصرفی ما اگر روزانه 150 گرم باشد از آن 7 گرم نمک دریافت می‌کنیم. کما اینکه ما غذاهایی نیز در رستوران‌ها و منزل مصرف می‌کنیم که این میزان را به شدت افزایش می‌دهد.

وی ادامه داد: ایرانیان روزانه بیش از 12 گرم نمک مصرف می‌کنند که مضر است. بنابراین باید سعی کنیم در غذاهای خود به جای نمک از انواع ادویه برای طعم دهی بهره ببریم. امروز در مسائل تغذیه و درمان بیماری‌ها شاهد جنگ میان سنت و مدرنیته هستیم. عده‌ای به اسم طب سنتی حرف‌هایی در خصوص فواید استفاده از نمک‌های دریایی می‌زنند که در دنیای امروز و در شرایط زیستی و محیطی هیچ جایگاهی ندارد.

جعفریان گفت: نمک‌های دریایی دارای عناصر گوناگونی مانند فسفر، کلسیم و پتاسیم هستند و به دلیل اینکه معمولا تصفیه نمی‌شوند، دارای آلودگی‌های زیادی هستند. به‌خصوص اینکه زمین تبدیل به پلاستیک‌هایی شده که سرتاسر آن را گرفته و باعث می‌شود میکروپلاستیک‌ها نیز از طریق هوا به این نمک‌ها اضافه شود که به شدت سرطان‌زا هستند.

او افزود: در نمک‌های دریایی آرسنیک و جیوه نیز وجود دارد که به جز سرطان‌زا بودن، روی سیستم عصبی افراد اثر گذاشته که در بلندمدت مشکلات جبران ناپذیری را بر فرد و نسل آینده او در بر خواهد داشت.

عضو هیات علمی تغذیه دانشگاه تهران با اشاره به سال‌های گذشته که بیماری گواتر در کشور رایج شده بود، اضافه کرد: هرچه از دریا به سمت استان‌های مرکزی کشور برویم میزان ید در نمک کاهش یافته که کمبود آن از مهم‌ترین دلایل بیماری گواتر است. همین مسئله باعث شد سیستم بهداشتی کشور در این زمینه فعال شده و به ید دار کردن نمک‌ها و یا تصفیه همان نمک‌های دریایی روی آورد.

مصرف نمک دریایی خطرناک است

فاضله خزایی، استاد دانشگاه و پژوهشگر، در زمینه آب و املاح داخل آب از جمله نمک گفت: 97 درصد آب‌های دنیا شور هستند که بیشتر آن را اقیانوس‌ها و دریاها تشکیل می‌دهند. مهم‌ترین پارامتری که بوسیله آن می‌توان آب‌ها را از یکدیگر تفکیک کرد بحث وجود جامدات محلول در آب است یعنی هر چیزی که در آب حل شده، شامل کلسیم، منیزیم، سدیم، تمام فلزات سنگین، سولفات و نیترات در آب محلول هستند ولی آنها با چشم دیده نمی‌شوند.

وی افزود: مسئله دیگری که وجود دارد بحث کل جامدات معلق است که با چشم دیده می‌شوند و درصد زیادی از آن را سدیم و کلراید تشکیل می‌دهد. مزه شوری آب نیز به دلیل وجود این دو عنصر در کنار هم است.

او با انتقاد از اینکه پساب‌های خیلی از صنایع در جنوب کشور وارد دریا می‌شود اذعان کرد: خیلی از مواد و فلزات سنگین مثل جیوه با پساب‌ها به دریا ریخته و این موضوع را ما در جنوب کشور مشاهده کرده‌ایم اما مدتی است محیط زیست سعی بر توقف این موضوع داشته و گام‌های اساسی در این زمینه برداشته است.

این استاد دانشگاه در پایان با بیان اینکه در آب دریاها سولفات نیز وجود دارد اضافه کرد: باید قبول کنیم در نمک‌های دریایی همه این املاح و مواد معدنی وجود دارد و با توجه به اینکه این نمک‌ها تصفیه نمی‌شوند مصرف آنها به صلاح نیست و برای سلامت انسان خطرناک است.

 برنا